15% lao động toàn cầu sẽ dôi dư…
400 triệu việc làm, tức tương đương khoảng 15% lực lượng lao động toàn cầu bị mất việc do các hệ thống, dây chuyền tự động hóa bằng máy móc đảm trách thay.
Tự động hóa trong thời đại Công nghiệp 4.0 không còn giống với các hệ thống, dây chuyền tự động hóa cách đây hàng chục năm về trước, chỉ đơn thuần là lập trình nhằm lặp đi lặp lại một thao tác, nhằm thay thế cho sức lao động của con người.
Tự động hóa thời nay, là một trụ cột trong xu thế cách mạng Công nghiệp 4.0, có sự kết hợp với AI (trí tuệ nhân tạo), học máy (ML), dữ liệu lớn (Big Data) trong đó phân tích dữ liệu sâu và rộng là cốt lõi mang đến các phương án tương tác và phản hồi, giải quyết vấn đề một cách hiệu quả. Có nghĩa là, tự động hóa của Công nghiệp 4.0 có thể chủ động giải quyết những vấn đề phát sinh nhờ hỗ trợ của AI, ML và dữ liệu lớn.
Mất đến 400 triệu việc làm trong vòng 10 năm, nhìn chung, đối với người lao động đó là một thảm họa.
Cơ hội cho người biết thích ứng
Tuy nhiên theo không ít chuyên gia và chủ doanh nghiệp, trong nguy có cơ, đó cũng là cơ hội để chuyển đổi sang những công việc khác với sự hỗ trợ đào tạo lại các kĩ năng mới cho số lao động bị dôi dư.
Theo ông Cao Siêu Lực - Giám đốc Công ty TNHH MTV Bánh kẹo Á Châu, sau khi doanh nghiệp này trang bị hệ thống máy móc mới ứng dụng AI thì phát sinh dôi dư một số thợ làm bánh.
“Tuy nhiên các thợ không lo mất việc, vì chúng tôi sẽ có đào tạo, huấn luyện lại, có thể bổ sung một số kĩ năng mới để bố trí ở những công việc khác. Tìm thợ không dễ, đặc biệt là thợ lành nghề, cho nên phải biết tận dụng để giữ họ lại cho công việc phù hợp”, ông Lực cho biết trong một lần trao đổi.
Trong khi đó, ông Lê Văn Quang – Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Công ty thủy sản Minh Phú (MPC) – cho biết, trong hơn 5 năm trở lại đây sau khi MPC ứng dụng các công nghệ điện toán đám mây, dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT), AI.v.v… và thiết bị mới vào hoạt động nuôi trồng và chế biến tôm, lực lượng lao động trong nhà máy chế biến tiết giảm được từ 20-30%.
“Nhưng số lao động đó không bị mất việc. Mà ngược lại, chúng tôi có thêm lao động để đáp ứng ngay cho việc mở rộng sản xuất thay vì tuyển mới cần phải mất thời gian đào tạo”, “vua tôm” Lê Văn Quang cho biết tại một cuộc hội thảo.
Theo McKinsey, trong 15% lực lượng lao động toàn cầu bị máy móc và tự động hóa thay thế, có đến hơn 90% lực lượng lao động này (tương đương khoảng 14% lực lượng lao động toàn cầu đến năm 2030) cần được đào tạo lại, trang bị thêm các kĩ năng cho công việc mới. Vì thế, vấn đề đào tạo lại trở thành một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong xu thế cách mạng Công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số đang diễn ra.
Và theo các chuyên gia, cơ hội chỉ đến với những lao động thích ứng với sự thay đổi và nhanh chóng tiếp nhận, trau đồi các kiến thức, kĩ năng mới trong nghề nghiệp. Đồng thời, từ phía người sử dụng lao động và chính quyền cũng cần hỗ trợ từ kinh phí cho đến các điều kiện thuận lợi để người lao động được đào tạo lại.