Chưa thấy "liên minh" trong xử lý rác thải
Theo báo cáo của USAID, top 5 vật được thu gom nhiều nhất tại Áng Dù (Quảng Ninh) tháng 8.2017 thì phao xốp chiếm tới chiếm 80%; nhựa cứng không xác định chiếm 5%; nhựa cứng chai lọ đồ uống chiếm 3%, túi nilông chiếm 3%, dây thừng chiếm 3%. Đến tháng 6.2018, tại Áng Dù, loại rác thải phao xốp giảm xuống còn 70%; nhựa cứng chai lọ đồ uống chiếm 11%; nhựa cứng nắp chai chiếm 7%, màng bọc thực phẩm nhựa chiếm 7%, nhựa cứng không xác định chiếm 2%.
Đáng nói, theo IUCN, hầu hết rác trôi nổi trên mặt vịnh Hạ Long không thể tái chế. Mỗi chiến dịch dọn rác trên vịnh Hạ Long, do tổ chức này thực hiện nhiều năm qua, trong phạm vi nhỏ và trong thời gian ngắn nhưng gom được hàng tấn rác. Trong đó, năm 2017, chiến dịch được thực hiện tại khu vực bãi Áng Dù, trong phạm vi 1,7km, nhưng chỉ vòng 3,5 giờ, 112 tình nguyện viên vợt được gần 2,5 tấn rác.
Ông Hoàng Trung Cường - Phó Chủ tịch UBND huyện Cát Hải, TP.Hải Phòng - thừa nhận, hiện nay trên địa bàn đảo Cát Bà có nhiều ô lồng, giàn bè nuôi trồng thủy sản. Đa số ngư dân ở đây chăn nuôi theo kiểu tự phát, không theo quy trình khoa học, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.
Theo các nhân viên Ban quản lý vịnh Hạ Long, cứ mỗi lần thủy triều dâng cao, gió từ phía Cát Bà thổi sang, lại xuất hiện từng dòng "lũ" các mảnh phao xốp dạt sang vịnh Hạ Long. Từ nhiều năm nay, tỉnh Quảng Ninh đã cấm sử dụng phao xốp để làm lồng bè, nhà nổi, thay vào đó phải sử dụng vật liệu composite.
"Cần phải thay thế các loại phao xốp bằng phao nhựa để giảm số lượng phao xốp thải ra ngoài môi trường" - bà Nguyễn Thị Huyền Anh - Phó trưởng Ban quản lý vịnh Hạ Long - đề xuất.
Trao đổi với Lao Động, ông Phạm Đình Huỳnh - Phó trưởng Ban quản lý vịnh Hạ Long - cho rằng cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các địa phương liên quan, nếu không, cứ mỗi lần gió lớn, nước lên, vịnh Hạ Long lại trắng phao xốp.
Bài toán "đau đầu"
Theo ý kiến của đoàn tư vấn tại hội nghị, những giá trị về địa chất của Di sản hiện chưa bị đe dọa nhưng với số lượng khách du lịch ngày càng gia tăng cùng công tác quản lý du lịch và rác thải chưa hiệu quả đã và đang tác động rất lớn đến những giá trị nổi bật toàn cầu của di sản.
Vì vậy, cần thiết phải có một cơ chế quản lý đồng bộ giữa Hải Phòng và Quảng Ninh về vấn đề ô nhiễm, nhất là chất thải rắn và ô nhiễm nước, trong bối cảnh tương lai Di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long được mở rộng sang quần đảo Cát Bà.
Các chuyên gia tư vấn nhấn mạnh, cần phải tiếp tục cắt giảm lượng rác thải rắn rất lớn tại các bãi rác của TP.Hạ Long; phân loại rác tại nguồn và bán các vật liệu tái chế cho các doanh nghiệp tư nhân là một giải pháp thiết thực nên được khuyến khích. Cần phải nhanh chóng tìm ra và xây dựng một khu vực tập kết rác khác trong tương lai.
Một vấn đề khác cũng rất được quan tâm tại cuộc họp là cần chấm dứt việc cung cấp miễn phí túi ni lông chất lượng thấp trong các cửa hàng, siêu thị và chợ.
Sáng kiến Liên minh Vịnh Hạ Long - Cát Bà được khởi xướng vào năm 2014, do Cơ quan Phát triền Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) tài trợ, nhằm xây dựng cơ chế hợp tác giữa nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng địa phương, để cùng thúc đẩy các hoạt động bảo tồn, bảo vệ môi trường tại vịnh Hạ Long và quần đảo Cát Bà.
