Tử vong vì uống phải cồn sát trùng rởm
Tình trạng ngộ độc cồn công nghiệp (methanol) đang có chiều hướng gia tăng. Từ sau Tết Nguyên đán 2023 đến nay, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận và điều trị cho gần chục ca ngộ độc methanol.
Trong số đó, rất nhiều bệnh nhân tiên lượng nặng, một nam bệnh nhân 46 tuổi ở Vĩnh Phúc bị ngộ độc methanol rất nặng và tử vong chỉ sau một ngày nhập viện.
Một trường hợp khác, bệnh nhân nam, 52 tuổi do nghiện rượu nên thường giấu gia đình ra hiệu thuốc mua cồn y tế để uống. Nhưng cách đây mấy ngày, ông thấy tự nhiên mắt tối sầm, gần như không nhìn thấy gì. Sau khi đi khám mắt thì được chuyển vào Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) xét nghiệm thấy nồng độ methanol ở mức cao, phải lọc máu cấp cứu. Chai cồn gây ngộ độc là loại dùng để lau kính, làm nhiên liệu của bệnh nhân được mua ở hiệu thuốc.
TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bcahj Mai) cảnh báo: Có bệnh nhân ngộ độc do uống nhầm cồn công nghiệp tẩy rửa do sự giống nhau về nhãn mác.
Thực trạng này cho thấy sau khi Trung tâm chống độc phát hiện nhiều sản phẩm cồn sát trùng rởm chứa hầu hết thành phần là cồn công nghiệp methanol, trung tâm đã thông báo các cơ quan chức năng.
Bộ Y tế cũng đã có văn bản nghiêm cấm bán các sản phẩm cồn sát trùng chứa methanol ở các hiệu thuốc, thì các nhà sản xuất đã thay đổi nhãn mác, tuy nhiên vẫn lách luật bằng cách giữ nguyên mẫu mã chai lọ giống hệt chai cồn sát trùng và các hiệu thuốc vẫn nhập về bán.
Các trường hợp bị ngộ độc methanol với nhiều hình thức khác nhau, như uống rượu rởm, thậm chí uống phải cồn sát trùng rởm. Bệnh nhân ở Vĩnh Phúc đã tử vong vì uống cồn sát trùng rởm.
"Thực tế, đang tồn tại các sản phẩm cồn sát trùng rởm chứa methanol hoặc các chai hóa chất lau chùi hoặc làm nhiên liệu, nhưng lại được đóng chai và bán nhập nhèm gây nhầm lẫn với cồn sát trùng"- bác sĩ Nguyên nói.
Theo bác sĩ, các loại cồn rởm này khi đưa vào sử dụng sát trùng sẽ không có tác dụng và không thể bảo vệ người dân trước nguy cơ nhiễm trùng, đồng thời khi sát trùng, methanol lại ngấm qua da vào cơ thể và nguy cơ gây ngộ độc.
Thậm chí, ngay tại các cơ sở y tế hiện nay rất dễ dàng mua phải các loại cồn rởm này về sử dụng cho bệnh nhân, do giá rẻ, nên rất dễ trúng thầu. Hậu quả là biết bao bệnh nhân nặng, bệnh nhân phải phẫu thuật, trẻ sơ sinh… sẽ phải chịu hậu quả.
Về nhận diện, methanol rất giống với rượu ethanol thông thường, thậm chí còn ngọt, dễ uống hơn. Khi mới uống, bệnh nhân cũng có cảm giác giống với say rượu, nên dễ bị nhầm lẫn. Tuy nhiên, khoảng 1-2 ngày sau uống, bệnh nhân sẽ có biểu hiện mờ mắt, lơ mơ, thở nhanh và thở sâu giống như khó thở, co giật, hôn mê.
Khi được đưa đến viện cấp cứu, hầu hết các trường hợp này đã tổn thương não, mù mắt và tụt huyết áp, ở trong tình trạng nguy kịch.
Cần siết lại khâu quản lý hóa chất
Để phòng tránh ngộ độc methanol, Giám đốc Trung tâm Chống độc cho rằng đầu tiên là phải siết lại khâu quản lý hóa chất.
Do methanol là hóa chất nhập khẩu hoặc sản xuất công nghiệp lớn, nhưng đã bị đưa ra ngoài vào tay kẻ xấu, thậm chí nhiều công ty sản xuất- kinh doanh bất chính. Đây chính là nhiệm vụ của các cơ quan chức năng, các đơn vị quản lý.
Theo chuyên gia này, cơ quan chức năng cần sớm có quy định các hiệu thuốc không được bán các loại hoá chất độc hại như hoá chất tẩy rửa, hoá chất đốt, cồn công nghiệp; không được đóng chai gây nhập nhèm giống với cồn sát trùng; các chai hoá chất phải có hình thức khác và có nhãn mác rõ ràng để tránh gây nhầm lẫn cho người sử dụng.
Về phía người dân, bác sĩ Nguyên khuyến cáo nên hạn chế uống rượu và khi mua rượu uống hoặc mua cồn sát trùng cần chọn các sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có thông tin trên nhãn mác cụ thể, rõ ràng và đầy đủ về thành phần, công dụng và nhà sản xuất.
Trước sự gia tăng các vụ ngộ rượu trên toàn quốc, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) mới đây đã có công văn đề nghị đề nghị các đơn vị tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ ngộ độc rượu, ngộ độc methanol.
Cục An toàn thực phẩm cũng yêu cầu các đơn vị phối hợp với các đơn vị chức năng của ngành Công thương tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát an toàn thực phẩm đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu.
Chú trọng kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh rượu nhỏ lẻ, đặc biệt các cơ sở nấu rượu thủ công.
Bên cạnh đó, cơ quan này đề nghị tăng cường thông tin, hướng dẫn người dân nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo đảm an toàn thực phẩm trong sản xuất, kinh doanh rượu, không lạm dụng rượu và bảo đảm an toàn khi lựa chọn, sử dụng rượu.
