Những hình ảnh sống động về phòng chống COVID-19

Tính báo chí mạnh mẽ

Chỉ trong một thời gian ngắn, 20 ngày kể từ khi phát động, cuộc thi đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của các phóng viên ảnh, nghệ sĩ nhiếp ảnh và cả những tay máy không chuyên trong cả nước với 2.748 tác phẩm của 406 tác giả đến từ 52 tỉnh, thành phố trong cả nước gửi ảnh tham dự (ảnh đơn 2.491, ảnh bộ 257).

Hôi đồng thẩm định gồm 7 thành viên, gồm các nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhà báo do ông Vũ Quốc Khánh - Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam - đã thực hiện chấm online độc lập các vòng ngoài, sau đó chấm chọn tập trung để chọn ảnh trưng bày triển lãm. Quan điểm Hội đồng là chọn những ảnh mang khoảnh khắc báo chí mạnh mẽ, sống động, không chọn những ảnh dàn dựng lộ liễu, thiếu hơi thở cuộc sống và ảnh xử lý photoshop quá đà, ảnh chụp lại màn hình bị loại ngay. Có khá nhiều ảnh trùng lắp giữa ảnh đơn và ảnh bộ, cũng như các bộ ảnh cùng chủ đề, nhất là chụp ngày dỡ bỏ cách ly ở bệnh viện Bạch Mai có nhiều tác giả cùng chụp.

Chung cuộc, 104 tác phẩm (ảnh đơn 66, ảnh bộ 38) đã phác họa phần nào hình ảnh một Việt Nam phản ứng nhanh nhạy, linh hoạt, chủ động, kiên quyết trong phòng chống dịch bệnh và cơ bản đẩy lùi được dịch bệnh COVID-19 ở ta.

Xu hướng ảnh bộ và cách tiếp cận

Hội đồng thẩm định có sự tư vấn của PGS, bác sĩ Nguyễn Lan Anh - Trưởng khoa Y sinh, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương về những vấn đề thuộc chuyên môn y tế. Chị Lan Anh đã giúp Hội đồng rất nhiều từ việc gợi ý, tư vấn về việc chọn hình ảnh ứng với 5 giai đoạn ứng với các hành động phù hợp với nguyên tắc phòng, chống dịch bệnh COVID-19 tại Việt Nam gồm: Phát hiện sớm, truy vết, cách ly, phong tỏa, điều trị. Theo đó, để làm tốt cả 5 mảng, 5 giai đoạn này, không chỉ có sự cố gắng nỗ lực của riêng ngành Y tế mà còn là sự vào cuộc hỗ trợ kịp thời của các ngành, lĩnh vực khác như công an, quân đội, mặt trận Tổ quốc, thanh niên...

Có một bộ ảnh thoạt nhìn khá ấn tượng chụp những gương mặt chú thích là những bác sĩ tuyến đầu chống dịch, nhưng chị Lan Anh khẳng định đó chỉ là những y tá phụ giúp, không phải là bác sĩ chính tham gia, vì thế bị loại. Một ảnh đơn khác cận cảnh một nữ bác sĩ soi ống nghiệm cũng bị loại vì dàn dựng sai thực tế.

Nhiều bức ảnh chọn triển lãm khá đa dạng về đề tài và cách thể hiện: Một Hà Nội vắng lặng những ngày giãn cách thơ mộng với bóng phản chiếu của Nhà hát Lớn và chợ Đồng Xuân sau mưa, hay Hà Nội qua những góc nhìn trên cao cho thấy sự yên bình đến nao lòng; hình ảnh một gia đình với bốn đứa trẻ đang chăm chú học trực tuyến ở nhà hay người theo đạo đang làm lễ trước màn hình; cảnh lớp học đi học lại sau thời gian cách ly, cảnh chào cờ trong lớp học cảm động, rồi cảnh chăm sóc, cung cấp thực phẩm và đưa bệnh nhân ở xóm chạy thận đi bệnh viện, cảnh tâm dịch Sơn Lôi những ngày phong tỏa; cảnh kiểm soát chăng lều bạt ngủ ngoài rừng của các chiến sĩ bộ đội biên phòng phòng chống dịch bệnh qua biên giới, cảnh sinh hoạt trong khu cách ly và đặc biệt cảnh chuyến bay đón công dân Việt Nam từ Vũ Hán trở về… Cảnh sẻ chia, nhường cơm sẻ áo, cảnh những cây ATM gạo để không ai bị bỏ lại phía sau; Cảnh đi từng ngõ gõ từng nhà tìm bệnh nhân F1, F2; Hay cận cảnh những gương mặt trẻ sơ sinh phải đeo kính chống giọt bắn, hay cảnh xét nghiệm nhanh COVID-19 ở các bệnh viện dã chiến…

Phong phú và bám sát cuộc sống, thể hiện rõ thế mạnh của nhiếp ảnh trong việc trần thuật những hoạt động tiêu biểu trong phòng chống dịch bệnh thành công của Việt Nam. Và một lần nữa, xu hướng ảnh bộ lại thắng thế với sự công phu, dấn thân của nhiều tay máy ở khắp mọi miền đất nước.

Đặc biệt những bộ ảnh chụp trong bệnh viện, trong khu cách ly được đề cao bởi sự khó khăn, nguy hiểm khi tác nghiệp. Và thời gian chụp cũng rất hạn hẹp. Vì thế cũng là nét đặc sắc của triển lãm là một số bộ ảnh ấn tượng mạnh lại do chính bác sĩ bệnh viện chụp. Và sự tôn vinh của những thầy thuốc áo trắng - những đồng nghiệp - thật cảm động. Hình ảnh những bác sĩ hết lòng chăm sóc bệnh nhân khi người nhà không thể vào vì bệnh viện bị cách ly, hay bức ảnh chụp một bác sĩ gục đầu tranh thủ ngủ với tiền cảnh và hậu cảnh đều là xe cấp cứu bệnh viện đều là khoảnh khắc khó quên.

Cùng với triển lãm ảnh tại Hà Nội, một triển lãm ảnh online và nghiên cứu để thực hiện cuốn sách ảnh về triển lãm lần này nhằm lan tỏa rộng rãi hơn đến công chúng trong và ngoài nước thông điệp về một Việt Nam nhân văn, kiên cường chống đại dịch, bước đầu đã đạt được những thành công to lớn khi cơ bản đẩy lùi dịch bệnh nguy hiểm, thiết lập trạng thái bình thường mới tại Việt Nam là mong muốn của Ban tổ chức.