Tiềm năng thương mại điện tử của Indonesia
Nền kinh tế công nghệ số của Indonesia đang là một lĩnh vực có tiềm năng to lớn, tiêu biểu là thành công gần đây của Go-Jek và Grab, các công ty dựa vào việc sử dụng điện thoại thông minh để phát triển các dịch vụ vận chuyển. Go-Jek đã thu được 550 triệu USD vào giữa năm 2016 và tăng giá trị của công ty này lên 1,3 tỉ USD - một thành công đáng kinh ngạc khi ứng dụng di động này được khởi chạy chỉ một năm rưỡi trước đó.
Ủng hộ Go-Jek và những thành công khác của ngành thương mại điện tử, Tổng thống Joko Widodo tuyên bố rằng, Indonesia sẽ có “1.000 doanh nghiệp công nghệ” vào năm 2020 - thời điểm ông ước tính nền kinh tế công nghệ số của nước này sẽ trị giá 130 tỉ USD.
Mặt khác của câu chuyện
Tuy nhiên, trong bối cảnh này, một số người lại cho rằng, sự phát triển mạnh mẽ của Internet ở Indonesia là một chỉ báo khác về vấn đề bất bình đẳng.
Trong khi số người Indonesia sử dụng Internet cùng với xu hướng toàn cầu đã tăng lên, gấp 7 lần từ 8,1 triệu người năm 2005 lên 56,6 triệu vào năm 2015, thì tỉ lệ người sử dụng Internet của Indonesia chỉ khoảng 25% dân số, trong đó khoảng 4/5 người dùng Internet ở nước này tập trung tại các đảo Java và Sumatra.
Sự khác biệt về vị trí xã hội và sức khoẻ thể chất của người dân, cùng với sự tăng trưởng và chất lượng của cơ sở hạ tầng kỹ thuật số không đều là những yếu tố góp phần quyết định việc người dân Indonesia tiếp cận công nghệ số ra sao, tốc độ nhanh đến mức nào, với những điều khoản và điều kiện nào.
Đối với các những người dân ở các vùng khó khăn, cơ sở hạ tầng và phương tiện kết nối kỹ thuật số và thông tin còn chưa phát triển hoặc thậm chí là chưa có. Dù tình hình này đang được cải thiện, nhưng đằng sau sự phát triển của các start-up công nghệ và những con số tăng trưởng thương mại điện tử thì sự phát triển của công nghệ số một cách chưa đồng đều trên đang kéo theo những thách thức đáng kể.
Một số thách thức chính
Tiếp theo, sự chia rẽ về công nghệ số không chỉ là vấn đề mức độ tiếp cận với công nghệ và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số mà còn bao gồm một loạt các yếu tố xã hội định hình cơ hội tiếp cận công nghệ số như giới tính, giáo dục, tình trạng kinh tế xã hội và tuổi tác.
Các đối tượng khác nhau sẽ có nhận thức khác nhau về những lợi ích tiềm tàng của việc sử dụng các phương tiện truyền thông như Internet. Đồng thời, nhiều kỹ năng sử dụng Internet còn khó hơn các kỹ năng sử dụng máy tính thực tế và thậm chí yêu cầu những am hiểu công nghệ số cụ thể.
Gần 20 năm kể từ khi nước này bắt đầu cải cách, cần phải đặt ra câu hỏi là liệu Internet có dẫn đến tình trạng bất bình đẳng lớn hơn ở Indonesia hay không và có thể làm gì để hạn chế điều này.
Trong khi chính phủ Indonesia đang hướng tới việc phá bỏ rào cản bất bình đẳng trong xã hội để chuẩn bị cho cuộc bầu cử năm 2019, một trong những thách thức lớn nhất của nước này là hiểu rõ cách Internet có thể thúc đẩy phát triển hay là một yếu tố khiến xã hội trở nên chia rẽ và bất bình đẳng hơn.
Trong một số trường hợp, sự không đồng đều về trình độ sử dụng công nghệ số thậm chí có thể làm sâu sắc thêm sự phân biệt giai cấp và tầng lớp xã hội. Hàn gắn sự chia rẽ về công nghệ số vẫn đang là một thách thức lớn đối với chính phủ Indonesia. Tuy nhiên, nếu họ thành công, thì nó sẽ có tác động sâu sắc đến nền kinh tế, xã hội và văn hoá của nước này.
