Việc đốt vàng mã vẫn là chủ đề khiến dư luận xôn xao mỗi dịp cuối và đầu năm, khi người dân cúng lễ tại gia hay ở các nơi thờ tự. Liên quan đến việc đốt vàng mã, mới đây tại một phòng trọ trên phố Tam Khương (phường Khương Thượng, quận Đống Đa, Hà Nội) đã xảy ra vụ cháy nghiêm trọng khiến 4 người tử vong.
Nhìn nhận về vấn đề đốt vàng mã này, nhà nghiên cứu Nguyễn Hùng Vĩ đánh giá: “Hiện nay, người ta đốt vàng mã ở bất cứ ở môi trường nào, đặc biệt như ở chùa chẳng hạn, mặc dù giáo lý nhà chùa không có chuyện đốt vàng mã. Nhưng người ta vẫn đốt và đốt nhiều đến nỗi ảnh hưởng đến vệ sinh, đến nhiều thứ xung quanh môi trường sống, đó là sự phát triển tiêu cực.
Tục vàng mã là tín ngưỡng từ xa xưa của người Việt. Vì là tín ngưỡng nên chúng ta không thể xóa bỏ được. Chính lẽ đó nên nhà Phật có những quy định là không đốt vàng mã ở không gian này hay ở không gian khác.
Đốt vàng mã vốn là một sự biểu trưng, quan trọng là lễ bạc lòng thành. Vì thế nên làm nhỏ gọn lại để nó phù hợp với cuộc sống đặc biệt là cuộc sống đô thị hiện nay".
Còn theo GS.TS. Nguyễn Chí Bền thì “nếu chỉ là đốt tượng vàng mã tượng trưng, số lượng vừa phải thì có thể chấp nhận được nhưng ở thời điểm hiện tại, mọi thứ lại trở nên biến tướng rất nhiều. Với đủ thể loại cách thức đốt vàng mã khiến cho tục lệ này đã vượt xa so với những ý nghĩa ban đầu.
Theo tôi, tác hại đầu tiên của việc này là tốn quá nhiều kinh phí để làm ra những bộ vàng mã lớn và hoành tráng, nhằm đáp ứng nhu cầu của người mua sắm. Tác hại thứ hai, việc đốt vàng mã sẽ làm ảnh hưởng đến môi trường, không khí ở ngay tại nơi hóa vàng và gây ra một số vấn đề khác như hỏa hoạn, thậm chí là gây chết người đầy thương tâm như trong sự việc gần đây".
GS.TS. Nguyễn Chí Bền cũng bày tỏ thêm, không nên cấm việc đốt vàng mã nhưng cần xác định rõ và nghiêm túc trong việc hạn chế đốt vàng mã, trách nhiệm ở đây là một phần ở các nhà khoa học khi phân tích việc đốt vàng mã thực chất là ý nghĩa ra sao; các sở ban ngành, nhà quản lý có trách nhiệm vận động người dân nhận thức giảm tối đa số lượng đốt vàng mã trong ngày lễ Tết.
Và làm được điều này thì vai trò của các cơ quan quản lý Nhà nước, truyền thông đại chúng khá quan trọng trong việc tuyên truyền đúng và đủ mới có thể giúp người dân thay đổi ý thức. Còn người dân nên lắng nghe, thực hiện nghiêm túc những khuyến cáo nhằm tránh những sự việc đáng tiếc xảy ra.
