Theo TS.BS Trần Bá Thoại - Ủy viên Ban Chấp hành Hội Nội tiết – Đái tháo đường Việt Nam, Cố vấn Chuyên môn Bệnh viện 199 (Bộ Công an), cà phê có nhiều tác dụng khi người dùng sử dụng đúng liều lượng như: Giúp con người tỉnh táo, hưng phấn; Kích thích hệ giao cảm; Kích thích não; Hỗ trợ sinh học cho con người; Cải thiện hoạt động thể thao, tăng sức dẻo dai, chịu đựng, cải thiện độ tập trung và điều phối vận động...
Tuy nhiên, TS.BS Trần Bá Thoại cũng khuyến cáo người dùng 4 lưu ý để vừa thưởng thức cà phê lại vừa có giấc ngủ ngon, đó là:
Thứ nhất: Uống cà phê sáng sau thức dậy 1 giờ
TS.BS Trần Bá Thoại dẫn chứng phân tích của nhiều nhà khoa học trên thế giới, trong đó có Bà Abigail Hueber, chuyên gia dinh dưỡng tại Boston (Mỹ), rằng: Trong vòng 1 giờ đầu tiên sau khi thức dậy, nồng độ cortisol có xu hướng tăng lên rồi giảm xuống, còn gọi là phản ứng đánh thức cortisol. Sự tăng giảm cortisol này là biểu hiện của hệ thần kinh khỏe mạnh và ảnh hưởng tốt lên hệ miễn dịch của cơ thể. Do đó, trì hoãn uống cà phê trong 90 phút đầu tiên giúp thúc đẩy phản ứng đánh thức cortisol cân bằng nhất và hỗ trợ mức năng lượng trong suốt cả ngày.
Thứ hai: Ngừng uống cà phê 8 giờ trước khi đi ngủ
Caffeine trong cà phê có tác dụng ức chế cạnh tranh với chất dẫn truyền thần kinh adenosine vốn có tác dụng thúc đẩy giấc ngủ. Thông thường, adenosine tích tụ trong cơ thể suốt cả ngày, giúp báo hiệu đã đến giờ đi ngủ. Tuy nhiên, caffeine có thể làm gián đoạn quá trình này.
Theo các nghiên cứu khoa học năm 2024, 99% caffeine được hấp thụ trong vòng 45 phút sau khi tiêu thụ. Nhưng thời gian để lượng caffeine lưu lại trong cơ thể lại khá dài, có thể dao động từ 1,5 giờ đến 9,5 giờ. Do đó, nên ngừng caffeine ít nhất 8 giờ trước khi đi ngủ. Tuy giờ giấc có thể thay đổi theo cơ địa của từng người, nhưng nói chung nên ngừng uống muộn nhất là 14 giờ chiều.
Thứ ba: Uống bao nhiêu cà phê mỗi ngày?
Tác dụng của caffeine lên mỗi người đều khác nhau, phụ thuộc vào đặc điểm giới tính, độ tuổi, cân nặng, sinh hiệu và mức độ nhạy cảm đối với các chất kích thích. Do đó, các nhà khoa học khẳng định rất khó để xác định liều lượng, giới hạn tối đa của caffeine mỗi người được phép dùng mỗi ngày.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới WHO và Cơ quan Quản lý Dược và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) và rất nhiều Trung tâm nghiên cứu khác thì liều lượng trung bình của caffeine cho người lớn là 5mg/kg cân trọng/ngày, tương đương với 3-4 ly cà phê 300ml cho người nặng 60-70 cân. FDA cũng có khuyến cáo rằng những người có huyết áp cao, bệnh lý về tim mạch và phụ nữ mang thai nên hạn chế tối đa việc tiêu thụ caffeine.
Thứ tư: Hạn chế thêm đường trắng, sữa đặc vào cà phê
Không nên thêm nhiều đường trắng, sữa đặc vào cà phê, đặc biệt là nếu muốn có giấc ngủ ngon. Vài nghiên cứu khoa học nghiêm túc cho thấy tăng lượng đường tiêu thụ có thể tác động tiêu cực đến giấc ngủ. Hơn nữa, tiêu thụ nhiều đường, sữa cũng không tốt cho sức khỏe nói chung, đặc biệt với người cao tuổi.
