Dự án nhà máy rác 7.000 tỉ liên tiếp “lụt” tiến độ
Chiều 22.6, PV Báo Lao Động có mặt tại khu vực Nhà máy xử lý rác thải nhiệt phân plasma Đông Anh (xã Việt Hùng, huyện Đông Anh, Hà Nội). Đây là dự án của Công ty Cổ phần Đầu tư Thành Quang, được khởi công xây dựng từ tháng 12.2011 với tổng mức đầu tư trên 768 tỉ đồng. Với công suất thiết kế xử lý 500 tấn rác mỗi ngày, nhà máy được kỳ vọng sẽ xử lý rác thải công nghiệp, y tế và khoảng 100 tấn rác thải sinh hoạt mỗi ngày ở huyện Đông Anh, qua đó giảm tải cho bãi rác Nam Sơn (huyện Sóc Sơn).
Tuy vậy, đến nay sau 11 năm cùng 3 lần điều chỉnh tiến độ, nhà máy vẫn chưa đi vào hoạt động. Theo ghi nhận, khu vực xây dựng nhà máy giờ vắng người, cỏ mọc um tùm ngay cạnh nơi đặt lò đốt rác. Bên trong, nhiều dây chuyền máy móc phủ bụi, bỏ không.
Theo tìm hiểu của Báo Lao Động, sau khi được bàn giao đất, chủ đầu tư đã xây dựng hạ tầng kỹ thuật gồm: Hệ thống sơ tuyển rác (phân loại rác thô và sơ chế kim loại), ủ rác, sấy rác, lò đốt plasma; hệ thống xử lý khói thải, nước thải, thu gom và xử lý mùi, hệ thống điều khiển... Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều hạng mục chưa được xây dựng và diện tích 8,7ha của dự án đang để trống nhiều khu đất.
Cũng trong chiều 22.6, có mặt tại nhà máy điện rác Sóc Sơn (huyện Sóc Sơn, TP.Hà Nội), do Công ty cổ phần Năng lượng môi trường Thiên Ý Hà Nội làm chủ đầu tư.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, Dự án có tổng số vốn đầu tư 7.000 tỉ đồng bằng vốn nước ngoài, do tổng thầu MCC (Trung Quốc) thực hiện, được cho là nhà máy điện rác lớn nhất Việt Nam, lớn thứ 2 thế giới và kỳ vọng sẽ xử lý 4.000 tấn rác/ngày đêm khi hoàn thành.
Thế nhưng, được khởi công từ tháng 8.2019 và dự kiến hoàn thành vào tháng 10.2020. Nhưng sau nhiều lần xin lùi thời hạn về đích thì tính đến thời điểm hiện tại, dự án vẫn chưa được đưa vào vận hành. Theo lãnh đạo UBND huyện Sóc Sơn, việc nhà máy điện rác Sóc Sơn chậm đưa vào vận hành theo kế hoạch ban đầu là một phần nguyên nhân khiến tình trạng rác ùn ứ tại nội đô những ngày trung tuần tháng 6 vừa qua.
Cũng theo ghi nhận tại đây, các công nhân vẫn đang tiếp tục hoàn thiện một số công đoạn, quy trình thuộc hạng mục dự án.
Được biết, ngoài các dự án trên, TP.Hà Nội đã chấp thuận chủ trương đầu tư nhiều dự án xử lý rác công nghệ cao khác nhưng vẫn chưa hẹn ngày về đích. Cụ thể như: Nhà máy xử lý rác công suất 1.000 tấn/ngày đêm của liên danh T&T và Hitachizonshen; Nhà máy xử lý rác của Công ty TNHH Indovin Power 500 tấn/ngày đêm; Nhà máy điện rác Seraphin công suất 1.500 tấn/ngày của Công ty Cổ phần Công nghệ môi trường xanh Seraphin.
Bao giờ các nhà máy xử lý rác vận hành?
