Từ Mỹ về Việt Nam chữa tự kỷ
Nicky Trần là con thứ ba trong một gia đình Việt kiều Mỹ. Từ khi sinh ra, cậu bé có biểu hiện chậm phát triển về nhận thức, ngôn ngữ và hành vi. Gia đình phát hiện cậu bé bị tự kỷ từ khi còn nhỏ. Nicky hiền lành, mê chơi game, không thích chơi với bất kỳ ai, hay đập phá đồ đạc trong nhà. Không hài lòng chuyện gì em lại nổi nóng và phá phách. Bác sĩ ở Mỹ chẩn đoán cậu bé bị tự kỷ, dùng thuốc và tập vật lý trị liệu nhưng không tiến triển nhiều. Cậu bé lên 6 tuổi học ở trường dành cho trẻ tự kỷ, tuy nhiên sau 10 năm vẫn chưa rành mặt chữ.
Đến nay đã 16 tuổi nhưng gặp ai Nicky cũng chỉ lặp đi lặp lại những câu đơn giản như “Hi”, “What’s your name?”… Mới đây bố mẹ Nicky đưa con về Việt Nam để chữa theo phương pháp y học cổ truyền. Hàng ngày cậu bé đến Viện Y dược học dân tộc TP HCM để châm cứu trị liệu.
Thầy thuốc ưu tú Nguyễn Quốc Văn, Trưởng khoa Điều trị chăm sóc đặc biệt cho trẻ tự kỷ, Bệnh viện Châm cứu Trung ương, cho biết Nicky mắc hội chứng tự kỷ với đặc trưng là chậm phát triển ngôn ngữ, khả năng tương tác xã hội và hành vi thu hẹp, nói ngọng và hay lặp lại những câu từ tương tự nhau.
Theo BS Văn, hiện nay trên thế giới chưa có nghiên cứu nào khẳng định nguyên nhân gây tự kỷ, song một số yếu tố nguy cơ được cho là có liên quan. Chẳng hạn như yếu tố di truyền trên gen yếu, các tác nhân môi trường trước sinh, người mẹ bị nhiễm trùng hoặc dùng thuốc khi mang thai, thai phụ có vấn đề về tuyến giáp, căng thẳng trước khi sinh...
TS-BS Trương Thị Ngọc Lan, Trưởng phòng Đào tạo – Nghiên cứu – Chỉ đạo tuyến Viện y dược học dân tộc TPHCM cho biết, kỹ thuật điều trị hỗ trợ và chăm sóc đặc biệt cho trẻ tự kỷ và thiểu năng não kết hợp phương pháp không dùng thuốc như điện châm, thủy châm, cấy chỉ, xoa bóp - ấn huyệt, châm cứu và các bác sỹ có kỹ năng sư phạm, ngữ âm trị liệu và chuyên gia tâm thần điều trị, hướng dẫn theo đúng phác đồ điều trị mà Bệnh viện Châm cứu Trung ương chuyển giao. Các bác sỹ cho biết, với chứng tự kỷ, châm cứu rất hiệu quả trong việc tăng độ tập trung chú ý của trẻ, tăng độ hiểu lời của trẻ.
Để có thể triển khai kỹ thuật này, Viện Y dược học dân tộc TP đã cử các bác sỹ, nhân viên BV đi học tập cách đây 3 năm với hy vọng tạo thêm cơ hội cho trẻ tự kỷ ở khu vực phía Nam được tiếp cận thêm một phương pháp điều trị mới. Trước đây, các bác sĩ của Viện Y dược học dân tộc TP cũng đã áp dụng cấy chỉ, điện châm trong điều trị tự kỷ nhưng chỉ là các ca đơn lẻ, chưa thành quy trình như Bệnh viện Châm cứu Trung ương.
