Cụ thể, Luật cán bộ, công chức 2008 quy định việc nâng ngạch công chức phải căn cứ vào vị trí việc làm, phù hợp với cơ cấu công chức của cơ quan, tổ chức, đơn vị và thông qua thi tuyển.
Tuy nhiên, quy định này hiện đã được sửa đổi bởi Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức sửa đổi 2019 (có hiệu lực thi hành từ 1.7.2020). Do đó, việc nâng ngạch công chức phải căn cứ vào vị trí việc làm, phù hợp với cơ cấu ngạch công chức của cơ quan, tổ chức, đơn vị và được thực hiện thông qua thi nâng ngạch hoặc xét nâng ngạch.
Như vậy, từ ngày 1.7.2020, việc nâng ngạch công chức sẽ được thực hiện thông qua 2 hình thức là thi nâng ngạch hoặc xét nâng ngạch, thay vì chỉ có một hình thức thi nâng ngạch như hiện nay.
Theo đó, công chức đáp ứng đủ tiêu chuẩn, điều kiện quy định, có thể được xét nâng ngạch công chức theo Khoản 1 Điều 45 Luật cán bộ, công chức 2008 được sửa đổi bởi Khoản 9 Điều 1 Luật Cán bộ, công chức và Luật viên chức sửa đổi 2019 trong các trường hợp sau đây:
Có thành tích xuất sắc trong hoạt động công vụ trong thời gian giữ ngạch công chức hiện giữ, được cấp có thẩm quyền công nhận;
Được bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý gắn với yêu cầu của vị trí việc làm.
Ngoài ra, việc tuyển dụng công chức thông qua xét tuyển theo Khoản 5 Điều 1 Luật cán bộ, công chức và Luật viên chức sửa đổi 2019 sửa đổi, bổ sung Điều 37 Luật cán bộ, công chức 2008 được thực hiện trong các trường hợp sau:
Cam kết tình nguyện làm việc từ 5 năm trở lên ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Người học theo chế độ cử tuyển theo quy định của Luật giáo dục, sau khi tốt nghiệp về công tác tại địa phương nơi cử đi học.
Sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng.
Như vậy, kể từ ngày 1.7.2020 sẽ có thêm 2 trường hợp công chức được tuyển dụng thông qua hình thức xét tuyển là những người học theo chế độ cử tuyển, sau khi tốt nghiệp về công tác tại địa phương nơi cử đi học và sinh viên tốt nghiệp xuất sắc, nhà khoa học trẻ tài năng.
