Nhiều người vẫn không lý giải được, vì sao K-pop với những nhóm nhạc chỉ hát ngôn ngữ bản địa lại có thể lan tỏa khắp toàn cầu. Bí quyết có phải nằm ở việc, các công ty Hàn Quốc đã đưa tất cả những yếu tố mang tính giải trí nhất vào K-pop, thưa ông?
- Tôi nghĩ rằng chiếm một phần lớn trong sự thành công mang tính toàn cầu của K-pop là ở việc không chỉ tập trung vào mỗi yếu tố độc đáo riêng biệt của Hàn Quốc.
Một trong số những yếu tố quan trọng tạo nên thành công của K-pop, theo tôi, đó là việc tập trung vào những giai điệu và thể loại mang tính đại chúng, có khả năng tiếp cận với người dân trên toàn thế giới thông qua việc đón nhận một cách tích cực các xu hướng âm nhạc toàn cầu.
Các ca khúc nổi tiếng của nhiều nhóm idol K-pop, trong đó có BTS, được sản xuất dưới sự hợp tác với các nhà soạn nhạc nước ngoài, qua đó, có thể dễ dàng nhận ra tính định hướng toàn cầu của K-pop.
Tôi nghĩ rằng một trong số những nỗ lực đó cũng bao gồm cả việc ngay từ khi thành lập nhóm nhạc lúc ban đầu đã có sự tham gia của các thành viên đa quốc tịch, đưa vào nhóm một cách rất tự nhiên những đặc trưng của từng quốc gia.
Một ví dụ tiêu biểu có thể kể đến chính là sự góp mặt của 2 thành viên gốc Việt Nam trong 2 nhóm nhạc K-pop mới ra mắt gần đây, đó là thành viên Hanni của nhóm New Jeans và thành viên Hanbin của nhóm TEMPEST.
Tất nhiên, một yếu tố quan trọng khác không thể không kể đến đó là những lời ca viết bằng tiếng Hàn, những trang phục đậm chất Hàn Quốc, những bối cảnh mang tính Hàn Quốc của các MV được khai thác để thể hiện sự độc đáo riêng mà chỉ K-pop mới có.
Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là không phải chỉ nhấn mạnh một cách vô điều kiện vào những yếu tố riêng biệt của Hàn Quốc mà cho thấy sự độc đáo mang tính Hàn Quốc một cách phù hợp trên cơ sở cân nhắc đến cả phương diện những tình cảm phổ biến của người dân trên thế giới. Tôi cho rằng đây là yếu tố quan trọng để tạo nên sự thành công.
- Hàn Quốc với quy mô dân số và lãnh thổ có hạn, tài nguyên thiên nhiên không dồi dào, phong phú, nên sẽ không dễ dàng nếu chỉ phát triển dựa vào nhu cầu trong nước. Đây đã từng là hạn chế mang tính nội tại của Hàn Quốc.
Trong bối cảnh đó, như mọi người đều biết, Hàn Quốc bắt đầu từ ngành dệt may và tiến ra thế giới nhờ những thành tựu trong các lĩnh vực như điện tử, ô tô, ngành công nghiệp hóa học và công nghiệp nặng... và liên tục đạt được sự phát triển về kinh tế.
Tôi nghĩ rằng, có lẽ bên trong người Hàn Quốc có tồn tại loại DNA tâm niệm rằng việc bước ra thế giới là vì mục tiêu sinh tồn và phát triển, “không phải là lựa chọn mà là bắt buộc”.
Thứ hai, nhìn từ khía cạnh các chính sách của Chính phủ Hàn Quốc, có thể thấy hiệu quả của công sức bỏ ra trong thời gian dài để xây dựng cơ sở vật chất cho hoạt động sáng tạo nội dung văn hóa như hỗ trợ tài chính chính sách, đào tạo nhân lực chuyên môn, xây dựng chế độ về bản quyền... nhằm mục tiêu phát triển ngành công nghiệp theo định hướng chính sách cơ bản là tôn trọng tối đa tính sáng tạo của quần chúng, “hỗ trợ nhưng không can thiệp”.
