Khẳng định Việt Nam - Campuchia là hàng xóm láng giềng tối lửa tắt đèn có nhau, Phó Thủ tướng Phạm Bình cho biết, trong quá trình phát triển mối quan hệ suốt hơn 40 năm qua, với nỗ lực to lớn và không mệt mỏi của cả hai bên, các vấn đề do lịch sử để lại giữa hai nước đã và đang từng bước được giải quyết tích cực, trong đó có vấn đề biên giới lãnh thổ.
Công tác biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia
Phó Thủ tướng điểm lại, sau khi Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Campuchia ra đời, ngày 18.2.1979, hai nước đã ký “Hiệp ước hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa nước CHXHCN Việt Nam và nước CHND Campuchia”. Trên cơ sở Hiệp ước này, hai nước đã đàm phán và ký “Hiệp ước về nguyên tắc giải quyết vấn đề biên giới giữa nước CHXHCN Việt Nam và nước CHND Campuchia” ngày 20.7.1983 và “Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia giữa nước CHXHCN Việt Nam và nước CHND Campuchia” ngày 27.12.1985.
Từ năm 1986, hai bên đã tiến hành công tác phân giới cắm mốc và dự kiến sẽ cắm 322 cột mốc trên thực địa, tuy nhiên đến đầu năm 1989, vì một số lý do, công tác phân giới cắm mốc đã tạm dừng. Từ năm 1999, đàm phán biên giới trên đất liền được nối lại; và ngày 10.10.2005, hai nước đã ký “Hiệp ước giữa nước CHXHCN Việt Nam và Vương quốc Campuchia bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985”, theo đó, đã điều chỉnh việc hoạch định biên giới tại một số khu vực và thỏa thuận việc triển khai công tác phân giới cắm mốc trên toàn tuyến.
Năm 2013, hai bên thống nhất cắm bổ sung các mốc phụ, cọc dấu để làm rõ hướng đi của đường biên giới trên thực địa. Kết quả đến nay, hai bên đã hoàn thành phân giới được khoảng 1.045km đường biên giới, xây dựng được 2.047 cột mốc tại 1.553 vị trí trên thực địa, đạt khoảng 84% khối lượng công tác phân giới cắm mốc trên toàn tuyến.
Kết quả phân giới cắm mốc nêu trên được thể hiện rất chi tiết, cụ thể trong 2 điều ước quốc tế cấp Nhà nước mà hai bên vừa ký tại Hà Nội ngày 5.10.2019 vừa qua là “Hiệp ước bổ sung Hiệp ước hoạch định biên giới quốc gia năm 1985 và Hiệp ước bổ sung năm 2005 giữa nước CHXHCN Việt Nam và Vương quốc Campuchia”; và “Nghị định thư phân giới cắm mốc biên giới trên đất liền giữa nước CHXHCN Việt Nam và Vương quốc Campuchia”.
Thành quả quan trọng
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, việc Việt Nam và Campuchia ký Hiệp ước bổ sung năm 2019 và Nghị định thư phân giới cắm mốc nói trên là sự kiện trọng đại trong quan hệ hai nước, là dấu mốc lịch sử có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình giải quyết biên giới đất liền giữa hai nước sau hơn 36 năm đàm phán. Sự kiện này khẳng định mục tiêu chung của hai bên là xây dựng đường biên giới hoà bình, ổn định, hữu nghị, hợp tác và phát triển bền vững, trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, tôn trọng lợi ích chính đáng của nhau, bình đẳng cùng có lợi, góp phần không ngừng tăng cường mối quan hệ láng giềng tốt đẹp và đoàn kết truyền thống, vì lợi ích và phồn vinh của nhân dân hai nước.
Việc Việt Nam và Campuchia ký hai văn kiện nêu trên cho thấy, nếu có thiện chí, quyết tâm, trách nhiệm, sự tin cậy và nỗ lực chung, vấn đề khó khăn như biên giới lãnh thổ vẫn hoàn toàn có thể thống nhất giải quyết trên cơ sở của luật pháp quốc tế.
“Chúng ta cũng hy vọng rằng thành quả này sẽ tạo động lực quan trọng để hai bên tiếp tục đàm phán giải quyết nốt 16% khối lượng công tác phân giới cắm mốc còn lại, tiến tới xây dựng hoàn chỉnh một đường biên giới đất liền Việt Nam - Campuchia hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đúng với phương châm quan hệ “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài” giữa hai nước” - Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh kết luận.
