Sở Kế hoạch và Đầu tư (KHĐT) TP Hồ Chí Minh vừa có báo cáo UBND TP Hồ Chí Minh về tình hình xử lý dự án đầu tư có sử dụng đất. Cụ thể, theo Sở KHĐT, qua xem xét đã chia ra hai nhóm các dự án đang vướng mắc và đề xuất hướng xử lý trong thời gian tới. Ở nhóm các dự án đang được xem xét giải quyết chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định thì có 55 dự án. Đối với các dự án này, Sở KHĐT đề xuất chờ kết luận của các cơ quan chức năng đối với các dự án đang thanh - kiểm tra sau đó tiếp tục xem xét giải quyết.
Đáng quan tâm nhất hiện nay chính là nhóm các dự án đề nghị chấp thuận chủ trương đầu tư, hiện nay sở này đang thụ lý 117 hồ sơ. Qua thẩm định có 62 dự án không đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án nhà ở thương mại do dự án không có đất ở hoặc không nhận chuyển nhượng toàn bộ đất ở theo quy định của Luật Nhà ở 2014. Đối với nhóm này, Sở KHĐT kiến nghị UBND TP không chấp thuận chủ trương đầu tư cho các dự án này vì không đáp ứng được chấp thuận làm chủ đầu tư dự án nhà ở theo quy định của Luật Đầu tư và Luật Nhà ở, đồng thời thông tin cho nhà đầu tư được biết về việc không tiếp tục xử lý hồ sơ theo đề nghị của nhà đầu tư.
Qua tìm hiểu thông tin thì nhiều chủ đầu tư ở nhóm các dự án này cho biết, nguyên nhân là do vướng mắc về nhận chuyển nhượng, nhận góp vốn, thuê quyền sử dụng đất nông nghiệp. Được biết, chính vì bị vướng mắc, nên vào tháng 4.2020, UBND TP đã có Văn bản 1225/UBND-ĐT gửi Thủ tướng Chính phủ, kiến nghị rà soát lại chính sách pháp luật và xin ý kiến hướng dẫn để tiếp tục cho thực hiện đối với 63 dự án bất động sản. Trong lúc chưa có hướng dẫn nhưng theo cách thức hoạt động lâu nay, đa phần các chủ đầu tư sẽ triển khai cùng lúc nhiều thủ tục, kể cả huy động vốn dưới nhiều hình thức khi chưa đủ điều kiện nhưng thủ tục pháp lý vẫn chưa hoàn thiện.
Đơn cử như trường hợp của Dự án khu nhà ở thấp tầng Nam Khang (6,5ha) do Công ty cổ phần Bất động sản Nam Khang làm chủ đầu tư đang nằm trong danh sách bị đề nghị thu hồi chủ trương đầu tư, nhưng được biết từ năm 2018 chủ đầu tư đã cùng bắt tay với sàn giao dịch để đưa sản phẩm bán ra thị trường dù chưa hoàn chỉnh pháp lý. Và rồi sau đó nhiều người mua sản phẩm nhà ở hình thành trong tương lai của dự án này khổ sở vì cuộc chiến pháp lý giữa chính chủ đầu tư và đơn vị môi giới. Trong lúc nhiều vấn đề còn chưa được giải quyết rốt ráo, nay chủ đầu tư và những người mua đất đã choáng váng trước đề xuất trên của Sở KHĐT.
Chấp thuận chủ trương đầu tư là bước đầu tiên và quan trọng nhất trong hành trình chuẩn bị hồ sơ pháp lý cho một dự án bất động sản. Nếu doanh nghiệp không vượt qua được bước này, dự án không thể thực hiện các bước tiếp theo, đồng nghĩa với việc bị dừng lại toàn bộ, cho dù chi phí đã đổ vào dự án rất lớn. Đối với việc 62 dự án bị kiến nghị không chấp thuận chủ trương đầu tư, nhiều doanh nghiệp bất động sản có quan điểm lo ngại việc này sẽ gây ra những hệ lụy vì không qua được khâu này, các khâu khác sẽ không thể thực hiện được nên quy trình triển khai một dự án bị tắc theo.
Những doanh nghiệp có dự án nằm trong danh sách 62 dự án này sẽ phải thực hiện lại các thủ tục pháp lý. Trong đó, thủ tục đầu tiên là phải đấu thầu lại dự án mà chưa chắc doanh nghiệp của mình đã trúng thầu. Nếu có trúng thầu thì lại phải mất thêm vài năm nữa để hoàn thành các thủ tục pháp lý cho dự án. Dự án nào đã bán hàng dưới hình thức góp vốn, đặt cọc thì doanh nghiệp phải đàm phán, trả lại tiền cho khách hàng. Đây sẽ là một áp lực không nhỏ với các doanh nghiệp.