Đặc biệt, thông qua việc xây dựng chế độ minh bạch về bản quyền, người sáng tác được đảm bảo nhận quyền lợi chính đáng, từ đó, nhu cầu được sáng tác của rất nhiều người hoạt động trong ngành công nghiệp văn hóa cũng được thỏa mãn một cách tối đa. Đây được xem là một yếu tố rất quan trọng để tạo nên thành công.
Cuối cùng, tôi cho rằng sự đặc biệt của nội dung văn hóa Hàn Quốc, đó là mang đồng thời “tính phổ biến” và “tính sáng tạo” cũng là yếu tố để tạo nên thành công. Nhóm nhạc BTS đã xóa nhòa sự khác biệt về văn hóa và ngôn ngữ bằng những thông điệp và câu chuyện mang tính phổ biến, dễ nhận được sự đồng cảm của người dân trên khắp thế giới, những sản phẩm đầy sáng tạo được bổ sung yếu tố tình cảm và cái nhìn của riêng Hàn Quốc như bộ phim “Ký sinh trùng”, “Trò chơi con mực”... cũng đã thành công trong việc thu hút, hấp dẫn người dân ở khắp mọi nơi trên thế giới.
- Tôi khá yêu thích và thường xuyên nghe nhạc của ca sĩ Đen Vâu, tôi đặc biệt thích ca khúc “Bài này chill phết” của ca sĩ này.
Tôi bị thu hút bởi khả năng rap, giai điệu đầy cảm xúc và những thước phim tuyệt vời khi vô tình xem được MV của Đen Vâu trong một Pub ở Hà Nội.
Kể từ lần đó, tôi cũng thường xuyên tìm kiếm video ghi lại màn trình diễn live của Đen Vâu, niềm đam mê được thể hiện qua từng sân khấu ấy thực sự đã chạm đến trái tim của tôi. Tất nhiên, để hiểu được toàn bộ ý nghĩa lời rap của Đen Vâu không hề đơn giản.
Tuy vậy, tôi vẫn thường mở bài hát này lên khi làm việc tại văn phòng và một mình ngân nga theo giai điệu đó như thể trong âm nhạc thì không hề có ranh giới khác biệt về quốc gia.
Tôi cũng rất yêu thích các ca khúc ballad của ca sĩ Trung Quân Idol. Tôi đã có nhiều lần được trực tiếp thưởng thức giọng ca ngọt ngào và khả năng ca hát đáng kinh ngạc của Trung Quân, nhưng mỗi lần đều cảm thấy xúc động y như lần đầu tiên.
Theo ông, những ngành biểu diễn như phim ảnh, âm nhạc Việt Nam để có được bước tiến xa như Hàn Quốc phải cần điều gì nhất và mất khoảng thời gian bao lâu để xây dựng nền tảng?
- Trong suốt 30 năm vừa qua, Hàn Quốc luôn tạo cơ hội để những tài năng trẻ có thể liên tục tham gia và thử thách bản thân trong ngành công nghiệp văn hóa, đồng thời Hàn Quốc cũng đã và đang cố gắng rất nhiều để tạo dựng cơ sở vật chất cho ngành công nghiệp này như xây dựng cơ chế hỗ trợ về tài chính, đào tạo nhân lực, hoàn thiện các quy định về luật và chế độ, chính sách để đảm bảo cho họ có thể thỏa sức sáng tạo, sống với đam mê.
Tôi nghĩ rằng để thực hiện được quá trình này đương nhiên sẽ cần một khoảng thời gian tương đối dài. Tuy nhiên, khoảng thời gian này dài hay ngắn phụ thuộc vào việc những đối tượng tạo nên ngành công nghiệp văn hóa bao gồm nghệ sĩ, doanh nghiệp, chính phủ... bỏ ra bao nhiêu công sức để cùng nhau phát triển ngành công nghiệp văn hóa.