“Sau khi hoàn thành việc chuyển giao kỹ thuật, chúng tôi sẽ kiến nghị Bộ Y tế đưa kỹ thuật này vào danh mục được Bảo hiểm y tế thanh toán nhằm giúp giảm bớt gánh nặng kinh tế cho bệnh nhân do quá trình điều trị này tương đối lâu dài và tốn kém”, TS-BS Trương Thị Ngọc Lan cho hay.
Cấy chỉ, thủy châm, điện châm rất có tác dụng với trẻ tự kỷ
Theo BS Nguyễn Quốc Văn, tự kỷ là một bệnh tâm thể, khi tâm lý trẻ có vấn đề thì sẽ ảnh hưởng đến hành vi như nói nhiều, tăng động, bứt rứt, ăn uống khó khăn, giấc ngủ kém hơn… Thông qua việc tác động vào các huyệt vị bằng các phương pháp điện châm, thủy châm, cấy chỉ, châm cứu giúp điều trị thanh nhiệt, tỉnh thần, khai khiếu, bổ ích ngũ tạng, bổ dưỡng khí huyết, thông kinh hoạt lạc, cân bằng âm dương… Một khi cơ thể cân bằng âm dương thì sức khỏe cũng sẽ tốt, mọi bệnh tật sẽ tự động bị đẩy lùi, trong đó có chứng tự kỷ.
Từ năm 2012, Bệnh viện Châm cứu Trung ương đã thành lập khoa điều trị chăm sóc cho trẻ tự kỷ, hiện trung bình mỗi ngày, đơn vị này điều trị cho khoảng 80-90 trẻ. Ngoài các biện pháp thủy châm, điện châm, cấy chỉ, châm cứu, trẻ cũng được dạy kỹ năng giao tiếp, ngôn ngữ, chấn chỉnh hành vi. Đến nay, hiệu quả của điều trị bằng y học cổ truyền được xác nhận có đến 60% trẻ tự kỷ điều trị sớm có thể hòa nhập với cuộc sống, trong đó có khoảng 25% trẻ đi học bình thường.
Tính ưu việt của phương pháp châm cứu là bệnh nhi có khả năng hồi phục cao, không bị ngộ độc thần kinh. Việc châm cứu bằng thuốc bổ não và thuốc nhóm vitamin sẽ không ảnh hưởng đến sức khỏe bệnh nhi.
Tuy nhiên, BS Nguyễn Quốc Văn khuyến cáo, phương pháp này có hiệu quả cao nhất đối với trẻ dưới 3 tuổi, đây là thời gian vàng để điều trị cho trẻ tự kỷ. Đối với trẻ trên 6 tuổi, tỷ lệ hòa nhập, đi học đạt rất thấp. Do vậy, phụ huynh cần chú ý theo dõi phát hiện các biểu hiện tự kỷ ở trẻ để có thể can thiệp kịp thờ
Các bệnh nhi mắc hội chứng tự kỷ nói riêng cũng như các bệnh nhân bị suy giảm trí tuệ, mất ngôn ngữ, tăng động được phục hồi hành vi… phụ huynh cần phải đưa trẻ đi điều trị sớm, thời điểm tốt nhất là khoảng 3 tuổi để có sự can thiệp hiệu quả. Đồng thời, các chuyên gia khuyến cáo cần phải kết hợp song hành phương pháp điều trị không dùng thuốc để bệnh nhi phát triển toàn diện hơn. Điều này phải có sự phối hợp từ các bậc cha mẹ bệnh nhi.
Với trường hợp của Nicky Trần, bác sỹ Văn cho biết cậu bé đến viện điều trị muộn. Hiện em 16 tuổi, đã qua "thời gian vàng" để can thiệp điều trị tự kỷ nên không thể hồi phục hoàn toàn mà chỉ có thể cải thiện được một phần nào nhận thức và khả năng tự chủ hành vi.
Dự kiến Nicky được điều trị liệu trình khoảng 6 tháng, duy trì mỗi ngày. "Mục tiêu là giúp cháu hòa nhập cộng đồng, biết tự lo cho bản thân để không trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội", BS Văn chia sẻ.
