Lý giải nguyên nhân dẫn đến hình thái thời tiết này, bà Lê Thị Xuân Lan - Nguyên Phó phòng dự báo Đài Khí tượng Thủy văn khu vực Nam Bộ - cho biết: "Những ngày qua mưa lớn chỉ tập trung vào buổi chiều tại khu vực TPHCM và các tỉnh, thành lân cận, lượng hơi nước trong không khí bão hòa nên sáng hôm sau trời se lạnh, đem đến cảm giác như sống ở Đà Lạt".
Chuyên gia khí tượng cũng thông tin, nguyên nhân khác khiến trời se lạnh, tạo cảm giác dễ chịu là do biên độ nhiệt trong ngày không quá cao. Thời tiết phổ biến tại TPHCM là sáng nắng, chiều mưa, nhiệt độ cao nhất trong ngày lúc 13-14h, lên tới 34 độ C.
Cùng với đó, mây che phủ bầu trời TPHCM những ngày gần đây là những khối mây tầng trải rộng. Mây bao phủ khiến bức xạ mặt trời khi đến mặt đất giảm cường độ. Mây tầng xuất hiện do có dải hội tụ nhiệt đới đi ngang qua. Dải hội tụ xâu chuỗi những nhiễu động, kéo mây từ nơi khác vào dải này dẫn đến bầu trời nhiều mây, trời âm u, ít nắng.
Do có thêm mây tầng nên ngay cả buổi trưa thì nhiệt độ cũng chỉ dao động 28-30 độ C. Trong khi đó, nhiệt độ lúc 3-4h sáng là 26 độ C. Biên độ nhiệt ngày và đêm chênh lệch chỉ khoảng 5 độ C nên sẽ tạo cảm giác mát mẻ, dễ chịu.
Theo Đài Dự báo Khí tượng Thủy văn Khu vực Nam Bộ, trong đêm qua và sáng nay, khu vực TPHCM và Nam Bộ có mưa, mưa rào, rải rác mưa vừa và dông, có nơi mưa to đến rất to.
Riêng khu vực Cà Mau - Kiên Giang - Bạc Liêu - Sóc Trăng có mưa to đến rất to diện rộng. Lượng mưa tính từ 07h ngày 12.7 đến 07h ngày 13.7 ở một số nơi như sau: Rạch Gòi 207.8 (Hậu Giang), Vĩnh Hòa Hưng 189.8mm, Giồng Riềng 139.6mm (Kiên Giang),,...
Dự báo, trong chiều và tối nay (13.7), khu vực trên tiếp tục có mưa, mưa rào nhiều nơi, rải rác mưa vừa, có nơi mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.
Lượng mưa phổ biến từ 30-50mm/24h, có nơi trên 90mm/24h. Trong mưa dông có khả năng xảy ra lốc và gió giật mạnh. Nguy cơ cao xảy ra ngập úng cục bộ tại khu vực đô thị, các vùng trũng, thấp và sạt lở đất tại khu vực vùng núi.
Từ ngày 14.7 mưa có xu hướng giảm dần.