Việt Nam lên án tấn công nhằm vào dân thường
Ngày 16.5, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc tổ chức cuộc họp khẩn thứ ba trong tuần về tình hình căng thẳng leo thang giữa Israel và Palestine trong những ngày gần đây. Đây là cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an được tổ chức theo đề nghị của 10 nước thành viên Hội đồng Bảo an, bao gồm Trung Quốc, Estonia, Pháp, Ireland, Na Uy, Niger, Saint Vincent và the Grenadines, Tunisia, Anh và Việt Nam.
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Guterres kêu gọi các bên chấm dứt bạo lực ngay lập tức, đồng thời cho biết Liên Hợp Quốc đang tích cực trao đổi với tất cả các bên để đạt được lệnh ngừng bắn. Tổng Thư ký bày tỏ lo ngại về con số thương vong cho dân thường tại Gaza do các cuộc không kích của Israel và về tình hình tại Bờ Tây. Ông kêu gọi lãnh đạo các bên không có phát ngôn kích động làm gia tăng căng thẳng.
Tại cuộc họp, Đại sứ Đặng Đình Quý - Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên Hợp Quốc - bày tỏ quan ngại sâu sắc về căng thẳng leo thang giữa người Israel và người Palestine với số lượng thương vong ngày càng lớn, khẳng định Việt Nam lên án các cuộc tấn công nhằm vào dân thường và các cơ sở hạ tầng dân sự.
Đại sứ Việt Nam nhấn mạnh, trong khi tìm kiếm giải pháp cho các nguyên nhân gốc rễ của xung đột, điều cần thực hiện ngay lập tức là chấm dứt bạo lực, theo đó, Đại sứ kêu gọi tất cả các bên ngay lập tức chấm dứt mọi hành động bạo lực và kiềm chế không làm phức tạp thêm tình hình.
Việt Nam đề nghị các bên, đặc biệt là Israel, tôn trọng luật nhân đạo quốc tế và thực hiện kiềm chế tối đa để giảm thiểu thiệt hại và tránh thương vong cho dân thường cũng như tránh gây thiệt hại cho các hạ tầng cơ sở thiết yếu theo Nghị quyết 2573 của Hội đồng Bảo an. Việt Nam cũng kêu gọi Israel ngừng ngay lập tức sử dụng vũ lực quá mức cần thiết và mọi hành động đơn phương làm phức tạp thêm tình hình.
Đại sứ Đặng Đình Quý cũng nhấn mạnh về tình trạng nhân đạo đang xấu đi nhanh tại Dải Gaza, do điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, cùng với tác động của đại dịch COVID-19. Đại sứ cũng đặc biệt lo ngại về việc cạn kiệt nhiên liệu cho nhà máy điện có thể gây khủng hoảng nghiêm trọng cho ngành Y tế và cung cấp nước sạch. Đại sứ đánh giá cao các nỗ lực của các nhân viên cứu trợ trong bối cảnh hiện nay.
Về các giải pháp và nỗ lực của cộng đồng quốc tế, Trưởng Phái đoàn Việt Nam kêu gọi tất cả các thành viên cộng đồng quốc tế và khu vực có ảnh hưởng với các bên gia tăng các nỗ lực để tránh nguy cơ xảy ra một cuộc chiến tranh như năm 2014.
Việt Nam nhấn mạnh cần giải quyết xung đột bằng các biện pháp hòa bình và về lâu dài, con đường duy nhất bền vững cho vấn đề hoà bình Trung Đông là thực hiện giải pháp hai nhà nước, trong đó thành lập Nhà nước Palestine với Đông Jerusalem là thủ đô cùng tồn tại hòa bình cùng với Nhà nước Israel, với các đường biên giới được quốc tế công nhận trên cơ sở ranh giới trước năm 1967 và thỏa thuận do thương lượng, phù hợp với luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên Hợp Quốc và các nghị quyết của Liên Hợp Quốc có liên quan. Đại sứ cũng nhấn mạnh, Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cần có tiếng nói mạnh mẽ và thống nhất trong vấn đề này.
Hầu hết các nước thành viên Hội đồng Bảo an đều lên án việc sử dụng bạo lực bừa bãi nhằm vào dân thường và cơ sở hạ tầng dân sự.
Nguồn cơn bùng phát xung đột
Theo thông tin Điều phối viên đặc biệt của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc về tiến trình hoà bình Trung Đông Tor Wennesland cung cấp, tính từ ngày 10.5 đến nay phía Israel đã thực hiện 950 cuộc tấn công vào Gaza, làm 181 người Palestine tại Gaza thiệt mạng, trong đó có ít nhất 52 trẻ em và 1.200 người bị thương.
Ngoài ra, đã có 40 trường học và ít nhất 4 bệnh viện bị phá hủy hoàn toàn hoặc một phần; 18 tòa nhà trong đó có 4 tòa nhà cao tầng đã bị phá hủy và hơn 350 tòa nhà bị hư hại, hơn 34.000 người mất nhà cửa. Về phía Israel, đã có 9 người chết do các vụ phóng rocket từ Dải Gaza.
Xung đột đẫm máu hiện nay bắt nguồn từ việc chính quyền Israel đuổi một số gia đình Palestine sinh sống đã lâu tại khu vực Sheikh Jarrah thuộc Đông Jerusalem. Động thái này diễn ra vào đúng tháng chay Ramadan của người Hồi giáo và bị phóng đại thành hành vi ngăn cản người Palestine đến Al-Aqsa càng khiến không khí bất mãn tăng cao, dẫn đến giao tranh ác liệt giữa hai bên.
Các cuộc đàm phán hòa bình đã diễn ra liên tục trong hơn 25 năm, nhưng cho đến nay vẫn chưa giải quyết được xung đột. Kế hoạch hòa bình gần đây nhất do Mỹ chuẩn bị khi ông Donald Trump làm tổng thống - được Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi là "thỏa thuận của thế kỷ" - đã bị người Palestine bác bỏ là phiến diện. Bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trong tương lai sẽ cần cả hai bên đồng ý để giải quyết các vấn đề phức tạp.
