Tháng 3.2023, Cơ quan Văn hóa Nhật Bản sẽ chuyển từ Tokyo đến Kyoto theo sáng kiến của chính phủ. Quyết định này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện nâng tầm Kyoto trở thành thủ đô văn hoá của quốc gia.
Người dân Nhật Bản hy vọng Kyoto có thể trở lại vị thế vốn có của cố đô bởi đây là lần đầu tiên một cơ quan trung ương được di dời kể từ thời Minh Trị (1868 - 1912). Bên cạnh đó, cũng có những lo ngại đặt ra về vấn đề chi phí, nhân lực và thời gian cho quá trình di chuyển Cơ quan Văn hóa.
Tại hội nghị chuyên đề diễn ra vào tháng 11.2022, Thị trưởng Kyoto - ông Daisaku Kadokawa - bày tỏ sự lạc quan trong việc di dời, ông nói: “Cuối cùng Cơ quan Văn hóa với các chức năng được tăng cường sẽ đến với cố đô của chúng ta”.
Shunichi Tokura - ủy viên phụ trách các vấn đề văn hóa, người sẽ chuyển công tác đến Kyoto - bày tỏ sự háo hức với nhiệm vụ mới: “Thông tin liên lạc của nhiều cơ quan trong nước và quốc tế sẽ bắt nguồn từ Kyoto. Thương hiệu Kyoto sẽ mang một thông điệp mạnh mẽ hơn bất kỳ thành phố nào khác”.
Năm 2015, Nhật Bản đã cho phép các địa phương đề xuất cách tổ chức chính quyền trung ương nhằm giảm bớt sự tập trung tại Tokyo. Sau khi 42 chính quyền cấp tỉnh đưa ra đề xuất cho 69 tổ chức, Nhật Bản đã quyết định chuyển giao 23 viện nghiên cứu và đào tạo vào năm 2016. Di dời Cơ quan Văn hóa đến Kyoto là đề xuất duy nhất cho việc thay đổi vị trí cơ quan trung ương được chấp thuận.
Thành phố Kyoto tự hào là thủ đô văn hóa của Nhật Bản - điểm đến du lịch nổi tiếng nhiều Di sản Thế giới được UNESCO công nhận. Trước khi di dời, Kyoto đã thiết lập một hệ thống thu hút hợp tác nội địa và quốc tế nhằm thúc đẩy các dự án liên quan đến văn hóa, phát triển đô thị.
Tại Kyoto, Cơ quan Văn hóa sẽ được đặt trong trụ sở cũ của sở cảnh sát tỉnh và một tòa nhà mới liền kề. Cơ quan này sẽ bắt đầu hoạt động vào ngày 27.3 sau 2 năm trì hoãn với lịch trình ban đầu.
Tuy công khai về việc di dời song 4 bộ phận của Cơ quan Văn hoá, bao gồm cả những chương trình trao đổi quốc tế vẫn sẽ ở Tokyo. 5 bộ phận còn lại như Bộ phận Chính sách và 2 Bộ phận Di sản Văn hóa, sẽ được chuyển đến Kyoto. Khoảng 250 người, tương đương với 70% nhân viên sẽ đến cố đô làm việc trong tháng 3 tới.
Khi xem xét nhân sự sẽ chuyển đến làm việc tại Kyoto, Cơ quan Văn hoá ước tính rằng lãnh đạo cấp cao sẽ dành khoảng 424 giờ hàng năm để đi lại giữa Kyoto và Tokyo, các trưởng bộ phận và nhân viên văn phòng cần bỏ ra 240 giờ/năm cho việc di chuyển. Số chuyến công tác hàng năm đến Tokyo được dự đoán trong khoảng 1.400 chuyến, với chi phí 47 triệu yên.
Một thách thức lớn khác đối với Cơ quan Văn hóa là việc phải làm đối với Bộ phận Tôn giáo, nơi thường xuyên xử lý các vấn đề gây tranh cãi. Theo chỉ thị do Thủ tướng Fumio Kishida ban hành vào tháng 10.2022 chính phủ đã mở đường cho khả năng yêu cầu tòa án ra lệnh giải tán các tổ chức tôn giáo bên lề.
Tại một cuộc họp báo, Thống đốc Kyoto - ông Takatoshi Nishiwaki - bày tỏ thấu hiểu về việc một số nhân viên của bộ phận cần phải ở lại Tokyo: “Chúng tôi muốn Bộ phận Tôn giáo kiên quyết giải quyết công việc khó khăn đang phải đối mặt hiện nay. Tôi hy vọng rằng bộ phận này sẽ hoạt động tốt hơn khi đến Kyoto” ông nói.