Lòng đường thành nơi đỗ xe
Ghi nhận trưa 1.3, khu vực gần nhà thờ Đức Bà (Quận 1), cả 4 tuyến đường gồm Phạm Ngọc Thạch, Alexandre de Rhodes, Hàn Thuyên, Lê Duẩn dù có bảng cấm đỗ nhưng ôtô vẫn xếp thành 2 hàng dài. Để né CSGT cùng lực lượng đô thị quận, nhiều xe bật đèn nháy liên tục dù bên trong không có người.
Anh Nguyễn Văn Thanh (40 tuổi) cho biết, nếu vào các trung tâm thương mại, tòa nhà, hoặc điểm đỗ có thu phí thì chi phí khá tốn kém, trong khi những nơi này thường kín chỗ nên đành liều đỗ xe trên đường. “Đỗ xe ở đây phải cảnh giác, nếu CSGT tới phải nhanh chóng chạy xe đi chỗ khác, không là dính phạt" - anh Thanh nói.
Tương tự, tại đường Nguyễn Văn Chiêm, có bảng cấm đỗ xe nhưng hàng chục phương tiện nối đuôi nhau đỗ hai bên đường khiến giao thông hỗn loạn. Anh Đoàn Minh Khiêm (quận Tân Bình) than thở đưa cả nhà vào trung tâm thành phố ăn trưa mà chạy ôtô lòng vòng cả tiếng vẫn không tìm được chỗ đỗ xe. Lần trước, anh chỉ mới vừa dừng xe đã có một số đối tượng đến thu tiền, dù không phải khu vực gửi xe có thu phí.
Nhiều doanh nghiệp du lịch cũng than phiền việc đưa đón hành khách đến các điểm tham quan du lịch ở khu vực trung tâm TPHCM gặp nhiều khó khăn do thiếu bãi đỗ xe. Khi đưa khách xuống điểm tham quan, các tài xế phải chạy xe vòng vòng tìm chỗ đỗ.
3 trong 4 dự án bãi đậu xe ngầm dừng thực hiện
Nhằm giải quyết nhu cầu gửi xe tại khu trung tâm, hơn 10 năm trước TPHCM đã quy hoạch 4 bãi đậu xe ngầm ở Quận 1 nhưng đến nay có 3 dự án đã dừng thực hiện.
Trong đó, dự án bãi đậu xe công viên Lê Văn Tám có tổng vốn đầu tư hơn 1.700 tỉ đồng, do Công ty Cổ phần Không gian ngầm (IUS) thực hiện, đầu tư theo hình thức hợp đồng BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao). Công trình có quy mô 4 tầng ngầm gồm hai khu thương mại và khu đậu xe sức chứa hơn 2.000 xe máy, gần 1.300 ôtô. Dự án động thổ năm 2010, nhưng sau đó "án binh bất động" vì gặp nhiều vướng mắc. Tháng 8.2019, dự án bị UBND TPHCM chấm dứt hợp đồng và thu hồi.
Tương tự, dự án bãi xe ngầm công viên Tao Đàn tổng đầu tư 1.055 tỉ đồng, gồm một trệt và bốn tầng ngầm đáp ứng gần 1.200 ôtô, 900 xe máy. Dự án ở sân vận động Hoa Lư vốn đầu tư hơn 3.400 tỉ đồng với 5 tầng ngầm phục vụ thương mại và bãi đậu hơn 2.500 ôtô, 2.873 xe máy. Hai dự án này được chấp thuận đề xuất dự án năm 2015 theo hình thức BOO (xây dựng - sở hữu - kinh doanh). TPHCM đã 3 lần gia hạn cho nhà đầu tư thời gian hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi. Tuy nhiên, nhà đầu tư không hoàn thành, dự án chậm tiến độ đề ra. Năm 2019, nhà đầu tư cũng có thông báo chấm dứt trước thời hạn các hợp đồng và hợp tác đầu tư dự án. Hiện Sở GTVT TPHCM đang kiến nghị UBND TPHCM ban hành quyết định chấm dứt đề xuất đối với hai dự án bãi xe ngầm nêu trên.
Dự án còn hiệu lực là bãi xe ngầm sân khấu Trống Đồng được UBND TPHCM cấp giấy chứng nhận cho Công ty TNHH Tập đoàn Đông Dương đầu tư từ năm 2010. Công trình có tổng vốn gần 750 tỉ đồng, gồm 7 tầng ngầm và 3 tầng nổi, sức chứa hơn 890 ôtô và 400 xe máy. Tuy nhiên đến nay, dự án chưa triển khai do liên quan do vướng nhiều về thủ tục, trong đó có điều chỉnh quy hoạch.
Bà Nguyễn Thị Bảo Quỳnh - Phó Chủ tịch Công ty TNHH Tập đoàn Đông Dương - cho biết, công ty tiếp tục đề xuất giữ nguyên các chỉ tiêu theo quy hoạch từ năm 2015, tức là bố trí chức năng thương mại - dịch vụ trên mặt đất. Trường hợp không cho phép bố trí chức năng thương mại, công ty muốn được thuê dài hạn sân khấu Trống Đồng để tổ chức kết nối sân khấu với phần thương mại ngầm phía dưới. Tuy nhiên, các kiến nghị này của nhà đầu tư chưa được TPHCM giải quyết nên dự án vẫn chưa khởi công.
Thay ngầm bằng nổi
Trong bối cảnh các dự án bãi đậu xe ngầm bế tắc, Sở GTVT TPHCM đang rà soát 4 khu đất công để làm bãi xe cao tầng, gồm: Một phần đường Lê Lai, một khu trước công viên Lê Văn Tám (Quận 1), một phần Bến xe Chợ Lớn và đường Hải Thượng Lãn Ông (Quận 5). Tổng diện tích các khu đất này dự kiến hơn 1.500m2, sức chứa khoảng 350 ôtô từ 9 chỗ trở xuống và 200 xe máy.
Chuyên gia quy hoạch đô thị Ngô Viết Nam Sơn cho rằng, nhà giữ xe cao tầng rất hiệu quả ở khu vực trung tâm thành phố, vì đây là nơi phát sinh nhu cầu giữ xe cao.
Tuy nhiên, hiện khung phí giữ xe công cộng còn thấp, không đủ cho nhà đầu tư bãi xe cao tầng lắp ghép chi trả cho tiền thuê đất, tiền vật liệu, tiền bảo trì, lương nhân viên... Đó là một rào cản khiến các doanh nghiệp không mặn mà đầu tư.
Do đó, ông Ngô Viết Nam Sơn cho rằng, TPHCM nên tăng mức phí giữ xe nội đô, đặc biệt đối với hình thức bãi xe cao tầng. “Bài toán tính ra khung phí giữ xe cao tầng là lấy tổng chi phí xây dựng, lắp đặt chia ra, cân đối thêm thuế phí khác, sẽ ra mức giá bao nhiêu một giờ cho mỗi phương tiện. Điều này góp phần khuyến khích nhà đầu tư xây dựng thêm không gian giữ xe, giảm gánh nặng trên đất giao thông thành phố” - ông Sơn nói.
