Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đã đạt được tiến bộ trong việc khôi phục hòa bình ở miền đông Ukraina tại hội nghị thượng đỉnh Bộ tứ Normandy hôm 9.12 tại Paris do Đức và Pháp làm trung gian. Ngoài việc thực hiện lệnh ngừng bắn, hai bên cũng đồng ý trao đổi tù nhân.
"Các bên cam kết thực hiện đầy đủ và toàn diện lệnh ngừng bắn, được củng cố bằng việc thực hiện tất cả các biện pháp hỗ trợ ngừng bắn cần thiết, trước khi kết thúc năm 2019" - AP dẫn thông cáo chung của hội nghị cho biết.
Hội nghị thượng đỉnh Bộ tứ Normandy cũng dẫn đến việc tất cả các bên đồng ý thực hiện một cuộc trao đổi toàn bộ tù nhân vào cuối năm nay.
Thủ tướng Đức Angela Merkel cho biết kết quả của hội nghị đã tạo ra động lực đổi mới trong việc khôi phục Thoả thuận hoà bình Minsk 2015 cho miền đông Ukraina.
"Tôi nói rất cởi mở, chúng tôi có rất nhiều việc phải làm nhưng cảm nhận của tôi từ cuộc họp hôm nay là có thiện chí để giải quyết những câu hỏi khó" - Reuters dẫn lời bà Merkel nói trong một cuộc họp báo chung với các nhà lãnh đạo Pháp, Ukraina và Nga.
Khoảng 13.000 người đã thiệt mạng kể từ khi giao tranh giữa phe ly khai thân Nga và binh sĩ Ukraina bắt đầu vào năm 2014.
Hội nghị tại Paris nhằm đưa Thoả thuận hoà bình Minsk được Ukraina và Nga ký năm 2015 đi vào hoạt động trở lại. Thoả thuận kêu gọi rút vũ khí hạng nặng, khôi phục quyền kiểm soát của Ukraina đối với biên giới của nước này, cấp quyền tự trị rộng hơn và thực hiện bầu cử địa phương cho các khu vực ly khai. Lần cuối cùng bốn nhà lãnh đạo nhóm họp theo định dạng Normandy là vào năm 2016.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết Ukraina và Nga không đồng ý về lịch trình bầu cử ở miền đông Ukraina, nhưng ông hy vọng hai bên có thể đạt được thỏa hiệp trong vòng bốn tháng.
Tổng thống Zelensky muốn điều chỉnh lịch trình của thỏa thuận để cho phép Ukraina giành lại quyền kiểm soát biên giới với Nga trước cuộc bầu cử địa phương ở khu vực ly khai, thay vì sau đó theo quy định trong thoả thuận. Nga phản đối bất kỳ thay đổi nào về lịch trình.
Ông Putin nói Ukraina nên trao quyền tự trị cho các khu vực do phiến quân nắm giữ theo thỏa thuận và cũng chấp thuận luật ân xá cho phiến quân.
Hội nghị thượng đỉnh hôm 9.12 được tổ chức dựa trên những tiến bộ trong những tuần gần đây, bao gồm thỏa thuận trao đổi tù nhân giữa Ukraina và Nga, và cam kết của hai nước sẽ rút quân khỏi chiến tuyến ở miền đông Ukraina.
