Với chiếc điện thoại thường trực trên tay như thể chờ đợi nhiệm vụ tiếp theo, phóng viên mảng chính trị 31 tuổi Miwa Sado của Đài truyền hình NHK đã chết vì suy tim trong lúc ngủ hồi tháng 6.2013, sau khi đã làm thêm 160 giờ vào tháng trước đó. Hai năm sau, đúng ngày Giáng sinh, Matsuri Takahashi - nhân viên Hãng quảng cáo Dentsu - tự sát vì không chịu nổi áp lực bởi lịch trình làm việc dày đặc.
Trước sức ép của cha mẹ Miwa Sado, đến tận tuần trước, NHK mới công bố vụ việc, cam kết cải cách điều kiện làm việc tại đây. Trong khi đó, Dentsu hôm 29.9 bị Toà án Tokyo phạt 500.000 yen (khoảng 6.000 USD) vì vi phạm lao động, khiến Takahashi tự sát ở tuổi 24.
Năm 1991, một nhân viên của Dentsu, anh Ishiro Oshima, 24 tuổi, đã tự sát. Vụ tự sát của Oshima lần đầu tiên được toà án công nhận là “karoshi” - chết vì làm việc quá sức.
Sách Trắng karoshi thường niên thứ hai của Nhật Bản công bố hôm 29.9 cho biết, có 191 cái chết và các nỗ lực tự tử liên quan đến công việc được ghi nhận trong năm tài khoá kết thúc vào tháng 3.2017, tăng gấp đôi so với năm trước. Trong cùng năm này, có 498 trường hợp bệnh về tâm thần liên quan đến công việc, như trầm cảm. Từ tháng 1.2010 đến tháng 3.2015, Nhật Bản có 368 vụ tự sát vì “karoshi”, trong đó có 352 nam giới và 16 phụ nữ - theo tờ Straits Times.
Xu hướng nguy hại của việc làm thêm quá mức ban đầu bắt nguồn từ những năm hậu chiến, khi người lao động cố gắng tối đa hoá thu nhập, sau đó tình trạng này vẫn tồn tại khi nền kinh tế phát triển chậm lại, bởi người làm công không muốn bị cho là thiếu nhiệt tình và sợ bị mất việc.
Nhật Bản đã soạn thảo dự luật mới, trong đó quy định thời gian làm thêm không vượt quá 100 giờ/tháng và 720 giờ/năm. Nhưng làm thêm 100 giờ/tháng, có nghĩa là trung bình mỗi ngày phải làm thêm 5 giờ (theo tiêu chuẩn 20 ngày làm việc/tháng). Cuộc thảo luận về luật mới này dự kiến được đưa ra trong phiên họp Quốc hội vào ngày 28.9 vừa qua, nhưng đã bị huỷ bỏ vì Nhật Bản giải tán Hạ viện để chuẩn bị cho cuộc bầu cử trước hạn vào ngày 22.10 tới.
Chính phủ Nhật hồi tháng 5 đã lần đầu tiên công bố danh sách hơn 300 Cty trên toàn quốc vi phạm Luật Lao động. Trước đó, chính phủ kêu gọi thực hiện chiến dịch Premium Friday từ hồi tháng 2, khuyến khích các Cty cho nhân viên nghỉ từ 15 giờ vào ngày thứ sáu cuối cùng của mỗi tháng. Phát ngôn viên Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp cho tờ Sunday Times biết, mục tiêu của hành động này là “truyền đạt triết lý” về cân bằng giữa công việc và cuộc sống, ngay cả khi kết quả không tối ưu ngay lập tức.
Hồi tháng 3, một giám sát viên xây dựng 23 tuổi, làm việc xây sân vận động mới cho Olympic 2020, đã tự sát sau 211 tiếng làm thêm trong một tháng. “Thể trạng và tinh thần của tôi đã bị kéo căng đến giới hạn cuối cùng, không còn đường thoát nữa” - cậu viết trong thư tuyệt mệnh.
