Hốt được hàng cân ruồi, đeo khẩu trang để ngủ
Chúng tôi về mảnh đất Sóc Sơn trù phú cách trung tâm Hà Nội chừng 50km, phì nhiêu với núi non hùng vĩ. Những ngày tháng 7 này, người Sóc Sơn lại vô cùng khốn khổ bởi tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng: Đã nhiều năm nay, các hộ gia đình phải sống chung với mùi hôi thối, ô nhiễm bốc ra từ Khu Liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn. Sau hàng chục năm, diễn biến tại đây ngày càng phức tạp. Hàng nghìn hộ dân sống cạnh Khu xử lý chất thải này điêu đứng, sinh hoạt đảo lộn bởi chất thải, mùi hôi thối và “giặc ruồi” bủa vây.
Khoảng 10 ngày nay, cuộc sống của hàng trăm hộ dân tại ba xã Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ sinh sống gần Khu liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn xáo trộn nghiêm trọng. Cảnh người trong một gia đình ăn cơm nhưng không được ngồi chung mà phải thay phiên nhau đứng đuổi ruồi không lạ. Có gia đình đến bữa phải “ăn chui”, không dám bày mâm, dọn bát. Còn có những hộ khi đi ngủ cũng phải đeo khẩu trang để đối phó với những đàn ruồi đen.
Ngày 19.7, theo ghi nhận của PV Lao Động, tại xung quanh Khu xử lý chất thải Nam Sơn ruồi muỗi bám dày. Những hộ gia đình sống quanh khu bãi rác này đều đóng cửa kín mít và đều giăng đầy rẫy bẫy ruồi khắp nơi, từ trong nhà ra đến ngoài sân.
Cách Khu Liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn chừng 500m, bà Nguyễn Thị Ba (70 tuổi, thôn Lai Sơn, xã Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn) bức xúc: Do sống ở gần Khu xử lý rác nên quanh năm gia đình phải chịu mùi hôi thối. Từ lúc bãi rác thành lập, ruồi, muỗi vẫn có nhưng chưa khi nào nhiều khủng khiếp như đợt này. Cứ mỗi ngày, bà Ba lại phải đi mua hàng chục miếng bẫy ruồi về rải khắp nhà, khắp sân. Tuy nhiên, bẫy đặt ra chưa đầy một giờ đồng hồ đã đen kịt, ruồi. “Thời gian gần đây, ruồi quá nhiều đến nỗi khiếp sợ! Không biết từ đâu lại xuất hiện nhiều ruồi thế. Một ngày phải khoảng 3-4 lần đi dọn bẫy ruồi!” - vừa nói, bà Ba vừa lấy tay xua ruồi khỏi những chén nước đang rót dở.
Tại Nam Sơn, chúng tôi chứng kiến những cảnh tượng kinh hoàng hơn, khi có gia đình một ngày gom được cả chậu, túi nilon từ 2-3kg ruồi. Căn nhà của gia đình ông Nguyễn Văn Phú (xóm 18, thôn Đông Hạ) khá thoáng rộng, mọi thứ rất sạch sẽ, ngăn nắp nhưng cũng không tránh khỏi “giặc ruồi” bủa vây. Ruồi bủa vây, đâu đâu cũng thấy từ trên dây giăng phơi quần áo, lồng bàn, đến tất cả mọi đồ đạc trong nhà đều có tiếng vo ve của ruồi.
Vừa chỉ tay đến những đàn ruồi còn bám sót lại sau khi vừa phun thuốc diệt ruồi nồng nặc ông Phú phàn nàn: “Cứ đà này, người dân phát bệnh vì ruồi muỗi. Có những hôm chúng tôi đi ngủ vẫn phải đeo khẩu trang. Cháu ngồi ăn thì ông, bà phải ngồi đuổi ruồi. Đồ ăn mà không kịp đậy lồng bàn thì không thể nào ăn được”.
Ông Phú kêu cứu: “Chúng tôi khẩn thiết yêu cầu cần có ngay lập tức có phương án điều chỉnh tình trạng trên tránh ô nhiễm quá mức. Bà con ở đây đã quá khổ với ruồi rồi. Ngày nắng thì mùi hôi thối do rác, ngày mưa thì trong nhà, ngoài ngõ, nơi đâu cũng thấy ruồi bám. Bát cơm, cốc nước đặt lên chưa dám ăn uống đã bị ruồi bâu vào. Thật quá khiếp sợ!”
Ông Phú cũng cho biết thêm vì bốc mùi quá khó chịu và tình trạng ruồi muỗi mà bà Dung (vợ ông) liên tục cảm thấy khó thở, gần đây còn bị co thắt phế quản. Tình trạng trẻ em, người già ở đây bị viêm phổi, viêm phế quản, bệnh ngoài da, đường ruột liên tục mắc phải. Nặng hơn có cả gia đình ba người còn bị mắc bệnh ung thư. Cây trồng quanh nhà như ổi, bưởi nhiều năm nay không thể ăn được, đậu quả vì nạn ruồi.
