Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Lê Tuấn cho rằng, hệ thống phân phối thuốc, các nhà thuốc chưa được quản lý chặt chẽ, vẫn còn thuốc kém chất lượng, thuốc giả trên thị trường. Việc lạm dụng kháng sinh bán thuốc không cần, không theo đơn vẫn còn phổ biến.
Bên cạnh đó, quản lý y tế tư nhân còn chưa chặt chẽ, ở một số nơi bị buông lỏng. Không ít phòng khám không đủ điều kiện về pháp lý. Cơ sở vật chất, nhân lực hoạt động trong thời gian dài nhưng không được chấn chỉnh, xử lý.
Nói về việc đàm phán giá thuốc còn chưa phát huy hiệu quả trong quản lý nhà nước, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi cho rằng, một số thuốc biệt dược, nhập khẩu từ nước ngoài chưa quản lý tốt về chất lượng và giá thuốc; còn tình trạng thuốc giả bán trên thị trường, vừa qua việc thuốc ung thư làm bằng bột tre quá là nguy hiểm.
“Mua bán thuốc chưa được quản lý chặt chẽ, còn tình trạng thuốc giả bán tràn lan trên thị trường, thuốc là vấn đề liên quan đến sức khỏe con người nhưng có chuyện lạ ở Việt Nam là mua thuốc gì cũng được và thuốc gì cũng có, rồi quảng cáo tràn lan” - ông Lợi nhấn mạnh.
Bày tỏ băn khoăn về đấu thầu thuốc tập trung, ĐB Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cho rằng, đừng nghĩ đến chuyện tiết kiệm được bao nhiêu tiền mà phải quan tâm đến chất lượng có tốt lên không? Bệnh nhân có dùng thuốc đó không? Nhất thuốc biệt dược. Do đó nên xây dựng, đánh giá tính hiệu quả của đấu thầu thuốc tập trung, trong đó quan tâm đến yếu tố chất lượng.
Cùng chung quan điểm này, bà Phạm Khánh Phong Lan nhìn nhận, thuốc giả, thuốc kém chất lượng vẫn còn tồn tại trên thị trường. Theo bà Lan, đấu thầu thuốc không phải là con đường duy nhất mà cứ loay hoay, bởi còn có mô hình đàm phán giá, nghĩa là mua với giá dưới giá khung và đây là mô hình y tế tư nhân đang làm. Mọi tiêu cực là do con người, nếu con người tiêu cực thì dù có đấu thầu tập trung thì cũng xảy ra tiêu cực.
Giải trình thêm, Thứ trưởng Tuấn cho biết, trước đây giá thuốc tại các tỉnh khác nhau, vì nhiều tỉnh thì nhiều giá. Nhưng từ khi đấu thầu thuốc tập trung, giá thuốc đã thấp hơn nên tiết kiệm 17%. Đàm phán giá thuốc là theo thông lệ quốc tế vì đối với thuốc biệt dược nếu có 1 thì đấu thầu với ai? cho nên phải đàm phán giá làm sao để cho giá thuốc hạ xuống.
Đề cập đến việc có thuốc giả không?, Thứ trưởng Phạm Lê Tuấn thừa nhận là có và thế giới cũng có, có điều ở mức độ nào? Mỗi năm ngành y lấy 40 nghìn mẫu để kiểm tra, thuốc giả bị phát hiện chiếm tỷ lệ là 0,02%. Nếu so với quốc tế thì chúng ta thấp hơn vì Châu Âu là 1%; Mỹ là 10%, nhưng ta ở mức dưới 1%.