Trao đổi với Báo Lao Động, ông Trịnh Nhất Cường - Phó Tổng Giám đốc Nhà máy Điện rác Sóc Sơn - cho biết, hiện nhà máy đang trong giai đoạn chạy thử nghiệm, công tác chuẩn bị đã sẵn sàng cho việc vận hành.
Lý giải về việc nhà máy nhiều lần chậm đưa vào vận hành so với kế hoạch ban đầu, ông Cường cho biết: “Nhà máy triển khai xây dựng giai đoạn năm 2020 - 2022 là thời điểm cả thế giới bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19. Nhiều chuyên gia nước ngoài đã không thể đến nhà máy làm việc, hoặc phải rút ngắn thời gian làm việc do cách ly, nhiều bo mạch, linh kiện không thể nhập được từ nước ngoài do đứt gãy chuỗi cung ứng".
Theo ông Cường, dù nhà máy chưa chính thức đi vào vận hành nhưng những lần khu xử lý rác Nam Sơn bị quá tải, tình hình cấp bách nên từ năm 2021 đến nay nhà máy điện rác Sóc Sơn đã tiếp nhận xử lý khoảng 31.000 tấn rác cho TP.Hà Nội. Gần đây nhất, trong 3 ngày 18 - 20.6, Nhà máy điện rác Nam Sơn cũng đã tiếp nhận xử lý gần 3.400 tấn rác.
“Theo kế hoạch hiện trường, có thể ngày 15.7 tới đây, nhà máy sẽ được đưa vào vận hành chính thức với công suất giai đoạn 1 là 800 tấn/ngày đêm” - Phó Tổng Giám đốc Nhà máy Điện rác Sóc Sơn nói. Đối với dự án nhà máy xử lý rác thải nhiệt phân plasma Đông Anh, đại diện chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Đầu tư Thành Quang thông tin, nhà máy đã hoàn thiện 90%. Cũng theo đơn vị này, dịch bệnh đã ảnh hưởng đến quá trình triển khai dự án; ngoài ra đơn vị đang trong thời gian xin điều chỉnh giấy phép bổ sung chức năng xử lý chất thải công nghiệp, y tế nguy hại.
"Hiện nhà máy không vướng gì ngoài việc chờ điều chỉnh quy hoạch" - đại diện doanh nghiệp cho biết.
Riêng với 2 dự án là Nhà máy xử lý rác công suất 1.000 tấn/ngày đêm của liên danh T&T và Hitachizonshen; Nhà máy xử lý rác của Công ty TNHH Indovin Power 500 tấn/ngày đêm, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông giao Sở Kế hoạch và Đầu tư thông báo đến nhà đầu tư về thời hạn thu hồi dự án theo quy định.
Còn dự án Nhà máy điện rác Seraphin công suất 1.500 tấn/ngày của Công ty Cổ phần Công nghệ môi trường xanh Seraphin (thuộc tập đoàn Amacao) vừa mới được khởi công từ cuối tháng 3.2022. Đại diện chủ đầu tư cam kết thi công trong vòng 20 tháng để đưa nhà máy vào hoạt động.
Hằng ngày, tại Hà Nội, khoảng hơn 5.000 tấn rác sinh hoạt được thải ra môi trường. Đó là chưa kể rác thải công nghiệp, rác thải rắn, rác thải độc hại. Tất cả các loại rác kể trên đều có xu hướng gia tăng trong thời gian tới. Do thiếu chỗ xử lý rác, những năm qua, nhiều lần xảy ra tình trạng ùn ứ rác tại các tuyến phố nội đô, khiến phố phường Hà Nội ngập trong rác thải, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng tới mỹ quan đô thị. Lần gần nhất là từ 15.6, lượng rác thải đổ về các điểm tập kết ngày càng nhiều, song đến ngày 20.6 rác thải sinh hoạt vẫn còn vương vãi khắp mọi nơi như tuyến đường Duy Tân, Xuân Thuỷ, Trần Quốc Hoàn... UBND TP.Hà Nội đã có văn bản hỏa tốc gửi Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường yêu cầu xử lý dứt điểm tình trạng ùn ứ rác trên một số tuyến phố.
