Đó là câu hỏi của không ít người lao động đặt ra khi được tổ chức Công đoàn vận động, hướng dẫn ký kết thỏa ước lao động tập thể với người sử dụng lao động.
Trên thực tế, các điều luật hiện hành liên quan đến người lao động tuy đầy đủ nhưng chưa phổ quát, chưa bao hàm hết những yêu cầu thực tế của người lao động.
Giữa tháng 11.2023, Liên đoàn Lao động huyện Vĩnh Bảo (TP Hải Phòng) tổ chức ký kết thỏa ước lao động tập thể nhiều doanh nghiệp của 2 khối may mặc và da giày. Bản thỏa ước gồm 3 chương, 12 điều, trong đó có 12 nội dung có lợi hơn so với quy định của pháp luật như tiền ăn ca từ 15.000 - 20.000 đồng/người/bữa, tiền chuyên cần từ 150.000 - 300.000 đồng/người/tháng, tiền xăng xe hỗ trợ từ 100.000 - 150.000 đồng/tháng… Thỏa ước được ký kết mang lại lợi ích cho 650 lao động đang làm việc tại 4 doanh nghiệp trên địa bàn.
Câu chuyện cụ thể trên cho thấy vai trò của thỏa ước lao động tập thể là tạo nên cộng đồng quyền lợi và trách nhiệm giữa hai bên; góp phần điều hòa lợi ích, ngăn ngừa mâu thuẫn xung đột trong quan hệ lao động; là cơ sở pháp lý quan trọng để giải quyết các tranh chấp lao động; nguồn quy phạm đặc biệt bổ sung cho Luật Lao động.
Nghị quyết 02 của Bộ Chính trị ngày 12.6.2021 về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới đặt chỉ tiêu đến năm 2025 “phấn đấu 80% trở lên các doanh nghiệp, đơn vị có tổ chức Công đoàn ký kết được thỏa ước lao động tập thể”.
Còn tại dự thảo báo cáo Chính trị Đại hội Công đoàn XIII nhiệm kỳ 2023-2028, mục tiêu là cho đến hết nhiệm kỳ “Ít nhất 83% doanh nghiệp, đơn vị có tổ chức Công đoàn đủ điều kiện được công đoàn thương lượng, ký kết được thỏa ước lao động tập thể theo quy định của pháp luật”.
Cơ sở của chỉ tiêu trên là trong nhiệm kỳ 2018-2023, đã có 15.832 bản thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp được ký mới, nâng tổng số thỏa ước lao động tập thể đã ký kết lên 42.550 bản, đạt tỉ lệ 72,12% tổng số doanh nghiệp đã thành lập công đoàn cơ sở, tăng 6,47% so với đầu nhiệm kỳ.
Đây là nỗ lực và điểm sáng trong nhiệm kỳ vừa qua nhưng rõ ràng để đạt mục tiêu cần nhiều hơn nữa sự nỗ lực của tổ chức Công đoàn, đặc biệt công đoàn cơ sở. Đồng thời bản thân người lao động cũng hiểu hơn lợi ích và giá trị mà các thỏa ước lao động mang lại. Các doanh nghiệp, người sử dụng lao động cũng thấy trách nhiệm hơn trong việc chăm lo, đảm bảo các quyền lợi cho người lao động.
Có như vậy mới đảm bảo được mối quan hệ lao động hài hòa, bền vững hơn nữa trong tương lai.
