Thông tin từ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) ngày 12.2, kết quả giải mã bộ gene cho thấy chủng virus gây ra chuỗi lây nhiễm tại sân bay Tân Sơn Nhất không phải biến chủng mới từ Anh mà là chủng A.23.1 được phát hiện lần đầu tiên ở Rwanda, Châu Phi vào khoảng tháng 10.2020.
Đây là lần đầu tiên chủng A.23.1 xuất hiện tại Việt Nam cũng như tại Đông Nam Á. Vậy, chủng virus này có những đặc điểm gì đáng chú ý?
Trong khi biến thể SARS-CoV-2 ở Anh thuộc chủng B, gọi là B.1.1.7, biến thể mới xuất hiện ở Việt Nam thuộc chủng A, được gọi là A.23.1, theo Business Insider.
Biến thể A.23.1 đã xuất hiện ở Uganda, Anh, Rwanda, Canada, Campuchia, theo Tổ chức Sáng kiến chia sẻ toàn bộ dữ liệu về cúm mùa (GISAID).
GISAID lưu ý, A.23.1 thuộc dòng có một số biến thể "có lo ngại sinh học tiềm tàng", trong đó nêu ví dụ cụ thể về biến thể được phát hiện ở Uganda.
Nghiên cứu mới tiết lộ hôm 11.2 chỉ ra, biến thể A.23.1 được phát hiện ở Uganda thời gian qua đã nhanh chóng trở thành biến thể phổ biến nhất ở thủ đô Kampala của nước này.
Từ tháng 6 đến tháng 10.2020, virus chủng A chỉ chiếm 25% số virus ở Kampala. Đến tháng 12.2020, 49 trong số 50 mẫu giải trình tự gene ở Kampala thuộc chủng A.23.1 mới.
Điều đáng lưu ý, theo Business Insider, biến thể ở Uganda có những thay đổi di truyền trong protein gai - phần mà virus dùng để lây nhiễm vào tế bào cơ thể người.
Các tác giả nghiên cứu đã xác định biến thể A.23.1 có một đột biến xác định là P681R và từ đó nhận định biến thể A.23.1 hoạt động tương tự biến thể ở Anh. Biến thể B.1.1.7 ở Anh cũng có đột biến tương tự trong protein gai P681H.
Biến thể SARS-CoV-2 ở Anh được cho là có khả năng lây lan cao hơn 30-50% so với chủng virus ban đầu và đang lây lan nhanh trên toàn thế giới, trong đó có ở Mỹ. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ dự báo, biến thể ở Anh sẽ trở thành biến thể phổ biến nhất ở Mỹ vào tháng 3.
Các nhà khoa học cũng xác định những thay đổi trong một phần của protein gai của virus là mục tiêu của hệ thống miễn dịch.
Tại Anh, biến thể A.23.1 đang được Cơ quan Y tế Công cộng Anh chính thức xem xét vì biến thể này có đột biến E484K - đột biến được tìm thấy trong biến thể SARS-CoV-2 ở Nam Phi. Các nhà khoa học tin rằng, đột biến E484K giúp virus tránh được các kháng thể.
Có 43 ca COVID-19 nhiễm biến thể A.23.1 được ghi nhận ở Anh, theo Public Health England (PHE). Biến thể A.23.1 có đột biến E484K khác với biến thể B.1.1.7 và đã được PHE xác định là "biến thể cần quan tâm". Theo PHE, có 22 người ở Anh bị nhiễm biến thể B.1.1.7 có đột biến E484K.
