Bước ngoặt quyết định
Ngày 9.7, Thủ tướng Iraq Haider al-Abadi tuyên bố Mosul - thành phố lớn thứ 2 của Iraq, đã trở lại dưới quyền kiểm soát của chính phủ. Chiến dịch giành lại Mosul thắng lợi sau gần 9 tháng đã chấm dứt 3 năm IS chiếm giữ thành phố kể từ khi thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi tuyên bố thành lập Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) tại thánh đường Al-Nuri năm 2014.
“Đây rõ ràng là mất mát lớn của IS vì kế hoạch xây dựng nhà nước thất bại, không có vương triều nào đồng nghĩa với mất đi sự ủng hộ cũng như chiêu mộ thêm tân binh” - ông Hassan Hassan - thành viên cao cấp của Viện Tahrir về chính sách Trung Đông tại Washington, đồng tác giả một cuốn sách về nhóm khủng bố IS - nói.
Việc giải phóng Mosul đánh dấu bước ngoặt trong cuộc chiến chống lại nhóm khủng bố nguy hiểm nhất thế giới từng “tung hoành” trên vùng lãnh thổ rộng lớn của Iraq và Syria. Hiện, IS co cụm ở thành phố Raqqa, Syria, khu vực hoang mạc ở miền tây Iraq trong khi thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi đang mất tích và nhiều nguồn tin khẳng định đã thiệt mạng.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron là một trong số những nhà lãnh đạo thế giới đầu tiên chúc mừng chiến thắng của Iraq. Bộ trưởng Quốc phòng Anh Michael Fallong chúc mừng Thủ tướng và lực lượng quân đội Iraq, trong khi Liên minh Châu Âu (EU) gọi chiến thắng này là “một bước đi quyết định trong chiến dịch loại bỏ quyền kiểm soát của khủng bố trên phần lãnh thổ của Iraq”.
“Hồi chuông báo tử” chưa điểm với IS
Mosul được giải phóng là tin tốt, nhưng các chuyên gia cho rằng, IS chỉ thất thế chứ chưa bị đánh bại. Dù bị “chao đảo” tại các đô thị lớn nhưng IS sẽ không phải chịu cảnh “vô gia cư”. Tại Iraq, IS vẫn kiểm soát Tal Afar, Hawija, các thị trấn khác và phần lớn tỉnh Anbar.
Ở Syria, trong 6 tháng qua, các hoạt động của IS đã chuyển từ Raqqa sang các thị trấn ở thung lũng sông Euphrates. Nhiều tay súng đã chuyển đến Mayadeen, một thị trấn cách Raqqa 175km về phía đông nam, nơi các hoạt động tuyển dụng, tài chính, tuyên truyền và đối ngoại của nhóm khủng bố được tiến hành, giới chức quân sự và chống khủng bố của Mỹ và phương Tây khẳng định.
Mất quyền kiểm soát Mosul là tổn thất lớn cho IS nhưng không phải là một đòn chí mạng. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc giành lại Mosul không đồng nghĩa với việc kết thúc các mối đe dọa. IS có khả năng sẽ thực hiện thường xuyên các vụ đánh bom tại các khu vực chính phủ kiểm soát và tìm cách giành lại thành phố.
“Chúng tôi không xem việc giành lại Mosul như là hồi chuông báo tử cho IS” - ông Patrick Martin - chuyên gia phân tích người Iraq thuộc Viện Nghiên cứu chiến tranh - chia sẻ với AFP.
Theo Guardian, các phần tử khủng bố IS sẽ tiếp tục tuyên truyền các tư tưởng cực đoan trên mạng, phát động các cuộc thánh chiến khác và điều này có nghĩa trong tương lai có thể gia tăng các cuộc tấn công khủng bố ở Châu Âu. Bằng chứng là các tay súng thề trung thành với IS đang tìm cách rút lui về Châu Âu khi thấy tình hình Iraq và Syria bất ổn.
Các quan chức Mỹ thừa nhận sự khó khăn trong việc chống hoạt động khủng bố trực tuyến. “Chúng tôi dành quá nhiều thời gian và nguồn lực của Mỹ cũng như các đối tác nỗ lực để đánh bại IS về mặt lãnh thổ mà còn cả trên không gian ảo mà nhóm này sở hữu”, Bộ An ninh Nội địa Mỹ và cố vấn chống khủng bố Thomas Bossert phát biểu trên kênh ABC.
