Khai thác trái phép
Đi trên đê sông Lô đoạn từ km17 của xã Tử Đà đến km33 xã Hạ Giáp (huyện Phù Ninh) - hình ảnh mà người dân thường gặp là cảnh hàng trăm tàu hút, chở cát hoạt động tấp nập. Trước khi khai thác cát, những con tàu thường dùng máy xúc công suất lớn xả đất bãi bồi ven đê, sau đó múc vào những sà lan lớn rồi dùng máy chuyên dụng bơm hút lấy cát.
 |
| Tàu, thuyền đậu kín dòng sông Lô trên địa bàn xã Hạ Giáp. |
Về đêm, hàng chục tàu cuốc công suất lớn hoạt động sáng cả khúc sông. Theo một thợ khai thác cát tại đây thì mỗi giờ một tàu cuốc khai thác trung bình 100m3 cát, sỏi. Sau khi trừ đi các chi phí, mỗi ngày mỗi tàu cuốc đem về lợi nhuận hàng chục triệu đồng. Chính vì lợi nhuận hấp dẫn như vậy, nên hoạt động khai thác cát trái phép ngày càng trở nên nghiêm trọng.
Chị Nguyễn Thị Thanh - người dân xã Tử Đà - bức xúc nói: “Trước đây, bãi bồi khu vực sông này rất rộng. Người dân tha hồ canh tác, trồng ngô, tỉa lạc. Thời gian gần đây các tàu khai thác cát đã làm bãi bồi sạt lở nghiêm trọng. Nhiều ruộng lạc, vạt ngô bỗng dưng bị biến mất sau một đêm, khiến người dân rất bất bình”.
Không chỉ xâm hại bãi bồi, ngay sát bờ kè thủy lợi nắn dòng chảy cũng bị đội quân tàu cuốc biến thành khai trường khai thác cát. Ông Đào Trọng Trường - người dân xã Hạ Giáp - cho biết: “Ban ngày những tàu trên khai thác giữa dòng sông, nhưng tối đến họ áp sát vào bờ ngô, ruộng lạc hút bãi bồi. Bãi ngô nhà tôi trước kéo dài ra sông hàng chục mét, nhưng giờ thu hẹp lại rất nhiều. ”.
Cơ quan chức năng bất lực?
Trao đổi với PV, ông Cao Tiến Hùng - Trạm trưởng trạm quản lý đường thủy nội địa TP.Việt Trì - cho biết: “Chúng tôi biết được tình trạng khai thác cát trên. Tuy nhiên khi đoàn tiến hành kiểm tra thì các tàu, thuyền khai thác nằm im nên khó bắt quả tang, đặc biệt các tàu này thường hoạt động vào ban đêm”. Cũng theo ông Hùng thì cơ quan chức năng chưa cấp bất cứ giấy phép khai thác cát nào tại khu vực sông này.
 |
| Máy múc cùng các loại máy khác thi nhau múc đất ven sông để khai thác cát. |
Trái với trả lời của ông trạm trưởng trên, có mặt tại khúc sông này vào trưa 15.3 và suốt cả ngày 16.3, tại khu 3, xã Tử Đà đoạn bến phà Then liên tục có 3 chiếc tàu cuốc công suất lớn ngang nhiên khai thác cát dưới dòng sông, thậm chí còn có cả máy múc, máy cẩu đang đào đất bên bãi bồi.
Khi chúng tôi nêu thông tin này, ông Hùng cho biết: “Muốn xử lý tình trạng khai thác cát trộm này phải xin giấy phép cấp trên hoặc phải lập cơ quan liên ngành mới xử lý được”. Còn ông Vũ Minh Lý - Chủ tịch UBND xã Tử Đà cho rằng: “Các thuyền khai thác cát này đều hoạt động không phép. Xã đã nhiều lần tổ chức lực lượng vây bắt, nhưng cứ cán bộ xã xuất hiện thì chủ tàu lại cho thuyền chạy ra giữa sông. Nên tổ công tác chỉ biết đứng nhìn. Vì xã không có phương tiện đường thủy để vây bắt”. Cũng theo ông Lý thì cách đây hơn một tuần, UBND xã đã làm văn bản báo cáo tình trạng khai thác cát trái phép gây sạt lở trên lên UBND huyện. Tuy nhiên, đến nay việc khai thác cát vẫn diễn ra công khai. Có hay không sự dung túng, tiếp tay cho các vi phạm trên?
