Từ tranh chấp của doanh nghiệp
Năm 2011, TAND tỉnh Hậu Giang triển khai dự án xây dựng mới trụ sở làm việc (nằm ở khu hành chính tỉnh, P.5, TP.Vị Thanh); TCty Xây dựng nông nghiệp và phát triển nông thôn - chi nhánh TPHCM (gọi tắt là Cty NNPTNT) là đơn vị trúng thầu. Tháng 4.2011, TAND tỉnh ký hợp đồng thi công xây dựng công trình với Cty này, trị giá trên 40 tỉ đồng, thời gian hoàn thành 715 ngày.
Tháng 8.2013, Cty NNPTNT ký hợp đồng giao khoán với Cty TNHH Xây dựng thương mại 289, giao cho Cty này đảm nhiệm phần nhân công, cốp pha và ca máy của dự án, tổng giá trị trên 3,8 tỉ đồng. Cùng thời điểm này, ông Nguyễn Mạnh Ninh lấy danh nghĩa Giám đốc Cty 289 ký tiếp hợp đồng giao khoán với Doanh nghiệp tư nhân xây dựng Oanh Cường (do ông Nguyễn Khắc Cường làm Giám đốc), giao ông Cường xây dựng hạng mục nhà làm việc chính của công trình, tổng giá trị hợp đồng trên 4,1 tỉ đồng. Đến khoảng cuối năm 2015, giữa ông Ninh và ông Cường liên tục xảy ra tranh chấp. Ông Ninh nợ doanh nghiệp Oanh Cường số tiền 865 triệu đồng, dẫn đến việc đơn vị này không có tiền trả lương cho NLĐ với số tiền lên đến khoảng 700 triệu đồng.
Do bị nợ lương kéo dài, NLĐ của doanh nghiệp Oanh Cường đã nhiều lần kéo đến trụ sở TAND tỉnh yêu cầu chủ đầu tư phải trả tiền cho họ. TAND tỉnh đã nhiều lần mời ông Ninh và ông Cường đến làm việc, và khẳng định rõ: Tòa chỉ ký hợp đồng với Cty NNPTNT và đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính, đến nay đã giải ngân 89% giá trị hợp đồng. Còn việc ký kết giữa ông Ninh và ông Cường là hợp đồng dân sự, ông Cường là chủ doanh nghiệp phải có trách nhiệm trả tiền cho NLĐ, TAND tỉnh không nợ tiền của họ. Tuy nhiên, các buổi “hòa giải” đều không thành. Riêng ông Cường nhiều lần kích động CNLĐ kéo đến trụ sở tòa án tỉnh gây rối, giăng băng rôn, biểu ngữ, đòi tòa án phải trả tiền; trong khi tòa không hề ký hợp đồng, hoặc giao dịch tiền bạc với ông Cường.
Cơ quan điều tra vào cuộc
Thời gian này, ngành chức năng liên tiếp nhận được đơn thư tố cáo Cty 289 có hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Sau đó, cơ quan điều tra đã vào cuộc để làm rõ những khuất tất trong tài chính đối với ông Ninh. Kết quả xác minh cho thấy, ngoài việc nợ doanh nghiệp Oanh Cường 865 triệu đồng, ông Ninh còn nợ một Cty ở Tiền Giang số tiền trên 274 triệu đồng và nợ của một cá nhân là ông Huỳnh Văn Mách với số tiền trên 3 tỉ đồng cho mục đích xây dựng công trình TAND tỉnh...
Trên cơ sở đó, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hậu Giang đã gửi văn bản đề nghị TAND tỉnh Hậu Giang khi quyết toán số tiền còn lại cho Cty NNPTNT phải tạm giữ lại một khoản tiền (tương đương với số tiền ông Ninh đã nợ) nhằm mục đích khắc phục hậu quả cho những người trên. Sau khi nhận được thông báo từ TAND tỉnh Hậu Giang, Cty NTPTNT đã có công văn trả lời, trong đó khẳng định: Công an tỉnh Hậu Giang không có quyền yêu cầu chủ đầu tư (TAND tỉnh Hậu Giang) giữ lại tiền thi công. Đề nghị chủ đầu tư giải ngân thanh toán tiếp một phần khối lượng hoàn thành đã được nghiệm thu.
Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Phạm Hồng Phong - Chánh án TAND tỉnh Hậu Giang - cho biết: Tòa án không nợ tiền NLĐ, nhưng đến nay ông Cường vẫn liên tục kích động công nhân đến gây rối. Đỉnh điểm là vào ngày 13.10 vừa qua, khi đoàn công tác của TAND Tối cao đến làm việc tại Hậu Giang, ông Cường đã cho người biểu tình, chặn xe của đoàn công tác, gây mất an ninh trật tự, bôi nhọ danh dự của TAND tỉnh.
Đảm bảo quyền lợi cho người lao động
Ngày 17.10 vừa qua, các cơ quan chức năng Hậu Giang đã có cuộc đối thoại với đại diện của 29 công nhân bị nợ lương. Tại đây, anh Trần Minh Hiếu (xã Hỏa Lựu, TP.Vị Thanh, tỉnh Hậu Giang) - đội trưởng đội xây, tô công trình - cho biết: “Công trình đã đưa vào sử dụng từ năm 2015, nhưng chậm giải quyết tiền lương, khiến anh em chúng tôi nhiều lần đình công. Sau đó, phía chủ đầu tư đứng ra bảo lãnh sẽ thanh toán lương cho công nhân để chúng tôi tiếp tục thực hiện cho xong các hạng mục còn lại. Riêng phần tôi là 103 triệu đồng, tôi phải đem cầm giấy chứng nhận sử dụng đất để vay tiền, bán đất, cầm xe để trả nợ cho anh em công nhân trong tổ vì tôi là tổ trưởng”.
Ông Lâm Phước Nguyên - Phó Giám đốc Công an tỉnh Hậu Giang, người chủ trì cuộc đối thoại - đề nghị các đại diện của công nhân làm bảng kê chi tiết số tiền doanh nghiệp Oanh Cường nợ để có cơ sở làm việc với Cty NNPTNT và Cty 289, nhằm tìm giải pháp giải quyết tiền nợ cho công nhân. Đồng thời, ông Nguyên cũng đề xuất chủ đầu tư trích trong phần 5,1 tỉ đồng còn lại (tiền chủ đầu tư còn giữ lại) để ứng trước 50% tiền lương cho từng tổ công nhân, trong thời gian 4 tuần tới.
Ông Nguyên cũng yêu cầu các CNLĐ không nên đến ngăn cản đội thi công. Vì nếu công trình chưa hoàn thành để nghiệm thu thì không thể quyết toán, giải ngân để thanh toán tiền lương cho công nhân được. Hiện cơ quan điều tra vẫn đang vào cuộc để làm rõ có yếu tố tội phạm hay không đối với những người có liên quan.