Người Việt “ăn” đường cao gấp đôi mức khuyến cáo
Tại Hội thảo công bố các khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới về kiểm soát tiêu thụ đồ uống có đường để phòng, chống bệnh không lây nhiễm do Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế tổ chức mới đây, ông Trương Đình Bắc - Phó Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế - cho biết, hiện nay, trung bình 1 người Việt Nam tiêu thụ khoảng 46,5 g đường tự do/ngày, gần bằng mức giới hạn tối đa (50g/ngày) và cao gần gấp đôi so với mức tiêu thụ là dưới 25g/ngày theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO).
Điều tra về mức sống của hộ gia đình Việt Nam cho thấy 62,86% số hộ gia đình có tiêu dùng nước giải khát. Riêng với trẻ em, kết quả điều tra toàn cầu về sức khỏe học sinh năm 2013, tỉ lệ học sinh Việt Nam thường xuyên sử dụng đồ uống có ga trong 30 ngày của lứa tuổi 13-17 tuổi trung bình là 31,1%, trong đó nam là 35,1%, trẻ gái là 27,6%.
Theo ông Bắc, tiêu thụ đồ uống có đường đã tăng lên chóng mặt, gấp 7 lần trong 15 năm qua. Đại diện Viện Dinh dưỡng quốc gia thì cho biết: Đồ uống có đường có thể mang lại cảm giác sảng khoái, ngon miệng, ăn được nhiều hơn đồ chiên, nướng. Tuy nhiên, có nhiều báo cáo cho thấy, sử dụng đồ uống có cồn sẽ thừa năng lượng dẫn đến tích lũy mỡ, rối loạn chuyển hóa, là nguy cơ cho các bệnh không lây nhiễm như thừa cân, béo phì, tăng huyết áp, loãng xương... những biến chứng nặng nề là bệnh tim mạch là nguyên nhân tử vong hàng đầu hiện nay, chiếm tới 33%/tổng số 73% nguyên nhân tử vong hàng năm.
Chưa kể, hiện 16% nam giới trưởng thành và 20% nữ giới trưởng thành đang bị thừa cân hoặc béo phì; bên cạnh đó, có 11,7% trẻ em nam và 7,6% trẻ em nữ trong độ tuổi 5 đến 19 đang bị thừa cân béo phì.
Phải áp thuế tiêu thụ đặc biệt
Chuyên gia của WHO cho rằng, để hạn chế tiêu thụ đồ uống có đường, các DN cần phải dán nhãn sản phẩm nhằm cảnh báo sản phẩm có thể gây những tác hại nhất định cho sức khỏe người dùng.
TS.GuillermoParaje- chuyên gia Tổ chức Y tế thế giới đưa ra 4 phương án áp thuế tiêu thụ đặc biệt đồ uống có đường. Phương án 1 là áp thuế 3.500 đồng/lít đồ uống có đường.
Theo đó, giá sẽ tăng từ 14% (nước quả) tới 23% (trà và cà phê uống sẵn). Khi có thuế, tiêu thụ sản phẩm này sẽ giảm khoảng 864 triệu lit, số thuê thu được sẽ khoảng 12.090 tỉ đồng. Phương án 2, áp thuế 35 đồng mỗi gam đường trong 100ml. Khi đó giá sẽ tăng từ 10 (nước quả và nước thể thao) tới 25% (nước uống tăng lực); sức tiêu thụ sẽ giảm khoảng 880 triệu lít; thuế thu được khoảng 12.4000 tỉ. Phương án 3 là áp thuế 40% giá xuất xưởng, khi đó, giả sử giá xuất xưởng bằng 50% giá bán lẻ, giá bán lẻ sẽ tăng khoảng 20%; tiêu thụ sẽ giảm 863 triệu lít; thuế thu được là 12.400 tỉ đồng. Phương án 4 là áp thuế 10% giá xuất xưởng, giá tiêu thụ sẽ tăng khoảng 5%; tiêu thụ sẽ giảm 216 triệt lít; thuế thu được khoảng 3.690 tỉ.
Theo báo cáo của Tổ chức Euromonitor International 2016, khối lượng tiêu thụ nhiều nhất là trà uống liền với 2.036 triệu lít, đồ uống có ga 1.056 lít; 356 triệu lít nước ép trái cây. Còn khảo sát của Canadean cho biết, thị trường đồ uống có ga tại Việt Nam đang mở rộng nhanh chóng, sản lượng tiêu thụ đã tăng từ mức 587 triệu lít năm 2010 lên 836 triệu lít năm 2014, tốc độ tăng trưởng bình quân là 9,2%.
