Giống như nhiều quốc gia trong thời kỳ đại dịch, Canada đã chứng kiến doanh số bán nhà và giá thuê nhà tăng mạnh khi tỉ lệ vay giảm xuống mức thấp kỷ lục.
Trong chiến dịch bầu cử năm 2021, Đảng Tự do của Canada của Thủ tướng Justin Trudeau đã nhắm vào cuộc khủng hoảng nhà ở.
Thông tin trên trang web của chiến dịch tuyên bố: “Mong muốn có những ngôi nhà ở Canada đang thu hút những kẻ trục lợi, các tập đoàn giàu có và các nhà đầu tư nước ngoài. Nhà ở dành cho người dân, không phải các nhà đầu tư".
Sau chiến thắng sau cuộc bầu cử này, mùa xuân năm 2022, Đảng Tự do đã đưa ra đạo luật cấm người nước ngoài mua bất động sản nhà ở.
Giữa năm 2022, giá bất động sản trên khắp Canada đã bắt đầu giảm. Nhưng vào tháng 6.2022, lệnh cấm người mua nước ngoài đã được ký thành luật.
Jacky Chan - nhà sáng lập và giám đốc điều hành của BakerWest Real Estate có trụ sở tại Vancouver - cho biết: “Với tính đa văn hóa như Vancouver và Canada, có một tâm lý quanh đây rằng: "Đúng, người Châu Á, người nước ngoài, người nhập cư đang đến đây, mua bất động sản, ăn vào nguồn cung và đẩy giá lên cao"".
Tuy nhiên, chuyên gia sinh ở Hong Kong (Trung Quốc) và sống ở Vancouver 29 năm qua, khẳng định: "Hầu hết người nước ngoài mua bất động sản không phải là nhà đầu cơ. Họ là những người nhập cư mua nhà để ở".
Trên thực tế, chính quyền các cùng đã làm nhiều việc để giải quyết vấn đề giá nhà tăng vọt.
Tại Ontario, chính quyền đã tăng thuế đầu cơ bất động sản với người mua nước ngoài từ 20 lên 25%. British Columbia ban hành thuế 20% với người mua nhà quốc tế.
Các biện pháp này dường như đang có hiệu quả - đầu tư nước ngoài vào bất động sản đã giảm từ mức 9% doanh số bán nhà ở vào tháng 6.2016 xuống còn khoảng 1% vào tháng 6.2022, theo dữ liệu từ Cơ quan Tài chính British Columbia.
Brendon Ogmundson - nhà kinh tế trưởng của Hiệp hội Bất động sản British Columbia - chỉ ra, đại dịch đã ngăn chặn gần như toàn bộ phân khúc người mua nước ngoài và giá nhà vẫn ở mức cao nhất mọi thời đại.
"Đó là bằng chứng cho thấy người mua nước ngoài không phải là động lực chính của thị trường và lệnh cấm này sẽ không ảnh hưởng gì cả” - ông nói.
Michael Bourque, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Bất động sản Canada có trụ sở tại Ottawa, gọi luật này là điều trái với "thương hiệu của Canada là một quốc gia đa văn hóa, thân thiện".
Bà Adrienne Vaupshas - phát ngôn viên của Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Tài chính Canada Chrystia Freeland - cho hay, luật này nhắm vào một bộ phận nhỏ các nhà đầu cơ.
"Luật này cấm các doanh nghiệp thương mại nước ngoài và những người không phải công dân Canada hoặc thường trú nhân mua nhà ở, nhà phi giải trí ở Canada" - bà chia sẻ.
Ngày 21.12.2022, 6 tháng sau khi luật được thông qua, chính phủ Canada đã ban hành một bộ quy định ngắn gọn, trong đó có nêu rõ các trường hợp miễn trừ và các thức thực thi.
Văn bản này giải thích lệnh cấm chỉ áp dụng ở “các khu vực đô thị được điều tra dân số” và “cụm đô thị được điều tra dân số” - về cơ bản là các thành phố đáp ứng những tiêu chí dân số nhất định - chứ không áp dụng cho nhà nghỉ ở các “khu vực giải trí”.
Những trường hợp được miễn trừ bao gồm người mua có vợ/chồng hoặc đối tác người Canada, người tị nạn và người nước ngoài mua nhà ở nhiều hộ gia đình, lớn hơn 3 đơn vị nhà ở (về lý thuyết mô hình nhà này có thể cho người Canada thuê).
Với những người vi phạm luật, hình phạt lên tới 10.000 USD. Canada có thể được áp dụng “với bất kỳ bên nào bị kết tội cố ý hỗ trợ một người không phải người Canada vi phạm lệnh cấm". Những người mua vi phạm có thể bị buộc phải bán tài sản và không nhận được nhiều hơn giá mua đã thanh toán.
Dù có miễn trừ nhưng lệnh cấm người nước ngoài mua nhà ở Canada được đưa ra trong bối cảnh những mục tiêu nhập cư mới đang được triển khai mạnh mẽ ở nước này vừa được công bố trong tháng 11.2022 nhằm bổ sung nhân lực cho gần 1 triệu việc làm trên khắp Canada.
Số lượng người nhập cư đang đạt mức cao nhất mọi thời đại ở Canada, với dữ liệu điều tra dân số được công bố vào tháng 10.2022 cho thấy người nhập cư hiện chiếm 23% dân số, với phần lớn đến từ Ấn Độ và Trung Quốc.
Chính phủ Canada đề xuất chào đón 465.000 thường trú nhân mới vào năm 2023 và hơn 500.000 vào năm 2025, ngay cả khi các đơn xin cư trú giảm mạnh trong năm nay, theo số liệu của chính phủ.
Đầu năm nay, Canada Mortgage and Housing Corporation báo cáo rằng cần phải xây dựng thêm 3,5 triệu ngôi nhà vào năm 2030 để đáp ứng như cầu nhà ở ở nước này.
