Lí giải về việc chậm trễ này, ông Nguyễn Trí Tuệ - Phó Chánh án TAND tối cao cho hay, hiện mới có văn bản hướng dẫn các dấu hiệu của tội dâm ô của Ủy ban Tư pháp vào ngày 7.4.2017. Tại thời điểm đó, nước ta đang áp dụng Bộ luật Hình sự năm năm 1999 và đang sửa đổi thành Bộ luật Hình sự năm 2015. Do vậy, TAND tối cao chưa có hướng dẫn được ngay.
So với luật năm 1999, Điều 146, Bộ Luật Hình sự năm 2015 đã cụ thể hóa Thông tư liên tịch số 01 của liên ngành tư pháp trung ương được ban hành từ năm 1998 nhưng có thêm mới là thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác.
“Cái khó của chúng tôi khi làm hướng dẫn là không chỉ phân biệt giữa dâm ô và hiếp dâm mà sẽ còn các hành vi khác. Thực tế thời gian qua đã xuất hiện rất nhiều hình thức, hành vi khiến chúng ta phải nghiên cứu xem hướng dẫn đến mức độ nào để xử lý hình sự cho phù hợp, không bị hình sự hóa các vấn đề vi phạm hành chính. Hướng dẫn ra đời phải đảm bảo chính xác, có giá trị lâu dài”, ông Tuệ nói.
Ông Tuệ cho biết thêm, đơn vị soạn thảo đã tham khảo luật của nhiều nước, có quốc gia chỉ cần có hành vi động chạm chưa cần động chạm vào bộ phận nhạy cảm, động chạm qua quần áo cũng có thể khép tội dâm ô.
“Chúng tôi không chỉ bị các đồng chí ĐBQH chất vấn về việc chưa ban hành hướng dẫn mà còn ngay cán bộ, anh em trong ngành công an, kiểm sát, tòa án cấp dưới khi vướng mắc trong xử lý vụ việc cũng liên tục hỏi. Hiện nay dự thảo về tội dâm ô đã hoàn chỉnh và trong năm nay sẽ ban hành, nhanh nhất có thể tháng 9 - 10 sẽ công bố”, ông Tuệ nói.
Kết luận vấn đề, bà Lê Thị Nga - Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội nhấn mạnh cần xác định rõ thế nào là hiếp dâm, dâm ô và quấy rối tình dục. Các cơ quan chức năng, trong đó quan trọng nhất là TAND tối cao phải hướng dẫn rất kịp thời, không hướng dẫn thì khó có thể thống nhất trong cơ quan tố tụng.
“Quy định có nhắc tới “bộ phận kích thích tình dục”, vậy “bộ phận kích thích tình dục” là bộ phận nào? Thời gian qua có những hành vi như sờ mông, sờ đùi được người thực hiện lý giải chỉ là đùa vui, giữ gìn trật tự trong lớp thì có chấp nhận được không? Tất cả những điều này đều cần phải được làm rõ”, bà Nga nhấn mạnh.
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga đề nghị TAND tối cao có hướng dẫn sao cho đảm bảo việc thực hiện, không bế tắc trong thực thi pháp luật.
