Chiều 15.11, giải trình ý kiến của các đại biểu Quốc hội nêu về dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho rằng, cơ quan thanh tra và kiểm toán, cơ quan quản lý thuế, hải quan thực hiện rất nghiêm túc các kết luận của cơ quan thanh tra, Kiểm toán Nhà nước.
Theo Bộ trưởng Tài chính, quy định hiện nay cơ chế doanh nghiệp phải tự tính, tự khai, tự nộp, quản lý rủi ro về thuế.
“Hàng năm cơ quan thuế kiểm tra 18-20% số lượng doanh nghiệp, trên cơ sở phân tích tiêu chí rủi ro để lập kế hoạch thanh tra, kiểm tra”, Bộ trưởng Tài chính nói và cho biết, qua thanh tra, kiểm tra năm 2017 xử lý 55.000 tỉ đồng, thu ngân sách 16.000 tỉ đồng, xử lý giảm lỗ 37.000 tỉ đồng.
Tương tự, Bộ trưởng Tài chính cho biết, khi cơ quan kiểm toán nhà nước kiểm toán, tại cơ quan thuế đối chiếu với các doanh nghiệp cũng phát sinh thêm số thu tăng thêm cho ngân sách.
“Cơ bản là đồng thuận, nhưng quá trình triển khai có những kết luận cơ quan thuế chấp hành nghiêm túc, báo cho người nộp thuế nộp thêm, nhưng người nộp thuế thấy chưa thoả đáng nên kiện lên cơ quan thuế là người ra quyết định, họ không đồng ý thì kiện lên cấp trên là Bộ Tài chính, "nếu không chấp hành nữa thì đưa ra toà".
"Nhưng chúng tôi đề nghị ở đây, ai kết luận thì người đó phải giải trình trước toà”, Bộ trưởng Tài chính nói.
Ông cũng cho biết sẽ tiếp thu, tiếp túc rà soát vấn đề này, làm sao đảm bảo đúng quy định Hiến pháp, phát luật, nhất là Luật Thanh tra, Kiểm toá, tạo thuận lợi cho thanh tra, kiểm toán thực hiện theo đúng quy định pháp luật, tránh chồng chéo; đảm bảo phù hợp với tổ chức chức năng tổ chức bộ máy quản lý nhà nước, đảm bảo quyền lợi cho người nộp thuế.
Tranh luận lại với Bộ trưởng Bộ Tài chính, Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc nói: Bộ trưởng có nói kiểm toán thực hiện đối chiếu sai nên các đối tượng nộp thuế kiện, liên luỵ đến cơ quan thuế.
Về vấn đề này, Tổng Kiểm toán Nhà nước nhấn mạnh: “Tôi làm Tổng Kiểm toán gần 3 năm và chưa có trường hợp nào từ kết luận của Kiểm toán Nhà nước để liên luỵ đến cơ quan thuế”.
Tiếp đó, Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, việc cơ quan thuế để sót, lọt nguồn thu là hết sức lớn.
Ví dụ, đối chiếu các doanh nghiệp (DN) ngoài quốc doanh, 2 năm vừa rồi thất thu thuế 94% so với số đối chiếu.
Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết, qua kiểm tra dữ liệu về rủi ro thì chính việc chọn rủi ro không chính xác nên nhiều doanh nghiệp sau khi nằm trong dạng rủi ro không thu được thêm thuế, “có nghĩa chọn rủi ro không chính xác”.
Tổng Kiểm toán Nhà nước cho hay, riêng kiểm toán hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) năm 2017 là hơn 1.496 tỷ. Vừa rồi kiểm toán việc ưu đãi đầu tư tại khu chế xuất ở TPHCM, những khoản Kiểm toán xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ để thực hiện chính sách thu hút đầu tư thì bỏ ra, nhưng kiến nghị truy thu 1.749,5 tỷ đồng.
“Cuộc kiểm toán ở TPHCM truy thu 2.959 tỷ trong đợt này”, Tổng Kiểm toán Nhà nước nói và cho biết thêm, đối chiếu 4 quận ở TPHCM có 658 khu đất không lập có thu, ở quận 1 kiến nghị 1 cái thì chi cục thuế quận đôn đốc và lập nguồn thu 283,3 tỷ đồng.
“Chúng tôi muốn nói Kiểm toán nỗ lực kết sức mình khi được Quốc hội giao kiểm toán về thuế, hoạt động của cơ quan thuế, không chỉ chi tiêu công, tài sản công mà kể cả hoạt động của cơ quan thuế trong vấn đề thu thuế”, Tổng Kiểm toán Nhà nước nhấn mạnh và khẳng định sẽ chịu trách nhiệm về kết luận của mình.
Tổng Kiểm toán lấy ví dụ trường hợp của Unilever vừa kiện lên Thủ tướng, Uỷ ban Tài chính Ngân sách giao trở lại, Kiểm toán Nhà nước kiểm tra lại, xác định 584 tỷ đồng, “giờ họ đề nghị được nộp mà không chịu xử phạt”.
“Còn phạt hay không do cơ quan thuế quyết định chứ chúng tôi không được quyết định được”, Tổng Kiếm toán Nhà nước nói.