Trạm “thu phí” thì việc thu phí sẽ bị điều chỉnh bởi thẩm quyền của HĐND địa phương và các bộ ngành liên quan, khi muốn điều chỉnh sẽ mất nhiều thời gian. Còn đổi tên thành trạm “thu giá”, doanh nghiệp được tự định đoạt giá theo cơ chế thị trường dưới sự giám sát, điều tiết của Bộ GTVT.
Xin không bàn về mặt ngôn ngữ tiếng Việt của cái tên “trạm thu giá” có ổn về ngữ nghĩa hay không.
Chỉ xin đặt câu hỏi rằng: Doanh nghiệp chủ đầu tư BOT giao thông được tự định đoạt giá, liệu có bao giờ họ muốn mức thu thấp đồng nghĩa với việc thu hồi vốn chậm hơn và lợi nhuận về cũng lâu hơn? Những vụ rắc rối tại các trạm thu phí BOT giao thông thời gian qua, một trong hai yếu tố gây bức xúc nhất chính là mức phí cao người dân không đồng tình, áp thu phí đối với cả người dân địa phương.
Chủ đầu tư được tự định đoạt và điều chỉnh mức thu trong trường hợp nếu thẩm quyền giám sát, quyết định của HĐND địa phương không còn, sẽ là một yếu tố bất lợi trong việc bảo vệ quyền lợi cho người dân nói chung và cư dân tại địa phương nói riêng.
Cho dù Bộ GTVT và các bộ ngành khác vẫn giữ thẩm quyền điều tiết, giám sát đi nữa nhưng chắc gì đã “cầm cương” được vấn đề mức phí tại các trạm “thu giá” BOT giao thông. Minh chứng là, với qui định hiện hành, HĐND địa phương và các bộ ngành đang có thẩm quyền lớn hơn và nhiều tầng nấc kiểm soát hơn đối với việc đặt trạm thu phí BOT tại vị trí nào, mức phí cụ thể ra sao, thế mà vẫn còn xảy ra bao nhiêu trường hợp đặt trạm sai vị trí so với quyết định cho phép, mức phí thì bất hợp lí vượt quá sức chịu đựng của người dân… gây ra xung đột lợi ích giữa hai bên…
Xin nói thẳng là, lập luận về việc đổi tên trạm thu phí BOT giao thông thành trạm “thu giá” của Bộ trưởng GTVT chưa làm người dân yên tâm, hay nói cách khác là còn nhiều nghi ngại. Bộ GTVT có quyền đề xuất đổi tên song các chuyên gia và người dân cũng có quyền đưa ra các lập luận, lí lẽ phân tích, thậm chí phản bác.
Hài hòa lợi ích giữa chủ đầu tư BOT giao thông và người dân là cần thiết và đúng đắn. Song trong bối cảnh các trạm thu phí BOT giao thông liên tục xảy ra xung đột quyền lợi trong thời gian qua giữa chủ đầu tư và người dân, mà lại giao thêm quyền tự định đoạt mức thu cho chủ đầu tư mà bớt đi khâu giám sát, điều tiết bảo vệ quyền lợi người dân có thể là mầm mống dẫn đến sự bất ổn tại các trạm thu phí.
