Ngày 31.5, Thủ tướng Italia Mario Draghi tiết lộ, chỉ có Italia ủng hộ việc trao cho Ukraina tư cách ứng viên trong EU, trong khi tất cả các nước thành viên chủ chốt khác trong liên minh đều phản đối.
“Hầu như tất cả các nước thành viên chủ chốt của EU đều phản đối việc trao cho Ukraina tư cách ứng cử viên - ngoại trừ Italia. Tình trạng ứng cử viên của Kiev hiện không thể dự đoán được do sự phản đối của các quốc gia này” - Thủ tướng Draghi nói trong cuộc họp báo ở Brussels, trả lời câu hỏi của hãng thông tấn Italia ANSA.
Thủ tướng Draghi nói thêm, ông cho rằng Ủy ban Châu Âu sẽ trình bày kế hoạch đẩy nhanh tiến độ xem xét tư cách ứng cử viên tương lai của Ukraina tại một cuộc họp vào tháng 6.
Thủ tướng Italia lưu ý, hầu hết các quốc gia đều phải chờ đợi nhiều năm để trở thành ứng cử viên, chứ chưa nói đến việc trở thành thành viên EU, và EU đã đề xuất nhiều thỏa thuận khác để xoa dịu Kiev, nhưng không có thỏa thuận nào được chính phủ Ukraina chấp nhận.
Ukraina đã nộp đơn xin gia nhập EU vào ngày 28.2, bốn ngày sau khi bùng phát xung đột với Nga. Hội đồng Châu Âu “thừa nhận nguyện vọng và sự lựa chọn Châu Âu của Ukraina” vào tháng 3 và cho biết đã nhanh chóng chuyển thủ tục giấy tờ của Kiev cho Ủy ban châu Âu.
Vào đầu tháng 5, Nga tuyên bố không chấp nhận việc Ukraina trở thành thành viên EU, tương tự như không chấp nhận việc Kiev gia nhập NATO.
Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina, đề nghị gia nhập EU của Ukraina đã trở thành một trong những vấn đề được các nước EU quan tâm. Câu hỏi liệu có nên cấp cho quốc gia này tư cách ứng cử viên - bước quan trọng đầu tiên trên con đường dài và quanh co để trở thành thành viên EU - dự kiến sẽ nằm trong chương trình nghị sự của các nhà lãnh đạo quốc gia thành viên trước khi kết thúc nhiệm kỳ Chủ tịch EU của Pháp vào ngày 1.7.
Nhưng cho đến nay, có rất ít sự đồng thuận về bước đầu tiên của Ukraina sẽ như thế nào. Tổng thống Volodymyr Zelensky thậm chí còn đi xa hơn khi nói rằng Ukraina “không cần các lựa chọn thay thế để ứng cử vào EU”.
“Chúng tôi không cần thỏa hiệp” - ông Zelensky nói với các phóng viên ở Kiev trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Costa trong chuyến thăm vào tuần trước.
Những ý kiến phản đối, ủng hộ Ukraina rất khác nhau giữa các nước và thay đổi theo thời gian. Theo trang EURACTIV, cho đến nay, chỉ có 8 nước EU ủng hộ vô điều kiện việc cấp cho Ukraina tư cách ứng viên trong tương lai gần, bao gồm: Estonia, Latvia, Litva, Ba Lan, Czech, Slovakia, Italia và Bulgaria.
Các quốc gia do dự trong việc ủng hộ cấp tư cách ứng viên cho Ukraina bao gồm: Thuỵ Điển, Phần Lan, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, Bỉ, Ireland, Pháp, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Áo, Croatia, Romania, Hy Lạp, Cyprus. Một số trong những quốc gia này do dự vì chờ đợi vào đánh giá của Uỷ ban Châu Âu. Chẳng hạn Ireland đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc cấp tư cách ứng viên EU cho Ukraina nhưng vẫn chờ ý kiến của Ủy ban Châu Âu nên được EURACTIV đánh dấu là "do dự".
Trong khi đó, một số quốc gia khác như Slovenia và Hungary đều bày tỏ sự ủng hộ đối với việc trao quy chế ứng cử viên cho Ukraina càng sớm càng tốt khi bắt đầu nổ ra xung đột Nga-Ukraina. Tuy nhiên, sau các cuộc bầu cử thay đổi chính phủ ở Slovenia và quan hệ ngày càng căng thẳng giữa Hungary và Ukraina thì lập trường hiện tại của hai nước này là không rõ ràng.