Sự khủng khiếp của “giặc ruồi” cũng được thể hiện qua việc bán hàng ở các tạp hóa. Những mặt hàng bán chạy nhất ở đây chính là khẩu trang và vỉ bẫy ruồi. Mỗi ngày, tại cửa tạp hóa của chị Hiền (thôn Lai Sơn, xã Bắc Sơn) bán ra được hơn 1.000 vỉ bẫy ruồi!
Bà Nguyễn Thị Ba (70 tuổi, thôn Lai Sơn, xã Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn) đang gom những vỉ diệt ruồi. Ảnh: Nguyên Vương. |
Bao giờ dân thoát khỏi “giặc ruồi”?
Trước tình hình “giặc ruồi” tấn công dân như vậy, chính quyền địa phương cũng đang đau đầu lo giải quyết. Đến ngày 18 và ngày 19.7 UBND huyện Sóc Sơn đã có báo cáo về tình hình nói trên lên UBND TP.Hà Nội. Sau khi nhận báo cáo, UBND TP đã có văn bản số 3511/UBND-ĐT do Phó Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Thế Hùng ký với nội dung chỉ đạo các Sở ban ngành khẩn trương vào cuộc để sớm triển khai xử lý.
Theo phản ánh của người dân, thời gian gần đây, mức hỗ trợ thẻ bảo hiểm y tế được hưởng là 80%. Trong văn bản chỉ đạo của TP.Hà Nội, giao Sở Y tế, Sở Tài chính phối hợp với UBND huyện Sóc Sơn thực hiện nâng mức hỗ trợ thẻ bảo hiểm y tế lên 100%, triển khai khám chữa bệnh định kỳ cho người dân trong khu vực vùng ảnh hưởng môi trường.
Văn bản cũng yêu cầu Sở Tài chính và Sở Tài nguyên Môi trường chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan khẩn trương, nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của UBND TP về việc đánh giá mức độ ô nhiễm không khí tại một số khu xử lý chất thải để điều chỉnh chính sách hỗ trợ đối với vùng ảnh hưởng môi trường; rà soát báo cáo UBND TP điều chỉnh mức hỗ trợ ảnh hưởng môi trường cho nhân dân khu vực vùng ảnh hưởng môi trường.
Đối với UBND huyện Sóc Sơn, Thành phố yêu cầu đẩy nhanh tiến độ di dời các hộ dân trong vùng ảnh hưởng môi trường bán kính 500 mét; khẩn trương thực hiện các dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư để di chuyển các hộ dân thuộc vùng ảnh hưởng môi trường Khu Liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn
“Điều chuyển nhiệm vụ thực hiện phun thuốc diệt ruồi, muỗi từ đơn vị vận hành Khu xử lý chất thải Nam Sơn sang Trung tâm y tế dự phòng huyện Sóc Sơn và UBND các xã Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ để thực hiện từ đầu tháng 8.2017. Trung tâm y tế huyện khảo sát, lập kế hoạch, đề xuất kinh phí thực hiện phun thuốc diệt ruồi, muỗi cho nhân dân các xã Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ đảm bảo hiệu quả không gây phát sinh đột biến.
Ngoài ra, Thành phố cũng yêu giao Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với UBND huyện Sóc Sơn tăng cường giám sát, thực hiện các biện pháp đảm bảo vệ sinh môi trường Khu Liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn; tăng cường công tác xử lý rác, có biện pháp che phủ bạt các hồ chứa nước rác hạn chế mùi và tách nước mưa; sử dụng chế phẩm để ngăn mùi phát sinh sau khi thử nghiệm thành công tại khu Xuân Sơn. Chỉ đạo các đơn vị vận hành trong Khu Liên hiệp xử lý chất thải Nam Sơn phối hợp với xã, thôn, công khai quy đình vận hành để thực hiện giám sát, việc giám sát cộng đồng phải đảm bảo đúng quy định, an toàn vận hành bãi.
Do quá bức xúc vì “giặc ruồi”, người dân đã lập lán tạm, chặn xe chở rác. Từ trưa 8.7, người dân tại xã Nam Sơn đã dựng lán tạm, chốt chặt đường vào, chặn xe chở rác, ngăn không cho xe chở rác vào bãi rác Nam Sơn - khu xử lý rác lớn nhất Hà Nội. Họ thay phiên nhau, trong lán khi nào cũng có ít nhất từ 5-7 người dân. Theo ghi nhận đến ngày 19.7, người dân tại xã vẫn tập trung tại lán dựng tạm rất đông.