Kiểm soát thông tin trên không gian mạng thế nào?
Sáng 15.8, tiếp tục Phiên họp thứ 36, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức phiên chất vấn và trả lời chất vấn các bộ trưởng, trưởng ngành về các nội dung liên quan đến thực hiện các nghị quyết, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết năm 2018.
Mở đầu phần chất vấn, đại biểu Đinh Duy Vượt (Gia Lai) đặt câu hỏi tới Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng.
Theo đại biểu Vượt, mạng xã hội bây giờ không phải là ảo mà là thật đang diễn biến ngày càng tăng, phức tạp. Nhiều đối tượng tiếp tục sử dụng môi trường mạng chống phá đất nước, chế độ, kêu gọi, kích động người dân biểu tình, thông tin sai sự thật, vu khống, bịa đặt, tin độc, tin bẩn, lừa đảo qua mạng… gây hậu quả nghiêm trọng đến chính trị, kinh tế, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn đạo đức xã hội.
“Những vấn đề trên là những vấn đề nóng, ngày càng tăng. Xin Bộ trưởng cho biết, những kết quả nổi bật, ấn tượng từ khi Bộ trưởng trả lời chất vấn tới nay. Các giải pháp đột phá xử lý cơ bản những vấn đề bức xúc nêu trên. Khi nào Việt Nam có mạng xã hội uy tín khác thay thế được những trang mạng xã hội của nước ngoài?” – Ông Vượt đặt câu hỏi.
Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, với không gian mạng, muốn quản lý được thì đầu tiên là phải nhìn thấy. Bộ Thông tin và Truyền thông đã đầu tư, xây dựng đưa vào vận hành một trung tâm giám sát an toàn không gian mạng quốc gia. Trung tâm này có hai chức năng, giám sát các tấn công mạng vào Việt Nam và giám sát thông tin trên không gian mạng. Khả năng xử lý tin là 100 triệu tin/ngày và có thể phân loại, đánh giá được tỷ lệ thông tin tiêu cực, tích cực.
“Trước đây, tỷ lệ thông tin tiêu cực trên mạng đánh giá là trên 30%, bây giờ chúng ta nhìn thấy và có tác động điều chỉnh, các tiêu cực cơ bản nằm dưới 10%”, Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng cho hay trong 1 năm vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông rất tích cực trong vấn đề đấu tranh với các mạng xã hội nước ngoài trong khi họ chưa có văn phòng đại diện tại Việt Nam.
Kết quả cụ thể, đối với Facebook trước đây khi đưa ra yêu cầu họ chỉ thực hiện được 30-35% thì bây giờ tỉ lệ thực hiện yêu cầu của Facebook với chính quyền Việt Nam là khoảng 70-75%. Đối với Youtube trước đây khoảng 60% thì bây giờ đang thực hiện khoảng 80-85%...
“Không có mạng xã hội Việt Nam thì như đặt não ở nước ngoài”
Cũng theo Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, khi nói đến hệ sinh thái số Việt Nam - tại sao đặt vấn đề xây dựng mạng xã hội Việt Nam là bởi, nếu như Việt Nam không có mạng của chính mình thì tất cả chúng ta đọc, mua, bán thì đều lưu trữ ở nước ngoài. “Nói vui là não người Việt Nam ở nước ngoài”, Bộ trưởng ví von.
Chúng ta đặt mục tiêu xây dựng mạng xã hội trong nước, để mạng xã hội trong nước có lượng người dùng tương đương với mạng xã hội nước ngoài, để “não” người Việt Nam phân tán đều, không có bất kỳ nhà mạng nào thu thập được toàn bộ thông tin về người Việt Nam.
Hiện nay, các mạng xã hội Việt Nam có khoảng 65 triệu thuê bao, trong một năm tăng trưởng khoảng 30%. Các mạng xã hội cộng lại là khoảng 90 triệu. Với tốc độ tăng trưởng hiện nay của mạng xã hội nước ta, Bộ trưởng cho biết, “trong khoảng năm 2020 - 2021 chúng ta sẽ đạt câu chuyện 50 - 50”.
Hiện nay, có khá nhiều cơ hội cho người Việt Nam, công ty công nghệ phát triển mạng xã hội Việt Nam, ví dụ các mạng xã hội theo cách tiếp cận mới, mạng xã hội sẽ chia sẻ lợi ích cho người tham gia, không chỉ riêng nhà mạng.
Các thuật toán quyết định cuộc chơi trên mạng xã hội sẽ được mở ra cho người tham gia quyết định. Các mạng xã hội mới do Việt Nam cung cấp có ngay trong nền tảng là bộ lọc để thực hiện dọn rác trên không gian mạng.