Vào rừng lấy rượu Đoak
Xã Đắk Pling tháng 12, các triền đồi thoai thoải cánh đồng lúa rẫy nhuộm vàng, màu xanh cây mì báo hiệu một mùa bội thu. Người bản địa ở đây thường đi tìm rượu Đoak để đãi khách và dùng trong các lễ hội của buôn làng.
Họ xem thứ rượu này như một thức uống rất quý được tạo bởi tinh hoa trời đất, núi rừng.
Anh Đinh Liêu (làng T'Bưng, xã Đắk Pling) cho biết, ngày trước, cây Đoak mọc rất nhiều ở bìa làng, chỉ cần bước ra khỏi bản là có ngay rượu Đoak.
Cây Đoak giống như cây dừa, thân to bằng vòng tay 1 người ôm, cao khoảng 10-12m. Tán lá xòe rộng, quả kết thành từng chùm như quả cau nhỏ. Anh Đinh Liêu lấy từ chiếc gùi 1 con dao nhọn, dài chừng 30cm. Anh lấy đá, mài cho đến lúc con dao sáng quắc. Dao sắc thì các vết cắt mới ngọt.
"Chỗ bị cắt trên cây Đoak mới không bị thối và cho nhiều rượu”, anh Đinh Liêu nói.
Sau khi vạt bớt lá xung quanh, Đinh Liêu chọn buồng quả sai trái nhất rồi cắt bỏ. Từ cuống buồng này, anh dùng mũi dao sắc lẹm khoét một ô nhỏ dài rồi đặt chiếc phễu làm bằng lá, hứng dòng nước đục vào can nhựa kê sẵn phía dưới. Những cây Đoak lấy lần đầu, anh Đinh Liêu thu từ 10 đến 15 lít. Công đoạn lấy rượu từ cây mất hơn một tiếng đồng hồ.
Rượu quý cần lưu giữ
Tại khu vực rừng không xa, anh Đinh Ngênh (cùng làng T'Bưng, xã Đắk Pling) đã làm giàn khai thác hơn tháng nay. Theo Đinh Ngênh, mỗi cây trưởng thành cho rượu từ 3 đến 4 tháng mới hết, mỗi ngày lấy từ 5-10 lít rượu.
Cây càng lớn thì buồng quả to, nhựa tiết ra càng nhiều. “Rượu Đoak đã uống, sẽ nhớ mãi dư vị của nó. Những thứ bia, rươu bày bán trên thị trường không thể sánh bằng”, Đinh Ngênh quả quyết.
Chỉ mất 5 phút, Đinh Ngênh đã dùng dây thừng thả xuống đất một chiếc can 10 lít rượu. Đinh Ngênh đã có đến 24 năm kinh nghiệm lấy rượu Đoak, dù rằng mới 38 tuổi. Lúc hơn 10 tuổi, anh đã theo cha lên rừng lấy rượu Đoak. Ngay cả cha anh cũng không biết người dân uống rượu Đoak từ khi nào. Chỉ biết, thứ rượu của núi rừng ngày càng được nhiều người thích uống.
Rượu ở đây được người bản địa lấy về uống và dùng trong các dịp lễ, hội của buôn làng.
Trước đó, trên đường đi lấy rượu Đoak, Đinh Liêu và Đinh Ngênh đã đặt những chiếc bẫy chuột trên ruộng ngô.
Xuống núi trở về, hơn 10 chú chuột rừng mắc bẫy. Thịt chuột rừngnướng, uống với rượu Đoak, giữa đêm lạnh Tây Nguyên, ai cũng thích thú. Thứ thức uống kỳ lạ của người Tây Nguyên, uống mãi không say, câu chuyện nối mãi, không dứt.
Hôm sau, khi chúng tôi ra về, Đinh Liêu và Đinh Ngênh biếu mỗi người 1 can 10 lít rượu Đoak - Đắk Pling. Chúng tôi trân trọng đón lấy, thứ thức uống hào sảng của núi rừng Tây Nguyên, gắn kết mọi người với nhau. Say với rượu Đoak thì ít, mà say với tình người Tây Nguyên thì nhiều.
Với người bản địa, tình cảm của các dân tộc anh em mới là điều đáng quý, và Tây Nguyên ban tặng thứ rượu Đoak để mọi người xích lại gần hơn.
