Ngày giáp Tết, tại một bưu điện tại Quận 5, TPHCM, tôi thấy một cụ bà lớn tuổi (khoảng 80 tuổi) cầm mẫu tờ khai gia hạn thẻ BHYT trên đôi tay run run, bà cứ loay hoay mãi không biết phải ghi thế nào vào tờ khai này.
Bà đi lại gần phía chỗ tôi đang ngồi rồi đưa cho tôi cái mẫu văn bản là tờ khai kèm theo chiếc thẻ BHYT, CCCD rồi bà nhờ tôi giúp bà điền và ghi vào mẫu tờ khai này để bà làm thủ tục, mua và gia hạn lại thẻ BHYT vì đã sắp hết hạn. Bà bảo mắt bà kém lắm, tay bà lại run nữa, lại không biết phải điền, phải ghi làm sao khi được nhân viên bưu điện đưa cho bà cái tờ khai này rồi bảo bà ra bàn làm thủ tục để ghi điền đầy đủ.
Bà cho biết ngày cuối năm, tết đến con cháu lo bận việc buôn bán hết, không ai rảnh nên bà phải đi một mình. Bà bảo cũng còn mấy ngày nữa là bà về quê, thẻ BHYT của bà cũng đến đầu tháng 3.2024 là hết hạn nên bà phải làm thủ tục, không thì ăn tết xong ở quê bà lên lại thành phố làm thủ mua và gia hạn sẽ trễ.
Thú thật, cầm mẫu tờ khai TK1-TS, Phụ lục Thành viên hộ gia đình (Áp dụng đối với: Người tham gia tra cứu không thấy mã số BHXH; Người tham gia BHYT theo hộ gia đình để giảm trừ mức đóng; Trẻ em dưới 6 tuổi thực hiện cấp thẻ BHYT liên thông dữ liệu với Bộ Tư pháp), (Ban hành kèm theo Quyết định số: 505/QĐ-BHXH ngày 27.3.2020 của BHXH Việt Nam), tôi thật sự hoa mắt. Tôi nghĩ với những nội dung này, để điền và ghi vào tờ khai này đối với một bà cụ lớn tuổi, mắt yếu, tay run và không có người hướng dẫn, giúp đỡ thì không biết chừng nào bà cụ mới điền xong?
Ghi giúp xong, tôi đưa cho bà rồi bảo bảo bà ký tên vào chỗ người khai rồi mang đến để đưa cho nhân viên bưu điện tiếp nhận hồ sơ làm thủ tục mua và gia hạn thẻ BHYT vì cũng sắp hết giờ. Bà cụ lớn tuổi cứ mãi nắm tay tôi rồi bà cảm ơn liên hồi. Bà nói nếu không có tôi giúp bà điền vào cái tờ giấy này thì không biết phải ghi và làm như thế nào mới xong thủ tục…
Thiết nghĩ, để hướng tới việc bao phủ rộng khắp việc mua và tham gia BHYT tự nguyện, đã đến lúc các thủ tục hành chính đối với người mua và tham gia BHYT tự nguyện cần phải được đơn giản và rút gọn nhiều hơn nữa.
Cùng với đó, đối với người cao tuổi, người già, cán bộ, nhân viên của các cơ quan bảo hiểm xã hội, hay nhân viên bưu điện, nhân viên các đại lý của các cơ quan BHXH được ủy quyền, ủy tác thu hộ cần tiếp nhận hồ sơ, điền và ghi giúp các thông tin của người mua đầy đủ vào tồ khai TK1-TS mà không nhất thiết phải đưa tờ khai rồi yêu cầu người khai ghi khi các thông tin này đã có đầy đủ trên chiếc thẻ BHYT sắp hết hạn và căn cước công dân mà người mua đã trình. Sau khi ghi xong thông tin chỉ việc đưa cho người mua đọc lại và ký vào mục người khai là coi như đã hoàn thành xong thủ tục mua hoặc gia hạn thẻ BHYT.
Hoặc cũng có thể bố trí cán bộ, nhân viên có nghiệp vụ, phụ trách để hướng dẫn, giúp đỡ những người đến để làm thủ tục, mua hoặc gia hạn thẻ BHYT khi đã sắp hết hạn, nhất là đối với người già, người lớn tuổi để thuận tiện hơn cho họ khi làm thủ tục hành chính.
Đó cũng là cách để nâng cao hơn nữa thái độ phục vụ, đơn giản hóa các thủ tục mua và gia hạn thẻ BHYT nhằm nâng cao, mở rộng, khuyến khích và tiến tới bao phủ đối tượng tham gia mua BHYT tự nguyện như chủ trương đã đề ra.