Ở góc độ bài viết này, tôi đồng ý với đề xuất chủ ôtô mở tài khoản để xử phạt, vì những lý do sau:
Thứ nhất, hiện nay chúng ta đang hiện đại hóa các hoạt động quản lý phương tiện giao thông như trang bị hệ thống camera để giám sát, điều tiết giao thông và xử lý phương tiện vi phạm (phạt nguội). Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu dần thay thế lực lượng làm nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát giao thông.
Tuy nhiên, việc xử phạt vi phạm còn nhiều bất cập như chủ phương tiện chậm nộp phạt; việc xác minh địa chỉ để gửi biên bản và quyết định xử phạt còn khó khăn; không biện pháp bảo đảm (do việc xử phạt thông qua việc trích xuất hình ảnh vi phạm từ camera nên không thể tạm giữ CMND, bằng lái xe hoặc Giấy chứng nhận quyển sở hữu ôtô) để chủ phương tiện phải có trách nhiệm nộp phạt. Do đó, đề xuất chủ ôtô mở tài khoản để xử phạt là biện pháp bảo đảm để thi hành các quyết định xử phạt (phạt nguội) qua hệ thống camera giám sát.
Thứ hai, đề xuất chủ ôtô mở tài khoản để xử phạt sẽ nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của lái xe (hoặc chủ xe) ô tô. Bởi vì, nếu như trước đây các lái xe chỉ chấp hành pháp luật giao thông đường bộ nếu có các chốt hoặc thấy lực lượng tuần tra, kiểm soát giao thông; thì hiện nay, tuy không có lực lượng này nhưng nếu lái xe hoặc chủ xe vi phạm thì sẽ bị camera giám sát, bắt lỗi, nếu bị xử phạt sẽ bị khấu trừ tài khoản ngân hàng và rõ ràng ý thức của lái xe sẽ nâng lên rõ rệt.
Thứ ba, đề xuất chủ ôtô mở tài khoản để xử phạt giúp tăng cường các hoạt động quản lý đối với các chủ ôtô. Khi chủ sở hữu chuyển nhượng xe ôtô, nếu không muốn bị xử phạt và khấu trừ tài khoản oan thì phải làm thủ tục sang tên đổi chủ và xóa bỏ tài khoản ngân hàng đã mở trước đây để phục vụ cho việc xử phạt. Đây cũng là một cơ chế hữu hiệu để tăng cường hoạt động quản lý đối với các chủ phương tiện.
Thứ tư, đề xuất chủ ôtô mở tài khoản để xử phạt sẽ hạn chế tình trạng tiêu cực, “xin sỏ”, nhờ vả, bảo kê… các hành vi vi phạm của chủ xe ôtô.
Nhưng để thực hiện đề xuất này cần phải sửa đổi, bổ sung Luật Giao thông đường bộ và các văn bản hướng dẫn thi hành. Quy định bắt buộc chủ ôtô phải có trách nhiệm khai báo, mở tài khoản để phục vụ cho việc xử phạt; nếu chủ ôtô không mở tài khoản thì phương tiện sẽ chưa đủ điều kiện lưu thông.
Việc mở tài khoản ngân hàng đối với chủ ôtô chỉ áp dụng trong trường hợp phạt nguội; đối với các trường hợp bị xử phạt trực tiếp, tức là bị cảnh sát giao thông hoặc thanh tra giao thông lập biên bản và xử phạt thì chủ ôtô có quyền nộp phạt trực tiếp hoặc yêu cầu khấu trừ qua tài khoản ngân hàng. Tài khoản ngân hàng của chủ ôtô phải có số dư tối thiểu (ví dụ 15 triệu đồng), nếu bị khấu trừ tiền xử phạt thì ngân hàng nơi quản lý tài khoản thông báo cho chủ tài khoản có trách nhiệm nộp tiền để đủ số dư tối thiếu theo quy định.
Vì đây là hình thức xử phạt và khấu trừ qua tài khoản, chủ ôtô sẽ hạn chế việc giải trình trực tiếp lỗi vi phạm đối với cơ quan, người có thẩm quyền xử phạt; chỉ nhận hình ảnh, biên bản, quyết định và khấu trừ tiền nộp phạt nên cần phải quy định rõ cơ chế khiếu nại đối với quyết định xử phạt không đúng quy định. Nếu việc khiếu nại là đúng thì cơ quan, người có thẩm quyền phải trả lại số tiền đã nộp phạt cho chủ ôtô và bồi thường thiệt hại (nếu có).
Nói tóm lại, đề xuất chủ ôtô mở tài khoản để xử phạt có nhiều ưu điểm nhưng cũng không ít những khó khăn, hạn chế như thiếu quy định, chế tài, chủ xe không đồng ý mở tài khoản; chưa có quy chế phối hợp với cơ quan, người có thẩm quyền xử phạt với ngân hàng… Để thực thi đề xuất trên không chỉ giải quyết một sớm một chiều mà cần phải có lộ trình cụ thể để từng bước thực hiện; khi đã triển khai thì phải thực hiện đồng bộ, nghiêm túc, tránh tình trạng nơi làm nơi không. Có như vậy, sẽ tăng cường các hoạt động quản lý, giảm thiểu tình trạng vi phạm của các chủ xe ôtô, góp phần đảm bảo trật tự an toàn giao thông trong thời gian đến.
