Trước khi trở thành xu hướng mới trên toàn cầu như hiện tại, xe điện đã từng có thời bị lãng quên do sự phổ biến của các loại xe sử dụng động cơ đốt trong.
Sự nổi lên của động cơ đốt trong (1914-1970)
Xe điện bước vào thời kỳ đen tối nhất khi phương tiện động cơ đốt trong sản xuất hàng loạt được giới thiệu. Cùng với Model T của Ford, ô tô chạy bằng xăng trở nên phổ biến rộng rãi với giá cả phải chăng.
Sau đó, khi Mỹ phát hiện ra dầu ở Texas, xăng trở nên rẻ và luôn sẵn có đối với nhiều người, trong khi tại thời điểm này, điện chỉ có ở các thành phố lớn. Trong 30 năm tiếp theo, xe điện không có nhiều tiến bộ to lớn và đến giữa những năm 1930, chúng gần như hoàn toàn biến mất khỏi thị trường xe cộ ở Mỹ.
Xăng rẻ, dồi dào cùng với việc động cơ đốt trong liên tục được cải tiến đã cản trở nhu cầu về xe chạy bằng nhiên liệu thay thế và khẳng định sự thống trị của xe chạy bằng xăng. Kết quả là, xe điện đã phải nằm im trong hơn nửa thế kỷ.
Sự trở lại của xe điện (1970-2003)
Sang những năm 70, khi giá dầu và tình trạng thiếu xăng đạt mức cao với đỉnh điểm là Cuộc cấm vận dầu mỏ của Arab năm 1973, sự quan tâm đến việc giảm bớt sự phụ thuộc của xã hội vào dầu mỏ ngày càng tăng.
Các nhà sản xuất ô tô đã cảm nhận được sự thay đổi xã hội này, bắt đầu chuyển hướng và tìm các loại nhiên liệu thay thế cho ô tô, bao gồm điện. Vào thời điểm đó, General Motors đã phát triển một nguyên mẫu cho một chiếc xe điện đô thị và thậm chí NASA đã giúp nâng tầm loại xe này khi sử dụng xe điện trong nhiệm vụ khám phá Mặt trăng. Tuy nhiên, xe điện vẫn còn một số hạn chế so với xe chạy bằng xăng, bao gồm phạm vi hoạt động, tốc độ tối đa và sự thờ ơ của người tiêu dùng.
Tuy nhiên, sự thiếu quan tâm của cộng đồng không ngăn cản các nhà khoa học và kỹ sư cố gắng. Trong vòng 20 năm tiếp theo, các công ty ô tô đã sửa đổi các mẫu xe phổ biến để tạo ra các biến thể sử dụng điện, với hy vọng có thể cải thiện pin và đạt được phạm vi và tốc độ giống với các loại xe chạy bằng xăng.
Một trong những bước ngoặt quan trọng nhất là sự ra đời của Toyota Prius. Được phát hành tại Nhật Bản vào năm 1997, Prius trở thành chiếc xe hybrid sản xuất hàng loạt đầu tiên trên thế giới. Năm 2000, Prius được phát hành trên toàn thế giới và được ghi nhận như một thành công của Toyota ngay lập tức. Giá xăng tăng và mối quan tâm ngày càng lớn về ô nhiễm carbon đã giúp Prius trở thành chiếc xe hybrid bán chạy nhất trên toàn thế giới. Tuy nhiên, bước ngoặt thực sự sẽ đến vào năm 2003, khi hai doanh nhân tên tuổi Martin Eberhard và Marc Tarpenning nhìn thấy cơ hội.
Cuộc cách mạng (2003-2020)
Sau khi chứng kiến sự tăng trưởng của dung lượng pin lithium-ion trong nghiên cứu trước đây của họ, Eberhard và Marc đã thành lập Tesla Motors vào năm 2003. Đến năm 2006, công ty khởi nghiệp ở Thung lũng Silicon này thông báo rằng họ sẽ bắt đầu sản xuất một chiếc xe thể thao chạy điện sang trọng có thể đi xa hơn 320km cho một lần sạc.
Thành công sau đó của Tesla đã khiến nhiều nhà sản xuất ô tô lớn đẩy nhanh tiến độ sản xuất xe điện của riêng họ. Nissan đã gia tăng sự cạnh tranh với việc ra mắt Nissan LEAF vào năm 2010. Chiếc xe chạy hoàn toàn bằng điện, không phát thải này đã trở thành chiếc EV bán chạy nhất mọi thời đại trên thế giới.
Đồng thời, với các công nghệ pin mới gia nhập thị trường, phạm vi hoạt động và chi phí pin cho xe điện được cải thiện đáng kể. Giá của pin lithium-ion đã giảm 97% kể từ năm 1991 và giúp giảm giá thành xe điện nói chung, khiến chúng trở nên phù hợp hơn với người tiêu dùng.
Kể từ đó, hầu hết mọi nhà sản xuất ô tô trên thị trường đại chúng đều nhảy vào cuộc đua sản xuất xe điện, bao gồm cả BMW, Mercedes và nhiều hãng thậm chí đã tuyên bố sẽ ngừng chế tạo hoàn toàn động cơ đốt trong.
Mời quý vị độc giả đón đọc số thứ 3 mang tên “Xe điện và hành trình chinh phục thế giới: Nhìn về tương lai” trên laodong.vn vào sáng ngày 9.1.2022.
