Vốn chảy vào thị trường BĐS sẽ bị ảnh hưởng
NHNN đã lùi thời hạn siết sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn. Theo đó, việc giảm tỷ lệ này xuống 40% sẽ lùi lại tới đầu năm 2019, thay vì đầu năm sau. Tuy nhiên, dự thảo Thông tư 36 của NHNN sẽ áp tỉ lệ huy động vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn thay vì 50% như năm 2017 thì nay chỉ còn 45% từ đầu năm 2018 theo dự thảo sửa đổi Thông tư 36.
Theo thống kê trong hai năm gần đây, vốn huy động tại các ngân hàng thương mại chiếm tới 90% là dòng vốn huy động ngắn hạn, gây ra nguy cơ mất cân đối kỳ hạn. Trong khi đó, Ủy ban Giám sát (UBGS) Tài chính Quốc gia vừa đưa ra báo cáo tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn bình quân của hệ thống tổ chức tín dụng ước khoảng 33,4%. Như vậy, nhiều ngân hàng đến nay vẫn chưa dùng hết dư địa vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn.
Tuy nhiên, theo UBGS Tài chính Quốc gia, vẫn có một số ngân hàng gần như đã chạm trần quy định 50% vốn trung và dài hạn. Bởi vậy, theo các chuyên gia, đối với những ngân hàng này từ năm 2018 sẽ gặp phải một số trở ngại và áp lực khi điều chỉnh lại dòng vốn cho vay trung và dài hạn. Điều này đồng nghĩa với việc những ngân hàng này sẽ siết lại hầu bao đối với một số dự án BĐS.
Theo phân tích của chuyên gia kinh tế TS. Nguyễn Trí Hiếu, hệ số rủi do cho vay kinh doanh BĐS năm 2018 vẫn duy trì ở mức 200% đã hạn chế quy mô cho vay đối với BĐS, nay thêm dự thảo sửa đổi của Thông tư 36 thì nguồn vốn tín dụng chảy vào BĐS sẽ hạn chế nhiều.
Giám đốc một NHTM cổ phần cũng thừa nhận, lâu nay nguồn vốn dài hạn cho nền kinh tế không có nhiều, thậm chí là thiếu. Việc siết chặt tỉ lệ huy động vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn có thể ảnh hưởng đến nguồn vốn chảy vào BĐS và các dự án đầu tư trung và dài hạn trong năm 2018.
Nhưng, vị giám đốc này cho rằng trong bối cảnh tín dụng chịu nhiều áp lực tăng trưởng như hiện nay, cộng với nợ xấu vẫn chưa được giải quyết, việc giãn thời hạn siết sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn là cần thiết, giúp ngân hàng giảm bớt áp lực. Nghĩa là, thay vì áp dụng ngay tỷ lệ 40% thì nay là 45% giúp ngân hàng dễ thở trong việc cho vay các lĩnh vực có kỳ hạn dài, phần lớn nằm trong lĩnh vực giao thông, bất động sản…
Giãn thời hạn để hỗ trợ thị trường
Cho rằng thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư 36/2014/TT-NHNN và Thông tư 06/2016/TT-NHNN vẫn chưa thực sự phù hợp với nhu cầu, mục tiêu phát triển của thị trường bất động sản (BĐS), mới đây Hiệp hội bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) đã gửi công văn kiến nghị NHNN sớm ban hành thông tư sửa đổi, bổ sung cho hai Thông tư nói trên.
Theo phân tích của HoREA, Thông tư 36 và Thông tư 06 của NHNN quy định các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. HoREA và các doanh nghiệp BĐS TP. Hồ Chí Minh đánh giá cao khi trong dự thảo thông tư, NHNN quy định “Các khoản phải đòi để kinh doanh BĐS thuộc nhóm tài sản có hệ số rủi ro 200%” như đã quy định tại Thông tư 06/2016/TT-NHNN ngày 27/05/2016 của NHNN hiện nay.
Tuy nhiên, HoREA cho rằng tại dự thảo thông tư sửa đổi của Thông tư 36 có nội dung chưa thật phù hợp với mục tiêu tăng trưởng của nền kinh tế năm 2018 cũng như chưa thật phù hợp với nhu cầu và mục tiêu phát triển của thị trường BĐS.
Cụ thể, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA phân tích tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung hạn và dài hạn theo tỷ lệ tối đa với lộ trình từ ngày Thông tư có hiệu lực thi hành đến hết ngày 31.12.2017 và từ ngày 1.1.2018 đến hết ngày 31.12.2018, ngân hàng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ được cho vay tối đa 45%.
Tuy nhiên, năm 2018 là năm trọng điểm thực hiện Nghị quyết 42/NQ-QH của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu, trong đó có khoảng 60%-70% tài sản bảo đảm cho các khoản nợ xấu là bất động sản. Việc thực hiện hiệu quả Nghị quyết 42/NQ-QH thông qua VAMC sẽ phục hồi nhiều dự án bất động sản đã bị ngừng hoạt động trước đây.
Hơn nữa, nguồn tăng trưởng tín dụng cuối năm 2017, nguồn vốn đầu tư nước ngoài FDI, và nguồn kiều hối sẽ được giải ngân thực hiện chủ yếu trong năm 2018. Do đó, HoREA đề xuất NHNN nên kéo dài thời hạn áp dụng cho vay BĐS với các tổ chức tín dụng nước ngoài. Trong đó, Hiệp hội kiến nghị NHNN vẫn giữ quy định hiện nay là cho phép tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung hạn và dài hạn theo tỷ lệ tối đa 50% trong năm 2018, tương tự như năm 2017.
“Chúng tôi nhận thấy việc tiếp tục cho phép sử dụng nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung hạn và dài hạn theo tỷ lệ tối đa 50% như hiện nay cho đến hết năm 2018, sẽ là nguồn lực hỗ trợ hiệu quả cho sự tăng trưởng của nền kinh tế, cũng như của thị trường BĐS. Lý do, thị trường BĐS là một trong những hộ tiêu dùng lớn nhất của nền kinh tế, sử dụng hàng ngàn sản phẩm của hơn 90 ngành sản xuất, kinh doanh, BĐS cũng là ngành sản xuất và tạo nhiều việc làm cho người lao động”, Chủ tịch HoREA - ông Lê Hoàng Châu nhận định.
