Nếu nhìn trên bản đồ không khí, Hà Nội những ngày này đang cam đỏ khắp nơi và chỉ số đang dần tới “tím ngắt”. TP HCM cũng không khá hơn thậm chí ô nhiễm ở mức báo động ngay cả ban đêm.
Và người dân có thể nhìn thấy qua một màu trắng đục như sương, có thể cảm nhận và đo lường khi buộc phải tới... bác sĩ tai mũi họng.
Câu chuyện ô nhiễm không khí “đến hồi lại nói”. Chỉ có cách mà chúng ta khắc phục thì y kiểu chiến dịch. Nóng lên rồi nguội. Đỡ chút thì giống như thôi.
Lao động vừa làm một điều tra nhỏ cho biết dù chỉ còn vài tuần nữa là “đến hạn” 2021, nhưng Hà Nội vẫn đang tồn tại tới 11.000 chiếc bếp than tổ ong. Tại sao? Vì việc thực hiện chỉ thị 15 về việc xoá bỏ bếp than tổ ong... tuỳ vào sự tích cực của chính quyền sở tại.
Trong khi đó, ở TP HCM, việc đo không khí để thông báo cho người dân đã... dừng từ hồi tháng 6. Lý do: Đề án quan trắc không khí đang xây dựng đơn giá, đang chờ thành phố phê duyệt. Sau đó mới đưa ra đấu thầu. Và dự kiến, phải đến tháng 2 sang năm mới có thể tiếp tục triển khai đo không khí.
Nếu ví hệ thống quan trắc và cảnh báo này như những chiếc đèn giao thông thì từ nửa năm qua, đó là một hệ thống mù.
Và muốn hay không thì chỉ còn cách xem thông báo từ các app nước ngoài. Đơn giản, người ta không thể dùng cùi tay để biết mức độ ô nhiễm.
Chúng ta vẫn đổ cho bếp than tổ ong, cho hàng chục triệu chiếc xe máy gây ô nhiễm không khí… Điều đó không sai.
Nhưng suy cho cùng, bếp than hay xe máy chỉ là một nguyên nhân, dù rất khó ngửi.
Hãy lấy ngay TP HCM làm ví dụ ô nhiễm không khí đến mức báo động vào ban đêm, khi lưu lượng xe cộ đi lại cực thấp cho thấy ô nhiễm công nghiệp mới là thủ phạm chính.
Còn Hà Nội, chính yếu tố “đại công trường” mới là một thủ phạm phát tán bụi.
Người ta có thể nhịn ăn, nhịn uống, nhưng chắc chắn là không thể nhịn thở.
Câu chuyện những cái bếp than ở Hà Nội đang cho thấy việc giảm thiểu ô nhiễm sẽ chẳng đi đến đâu cả nếu nó được làm nửa vời, nếu thuần tuý chỉ là vận động.
Cũng như chuyện dừng đo chất lượng không khí ở TP HCM cho thấy vấn đề liên quan đến sức khoẻ người dân vẫn chưa thực sự được chú trọng.
Dừng đo chất lượng không khí vì phải chờ đề án. Nó ngớ ngẩn khác gì việc quan trắc không khí theo phương pháp thủ công và thực hiện đúng quy trình thì phải... 3 ngày sau mới có kết quả?!!!
