“12 năm học Văn, không thể tả đúng con mèo!”
Câu chuyện Lê Uyên Phương (du học sinh ở Hà Lan) phản ứng về việc sau 12 năm học môn Tiếng Việt và Ngữ văn trong nhà trường nhưng khả năng viết, diễn đạt, lập luận hết sức kém cỏi… đang nhận được sự quan tâm của dư luận.
Phương Uyên cho rằng cách dạy và học môn Văn trong trường phổ thông của Việt Nam quá nặng kiến thức hàn lâm, rập khuôn, hạn chế việc học sinh thể hiện ý kiến của mình, học sinh trả bài theo văn mẫu.
Kết quả của việc này, học sinh qua 12 năm học Văn trong trường phổ thông vẫn lúng túng khi viết một lá đơn, viết sai chính tả, thậm chí không tả đúng một con mèo.
Bởi vì học sinh được dạy những cách viết giống nhau, từ một bài văn mẫu. Khi tả một con mèo, bao giờ cũng bắt đầu bằng câu “Nhà em có một con mèo” và kết thúc là “Em rất yêu con mèo nhà em”. Con mèo bao giờ cũng phải có đôi mắt tròn như hai hòn bi ve…
Kết quả của việc dạy và học kiểu này là những bài làm văn giống nhau, cùng giống với văn mẫu. Dẫn đến học sinh chán môn Văn, học với tâm lý bị ép để “trả bài”, để thi học kỳ, để tốt nghiệp.
Những điều này khiến Phương Uyên đi đến quyết định phải “ly dị” môn Văn sau 12 năm gắn bó, vì thấy nó không thiết thực.
“Xin thầy cô đừng dạy chúng em kiến thức cao siêu”
Từ câu chuyện của du học sinh Phương Uyên, một lần nữa đặt ra vấn đề học môn Văn để làm gì?
Lâu nay, chúng ta vẫn rao giảng môn Văn có ý nghĩa hết sức quan trọng vì góp phần giáo dục tư tưởng, bồi dưỡng hoàn thiện nhân cách học sinh. Mỗi bài thơ, bài văn, mỗi tác phẩm văn học trong chương trình phổ thông là một bài học đạo đức, bài học làm người.
Về điều này, Vũ Hàn Duy Anh (học sinh lớp 11, Trường THPT Nguyễn Tất Thành - Đại học Sư phạm Hà Nội) đặt dấu hỏi: “Học Văn không chỉ học được kiến thức, mà còn học cách làm người, em thấy đúng. Nhưng tại sao bạo lực học đường vẫn tăng, người lớn vẫn đối xử với nhau bằng sự đố kỵ chứ không phải tình yêu thương?
Học Văn để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, em cũng đồng ý. Nhưng có vẻ việc học Văn trong nhà trường chưa phát huy được điều này. Nếu bài học đó có tác dụng, thì tại sao học sinh bước ra khỏi cổng trường là nói tục, chửi bậy, người lớn thì đánh cãi chửi nhau?”.
Duy Anh khẩn thiết: “Xin thầy cô đừng dạy chúng em kiến thức cao siêu.
Giờ Văn, mong các thầy cô hãy lồng ghép dạy chúng em về đạo đức, về những thứ rất đơn giản thôi, như cách giao tiếp ra sao, viết những văn bản đơn giản như thế nào? Dạy chúng em cách thuyết trình, làm sao ứng xử với nhau cho thật tốt, thật văn minh thông qua mỗi tác phẩm văn học”.