Theo Thứ trưởng Trịnh Bích Thủy, để mùa lễ hội năm 2019 diễn ra an toàn, lành mạnh, hiệu quả, văn minh, ngăn chặn những biến tướng, tiêu cực của lễ hội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị các địa phương phải lên phương án quản lý chặt công tác tổ chức lễ hội.
Theo đó, các địa phương cần nâng cao vai trò trách nhiệm, không đùn đẩy, né tránh; đồng thời tăng cường phối hợp liên ngành và phân công trách nhiệm rõ ràng trong quản lý tổ chức lễ hội.
Bộ cũng đồng thời yêu cầu các địa phương quản lý nhà nước về lễ hội theo đúng quy định của Chính phủ, đảm bảo các lệ hội được tiến hành trang trọng, đúng nghi lễ truyền thống.
Đại diện Bộ VHTT&DL cho hay, thực trạng lợi dụng lễ hội để trục lợi cá nhân, phục vụ lợi ích nhóm là vấn đề nhức nhối trong các mùa lễ hội. Năm nay, Bộ quán triệt các địa phương không ép buộc tổ chức, cá nhân tham gia đóng góp kinh phí tổ chức lễ hội; không thực hiện nghi lễ có tính bạo lực, phản cảm, trái với truyền thống yêu hòa bình, nhân đạo của dân tộc Việt Nam; loại bỏ hoặc thay thế những tập tục không còn phù hợp với xu thế hội nhập và phát triển.
Trước và trong mùa lễ hội, các địa phương cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các vi phạm, kích động bạo lực và các hành vi vi phạm pháp luật khác.
Công tác tuyên truyền được xem là yếu tố then chốt để người dân dự hội hiểu hơn giá trị truyền thống, bản sắc văn hóa của các lễ hội, tránh có những hành động phản cảm, thiếu hiểu biết.
Trong báo cáo đến Bộ, các địa phương đã đưa ra nhiều phương án tổ chức lễ hội năm 2019. Đặc biệt nhấn mạnh sẽ có những chỉ đạo quyết liệt trong tổ chức lễ hội, đảm bảo an ninh, đẩy lùi bạo lực, tại các lễ hội như: Phết Hiền Quan (Phú Thọ), chọi Trâu (Hải Phòng), Ném Thượng (Bắc Ninh)…
Năm 2018 công tác tổ chức lễ hội trong cả nước đã có nhiều chuyển biến tích cực, từng bước đi vào nề nếp.
Tuy nhiên, việc quản lý và tổ chức lễ hội vẫn còn xảy ra những hiện tượng phản cảm, tranh cướp, chen lấn, xô đẩy, giành lộc; đốt đồ mã, vàng mã tại một số di tích, đền, phủ, gây ô nhiễm môi trường, lãng phí, nguy cơ hỏa hoạn; khai ấn, phát ấn không đúng với nguồn gốc lịch sử, hồ sơ của di tích.
Theo bà Ninh Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do một số lễ hội chỉ chú trọng đầu tư đến hình thức, quy mô mà chưa đảm bảo về nội dung, giá trị văn hóa truyền thống.
