Vào mùng 10 tháng Giêng âm lịch hàng năm, các gia đình rộn ràng đi sắm đồ lễ cúng với mong muốn lấy vía Thần Tài để cầu làm ăn buôn bán, kinh doanh được thuận lợi, suôn sẻ.
Người Việt quan niệm mua vàng vào ngày vía Thần Tài để thể hiện mong muốn được “buôn may bán đắt” bởi vàng là biểu tượng, tượng trưng cho sự giàu sang, phú quý.
Theo cuốn "Lễ tục trong gia đình người Việt", Thần Tài là vị thần mang tài lộc đến cho gia đình, nên người ta tin thờ. Mỗi khi làm việc gì, gia chủ thường cầu khấn Thần Tài.
Sở dĩ người ta thờ thần Tài ở xó xỉnh là do điển tích xưa kia có người lái buôn tên là Âu Minh, khi đi qua hồ Thanh Thảo, được Thuỷ thần cho một nô tỳ tên là Như Nguyện. Âu Minh đưa Như Nguyện về nuôi, trong nhà làm ăn phát đạt, chỉ vài năm đã giàu to.
Về sau, một ngày Tết, Âu Minh đánh Như Nguyện. Sợ hãi Như Nguyện chui vào đống rác rồi biến mất. Từ đó, Âu Minh sa sút dần, chẳng mấy lúc nghèo kiết. Người ta bảo Như Nguyện là Thần Tài và lập bàn thờ để thờ.
Từ đó, ngày Tết ta có tục kiêng hót rác trong ba ngày đầu năm, sợ hót mất Thần Tài trong đống rác đổ đi, thì việc làm ăn sẽ không phát đạt. Cũng theo sự tích trên, Thần Tài là một vị nữ thần.
Hàng năm, vào ngày vía Thần Tài, nhiều người đi mua vàng với quan niệm cầu may. Với quan niệm mua vàng vào ngày vía Thần Tài sẽ mang lại may mắn, tài lộc cho cả năm, không chỉ những người kinh doanh buôn bán mới mua vàng, nhiều người dân cũng đổ xô đi mua.
Vàng vốn được biết đến là tài sản trú ẩn an toàn, bảo toàn giá trị nên nhiều người vẫn chọn vàng để tích trữ lâu dài. Việc mua vàng trong ngày này đã gần như trở thành phong tục không thể thiếu.
Liên quan đến quan niệm mua vàng ngày Thần Tài để lấy may, T.S Nguyễn Viết Chức - Phó Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Văn hóa - Xã hội (Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) cho rằng: "Không nhất thiết phải mua vàng nhưng nếu đã là thói quen thì cũng có thể làm. Tôi nghĩ không đến nỗi cứng nhắc nói là không nên hay không được làm. Tuy nhiên, để thật sự gặp nhiều may mắn, trước tiên nên thành tâm. Trước khi làm lễ cúng hãy sửa soạn tâm của mình cho thật sáng.
Tôi đứng về phía tín ngưỡng nghĩa là hiểu rằng có thần phật, cho rằng, những điều làm không đúng tâm, vì lợi ích nào đó như "hối lộ thánh thần" thì thánh thần sẽ biết. Tôi cho rằng mọi người nên chuẩn bị tâm, tinh thần tốt nhất, tâm hồn trong sáng nhất, suy nghĩ đẹp nhất".
Theo chuyên gia, may mắn, tài lộc đến từ rất nhiều yếu tố, không chỉ mua vàng tích luỹ. Đơn cử, sự chăm chỉ cần cù, nỗ lực cố gắng không ngừng trong công việc, trong cuộc sống cũng có thể tạo ra may mắn.
Chỉ cần chúng ta sống tốt, cần mẫn làm việc, nhất định sẽ có ngày may mắn và thành công.