Kể ra, đổ cho “nhà nước” cũng không oan tẹo nào. Sách giáo khoa là nhà nước độc quyền biên soạn, độc quyền xuất bản qua Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam. Độc quyền nhưng không đáp ứng được nhu cầu của người dân thì dân trách là phải.
Qua vụ này mới thấy, đúng là Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam kinh doanh giống như ngồi không hốt bạc. Khách hàng là hàng triệu học sinh, cứ thế mà in sách, một mình một chợ, chẳng ai tranh. Cho dù sách có kém, có dở, có sai sót thì học sinh cũng phải chịu, vì không còn có lựa chọn nào khác.
Độc quyền xuất bản sách giáo khoa đương nhiên chuyện giá cả thuộc quyền của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, không thuộc quy luật của thị trường. Một món hàng không cạnh tranh là một món hàng không lành mạnh, không đáng tin về chất lượng và giá cả. Từ trước đến nay, không phụ huynh, không học sinh nào đi mua sách giáo khoa mà mặc cả giá. Tất nhiên tất cả các loại sách đều không mặc cả giá, nhưng với sách khác nếu không có tiền hoặc thấy giá đắt thì khách hàng không mua, còn sách giáo khoa thì bắt buộc phải mua. Sản xuất và bán hàng kiểu này rất không công bằng, nhưng tồn tại quá lâu.
Không có cạnh tranh trong biên soạn và xuất bản sách giáo khoa là không công bằng. Không công bằng đối với phụ huynh, học sinh, không công bằng với các cá nhân, tổ chức có năng lực biên soạn và xuất bản sách giáo khoa.
Không tuân theo quy luật thị trường mà độc quyền kinh doanh là không văn minh. Vụ việc phụ huynh chạy nháo nhác tìm mua sách giáo khoa cho con là hậu quả của độc quyền xuất bản sách giáo khoa. Nếu có nhiều bộ sách, có nhiều nhà xuất bản in sách giáo khoa, thì không có chuyện xảy ra như vậy.
Vì thế một lần nữa đề nghị xóa bỏ độc quyền biên soạn và xuất bản sách giáo khoa.
