Theo sắc lệnh công bố trên Công báo Hoàng gia ngày 20.3, một cuộc bầu cử phải được tổ chức trong vòng 45 đến 60 ngày sau khi giải tán Hạ viện.
Sắc lệnh cho biết: “Đây là sự trả lại quyền ra quyết định chính trị cho người dân một cách nhanh chóng để tiếp tục chính phủ dân chủ với nhà vua là nguyên thủ quốc gia”.
Ngày bầu cử vẫn chưa được công bố nhưng Phó Thủ tướng Wissanu Krea-ngam cho hay cuộc bầu cử có thể sẽ được tổ chức vào ngày 14.5 nếu Hạ viện bị giải tán vào ngày 20.3.
Theo Reuters, cuộc bầu cử ở Thái Lan dự kiến sẽ cho thấy một cuộc chiến chính trị kéo dài giữa gia tộc Shinawatra và giới quân sự.
Paetongtarn Shinawatra - con gái cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra, cháu gái của cựu Thủ tướng Yingluck Shinawatra - là ứng cử viên hàng đầu cho chức thủ tướng trong các cuộc thăm dò ý kiến.
Tỉ lệ ủng hộ con gái ông Thaksin tăng 10 điểm lên 38,2% trong cuộc thăm dò của Viện Quản lý Phát triển quốc gia (NIDA) được công bố vào cuối tuần qua. Bà Paetongtarn bày tỏ tự tin sẽ giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử sắp tới.
Cũng theo thăm dò của NIDA, Thủ tướng Prayuth Chan-ocha ở vị trí thứ ba với 15,65%. Ông Prayuth Chan-ocha lên nắm quyền sau cuộc đảo chính năm 2014.
Lần gần nhất Thái Lan tổ chức tổng tuyển cử là vào ngày 24.3.2019, đánh dấu sự chuyển đổi từ chính quyền quân sự kéo dài gần 5 năm sang thành lập lại một chính phủ được bầu cử dân chủ. Ông Prayuth Chan-ocha đắc cử trong cuộc bầu cử này.
Mặc dù đảng Palang Pracharat ủng hộ quân đội không giành được đa số ghế trong Hạ viện vào năm 2019, nhưng đảng này đã có lợi thế sẵn có nhờ sự ủng hộ của 250 thượng nghị sĩ do chính phủ quân sự và chính Tướng Prayuth lựa chọn và bổ nhiệm.
Hiến pháp hiện hành trao quyền cho Thượng viện cùng Hạ viện lựa chọn thủ tướng trong 5 năm đầu tiên của chính phủ đầu tiên được thành lập sau bầu cử.
Điều này có nghĩa là một thủ tướng tương lai phải được hơn một nửa tổng số 750 thành viên của Quốc hội chấp thuận.
Do đó, một đảng chính trị cần nhận được ít nhất 376 phiếu bầu trong một cuộc họp chung - từ cả hai viện Quốc hội hoặc chỉ từ 500 thành viên của Hạ viện - để ứng cử viên của đảng đó giành được chức thủ tướng và thành lập chính phủ.
Vai trò của Thượng viện trong việc lựa chọn thủ tướng có nghĩa là chính phủ tương lai của Thái Lan không cần phải giành được số phiếu phổ thông nếu nhận được sự ủng hộ từ ít nhất 376 nghị sĩ.
