Người đàn ông 78 tuổi có họ là Kim đã lái xe đến gần đại sứ quán Nhật Bản ở thủ đô Seoul vào khoảng 3h20 sáng (giờ địa phương), dừng lại và châm lửa đốt xe trong khi vẫn ngồi bên trong - Reuters dẫn lời một quan chức Sở Cứu hoả Jongno ở Seoul cho biết.
Người này sau đó đã tử vong trong khi được cấp cứu tại một bệnh viện ở Seoul. Cảnh sát nói rằng ông Kim đã điện thoại cho một người quen và nói ông sẽ tự thiêu để bày tỏ phản đối Nhật Bản.
Gia đình của ông Kim khai báo với các nhà điều tra rằng bố vợ ông là một lao động bị cưỡng bức trong thời gian Nhật Bản đô hộ bán đảo Triều Tiên từ năm 1910-1945.
Cảnh sát không tìm thấy bức thư tuyệt mệnh nào và cho biết sẽ phân tích những thông tin trong chiếc điện thoại của ông Kim và điều tra những người có liên quan để xác định động cơ vụ tự thiêu.
Trong khi đó, báo chí Hàn Quốc cho rằng ông Kim tự thiêu để bày tỏ ác cảm với Nhật Bản liên quan đến vấn đề lao động Hàn Quốc bị cưỡng bức trong thời kỳ Nhật Bản đô hộ và việc Nhật Bản hạn chế xuất khẩu 3 vật liệu quan trọng dùng trong sản xuất chip điện tử và điện thoại thông minh sang Hàn Quốc.
Xung đột giữa hai nước chưa có dấu hiệu hạ nhiệt khi Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono hôm 19.7 đã triệu Đại sứ Hàn Quốc Nam Gwan-pyo đến phản đối sau khi đã qua thời hạn nửa đêm Tokyo đưa ra để Seoul chấp nhận thành lập uỷ ban trọng tài với sự tham gia của một nước thứ ba về việc bồi thường cho lao động cưỡng bức.
Hàn Quốc bác bỏ yêu cầu này và Ngoại trưởng Kono nói Seoul phải thực hiện những biện pháp nhanh chóng để sửa chữa phán quyết không phù hợp của Toà án Tối cao Hàn Quốc yêu cầu 2 công ty Nhật Bản bồi thường cho lao động cưỡng bức thời chiến.
Nhật Bản tuyên bố vấn đề bồi thường đã được giải quyết theo Hiệp định về quyền yêu sách Nhật-Hàn năm 1965. “Những gì chính phủ Hàn Quốc đang làm tương đương với việc phá vỡ trật tự thế giới hậu Thế chiến 2” - Reuters dẫn lời ông Kono nói lúc bắt đầu cuộc họp.
Đại sứ Nam đáp rằng Hàn Quốc đang làm việc mỗi ngày để tạo ra môi trường giải quyết các vụ kiện theo cách hai bên có thể chấp nhận được và không gây tổn hại cho mối quan hệ song phương, và Seoul đã đề xuất một kế hoạch để giải quyết vấn đề này.
Trước các phóng viên, Ngoại trưởng Kono ngắt lời Đại sứ Nam: “Chúng tôi đã nói với phía Hàn Quốc rằng đề xuất của Hàn Quốc hoàn toàn không thể chấp nhận được, và đó không phải là điều sẽ khắc phục được tình trạng luật pháp quốc tế bị vi phạm”.
Tháng trước, Nhật Bản yêu cầu Hàn Quốc tham gia hội đồng trọng tài với sự tham gia của một nước thứ 3, đồng thời đặt hạn chót vào ngày 18.7 để Seoul đưa ra câu trả lời. Ngày 16.7, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tuyên bố không chấp nhận đề nghị tham gia hội đồng trọng tài theo đề xuất của Nhật Bản. Nhật Bản hiện đang cân nhắc đưa vấn đề gây tranh cãi này lên Toà án Công lý quốc tế (ICJ).
Làn sóng tẩy chay
Nhật Bản cho biết họ thực hiện các biện pháp hạn chế xuất khẩu để kiểm soát tình trạng thiếu hụt chứ không liên quan đến tranh cãi giữa hai bên về lao động cưỡng bức, song Hàn Quốc gọi những hạn chế này là sự “trả đũa bất công về kinh tế”.
Ông Lee Ho-hyeon, một quan chức cao cấp tại Bộ Thương mại Hàn Quốc cho biết, kế hoạch của Nhật Bản loại Hàn Quốc khỏi “danh sách trắng” các quốc gia bị giới hạn thương mại tối thiểu phải dựa trên “bằng chứng và thực tế rõ ràng”. “Có những quan ngại lớn là động thái như vậy sẽ ảnh hưởng tiêu cực không chỉ đến nền kinh tế hai nước mà còn cả chuỗi cung ứng toàn cầu” - ông Lee phát biểu trên truyền hình.
Cao trào giận dữ về xung đột chưa có lời giải đã dẫn đến một làn sóng tẩy chay hàng hoá và dịch vụ của Nhật Bản tại Hàn Quốc, từ bia đến quần áo và tour du lịch, gây ảnh hưởng không nhỏ đến các doanh nghiệp vốn đã phải đối mặt với tình trạng kinh tế tồi tệ nhất trong vòng 1 thập kỷ qua.
Hai cửa hàng tiện lợi hàng đầu của Hàn Quốc là CU và GS25 nói với Reuters rằng họ loại bỏ nhiều sản phẩm của Nhật Bản, chẳng hạn như doanh số bán bia Nhật đã giảm đến 24% trong hai tuần đầu tháng 7 so với cùng kỳ tháng trước. Quỹ Văn hoá Hongcheon, nhà tổ chức lễ hội bia, đã huỷ đơn đặt hàng 1,2 tấn bia Kirin. Hàn Quốc đã nhập tới 61% bia của Nhật Bản trong năm 2018.
Bên cạnh đó, các tour du lịch đi Nhật Bản cũng giảm rõ rệt. Công ty Hanatour cho biết giờ chỉ nhận được 500 tour đi Nhật mỗi ngày so với mức trung bình 1.100 tour trước đó. Lotte Home Shopping ngừng phát quảng cáo các tour trọn gói đi Nhật. Thương hiệu quần áo Uniqlo - có doanh thu 140 tỉ yen mỗi năm trong đó 6,6% là ở 186 cửa hàng Hàn Quốc - cũng cảm nhận rõ rệt làn sóng tẩy chay này, khi doanh số sụt giảm mạnh - theo giám đốc tài chính Takeshi Okazaki.
