Nga và EU gia tăng căng thẳng kể từ ngày 17.6, khi Lithuania đình chỉ vận chuyển hàng hóa bị trừng phạt giữa Kaliningrad và phần còn lại của Nga. Các nhà chức trách Lithuania cho biết họ hành động theo chỉ thị từ EU, và phù hợp với các biện pháp trừng phạt Nga về cuộc xung đột ở Ukraina. Lệnh cấm khiến Nga chỉ còn lại các tuyến đường biển để cung cấp hàng hoá cho “ốc đảo” Kaliningrad - vùng lãnh thổ tách rời Nga nằm giữa Lithuania và Ba Lan.
Các nguồn tin nói với Reuters rằng rất khó để EU có thể vừa duy trì các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt vừa tránh leo thang thêm với Nga. Do đó, các quan chức EU đang đàm phán về việc miễn trừng phạt Kaliningrad, có khả năng mở đường cho một thỏa thuận trong những ngày tới.
Theo các quan chức, Lithuania lo ngại nếu cuộc phong tỏa vẫn còn, Mátxcơva có thể sử dụng vũ lực để tạo ra một hành lang trên bộ xuyên qua lãnh thổ của mình nối Kaliningrad với phần còn lại của Nga.
Các nguồn tin cho biết, Đức - được cho là đang tích cực ủng hộ việc tìm kiếm một thỏa hiệp - cũng lo ngại rằng sự hiện diện của quân đội nước này ở quốc gia Baltic có thể khiến Berlin và phần còn lại của NATO bị cuốn vào một cuộc đối đầu quân sự trực tiếp với Nga.
“Chúng tôi phải đối mặt với thực tế” - một trong những quan chức am hiểu về các cuộc thảo luận của EU cho biết, thừa nhận rằng kết quả cuối cùng của cuộc bế tắc ở Kaliningrad có thể không công bằng đối với liên minh.
“Tổng thống Nga Vladimir Putin có nhiều đòn bẩy hơn chúng tôi. Vì lợi ích của chính mình, chúng tôi cần tìm cách thoả hiệp” - quan chức EU cho hay.
Đầu tuần này, cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev, người hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Nga, cảnh báo rằng phản ứng của Mátxcơva đối với các hành động của Lithuania có thể "không cân xứng”, bao gồm các biện pháp kinh tế "có khả năng cắt đứt nguồn cung cấp ôxy cho các nước láng giềng Baltic có những hành động thù địch”.
Vào cuối tuần, thành viên Nghị viện Châu Âu của Lithuania - ông Petras Austrevicius - cũng nói rằng các cuộc thảo luận gay gắt đã được tiến hành ở Brussels liên quan đến cuộc phong tỏa Kaliningrad, và rằng Nga đã “chiến thắng vào lúc này”.
Ông Austrevicius viết trong một bài đăng trên Facebook: “Một văn bản đã ra đời, cho phép vận chuyển hàng hóa bị trừng phạt qua lãnh thổ EU “từ Nga sang Nga”.
Nghị sĩ Austrevicius kêu gọi EU “tuân theo lập trường đã thống nhất trước đó và không khuất phục trước sức ép của Nga”. Ông cũng nói rằng Lithuania có thể phủ quyết quyết định về Kaliningrad nếu nó được EU đưa ra.