Câu chuyện rất dễ hiểu như sau: Do hợp đồng EPC không thể hoàn thành đúng theo tiến độ nên dự án đường sắt trên cao Hà Đông- Cát Linh phải kéo dài thời gian thực hiện, làm tăng chi phí hợp đồng tư vấn giám sát nên cần bổ sung khoảng 7,835 triệu USD.
Bộ GTVT cho rằng, nguồn vốn đối ứng của dự án còn lại rất ít, trong khi hiệp định vay bổ sung còn dư khoảng 26,421 triệu USD nên Ban Quản lý dự án đường sắt có văn bản báo cáo.
Vì thế, Bộ GTVT sau đó đã có văn bản đề nghị Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc sửa đổi hiệp định vay bổ sung và xem xét, chấp thuận bổ sung hợp đồng tư vấn giám sát vào phạm vi tài trợ của hiệp định vay bổ sung.
Phía Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc sau đó trả lời: "Hợp đồng tư vấn giám sát không thể được tài trợ bởi khoản vay".
Nghĩa là khoản tiền hơn 7,8 triệu USD không được tài trợ, mà phải trả cho bên tư vấn giám sát.
Vấn đề là lấy nguồn nào để trả? Nếu là tiền ngân sách thì thực chất vẫn là dân trả bởi nguồn thu chủ yếu của ngân sách là từ thuế của doanh nghiệp và người dân.
Nếu là đi vay để tính vào tổng mức đầu tư thì vẫn là ngân sách, hoặc "hạch toán" vào đâu đó, như là giá vé chẳng hạn.
Có thể phải đặt ra câu hỏi: "Những ai chịu trách nhiệm chính trong việc để tiến độ kéo dài?". Phải chăng những người đã không làm tròn trách nhiệm, để đội vốn, để dự án chậm tiến độ nhiều năm trời phải là những người chịu bỏ tiền ra trả bổ sung của tư vấn giám sát?.
Sai lầm phải bị trả giá bằng tiền. Nhưng dứt khoát không phải tiền của người dân, nhất là trong dân đang rất thiếu tiền và ngân sách cũng đang chia sẻ bằng những khoản hỗ trợ doanh nghiệp, người dân để vượt qua khó khăn bởi dịch bệnh.
