Ngày 8.5, trao đổi với PV, thạc sĩ Trần Trung Hiếu – giáo viên Lịch sử Trường THPT Chuyên Phan Bội Châu (Nghệ An) cho biết: Trong cuộc đời mấy chục năm đi dạy và nghiên cứu lịch sử, tôi chưa bao giờ gặp trường hợp nào như em Trịnh Quốc Thái, lớp 3E Trường Tiểu học Hà Huy Tập 2 (TP Vinh), có kiến thức sâu rộng về lịch sử dân tộc ở độ tuổi đó.
Thầy Trần Trung Hiếu kể: Chiều 29.4, tại nhà riêng, tôi bất ngờ tiếp đón một cậu học sinh lớp 3 của thành phố. Gặp gỡ, trò chuyện cởi mở với cháu trong 2 tiếng, tôi thật sự bất ngờ và kinh ngạc về em.
Thái có trí nhớ tuyệt vời về rất nhiều kiến thức lịch sử Việt Nam từ thời Hùng Vương đến thời Lê sơ (từ Lê sơ trở đi cháu chưa học, chưa đọc).
Thái còn giải thích, biện luận rất tốt về nhiều nhân vật lịch sử từ Lạc Long Quân, Âu Cơ, Hùng Vương, An Dương Vương, Lý Bí, Mai Thúc Loan, Lê Lợi, Lê Lai... đến vụ nghi án Lệ Chi Viên của Nguyễn Trãi, Nguyễn Thị Lộ. Cùng với nhiều nhân vật đó là những câu chuyện lịch sử mà cháu hiểu và nhớ rất chính xác.
Thái sớm thể hiện khả năng phân tích và trình bày quan điểm, nhận xét, xâu chuỗi các sự kiện một cách biện chứng.
Nhiều khái niệm khó trong lịch sử như: Hoàng đế, Hoàng hậu, Thái tử, Hoàng thái hậu, Thái hậu đến miếu hiệu, kinh đô..., cháu đều hiểu.
Nhiều câu hỏi khó cháu đều diễn giải khá thuyết phục: Nguyên nhân mất nước thời An Dương Vương? Ai là người lấy cắp nỏ thần? Thân phận của Huyền Trân công chúa như thế nào? Trần Ích Tắc là người ra sao?...
Thái cho biết đã đọc sách "12 khúc tráng ca sử Việt" của Phan Dũng. Nhiều cuốn sách trên giá sách của thầy Hiếu, cháu cũng đã có và đọc đi đọc lại nhiều lần. Thái đã đọc cả những cuốn sách với rất nhiều thuật ngữ Hán- Việt khó hiểu như “Việt Nam sử lược”, “Binh pháp Tôn Tử” đến các tác phẩm văn học “Búp sen xanh”, “Búp sen vàng” của nhà văn Sơn Tùng...
Về nhà, Thái nằng nặc đòi bố tìm mua bằng được bộ “Lịch sử Việt Nam” (15 tập) của Viện Sử học tái bản năm 2017.
Gia đình Thái, bố mẹ không ai theo nghề sử, cháu chỉ mới học lớp 3 (chưa có môn Lịch sử). Tất cả các kiến thức lịch sử đều do cháu tự học, tự đọc một cách vô cùng đam mê.
Tôi dám khẳng định, những gì mà cháu biết thì rất nhiều giáo viên sử không nhớ và hiểu được như vậy.
Chị Cao Thương, mẹ bé cho biết: Quốc Thái đặc biệt từ bé. Quyển sách sử đầu tiên Thái đọc năm mới vào lớp 1 là “Hoàng đế Quang Trung”, lúc mới biết võ vẽ ghép vần đã đánh vần quyển đó rồi. Các bộ sách sử sau này Thái xin mua dần dần, mỗi lần đạt thành tích tốt thì bố mẹ mua cho 1-2 cuốn.