Bộ GDĐT vừa ban hành đề thi minh họa cho môn Ngữ Văn THPT quốc gia 2019. Đây là sự kiện được đông đảo giáo viên-học sinh (GV-HS) chờ đợi, vì có vai trò định hướng cho việc thi cử, ôn tập trong thời gian tới.
Thầy Trần Ngọc Hà, giáo viên dạy Ngữ văn tại Hà Tĩnh nhận định đề minh họa kỳ thi THPT quốc gia năm nay có cấu trúc không thay đổi so với năm trước, tuy nhiên kiến thức nằm hoàn toàn trong chương trình lớp 12.
“Tôi vẫn rất băn khoăn về đề thi. Ở phần câu hỏi “Đọc-hiểu”, đề trích dẫn một văn bản dịch từ tiếng nước ngoài, rồi yêu cầu thí sinh trả lời một số nội dung liên quan.
Đã là học sinh người Việt, 18 năm sử dụng tiếng Việt, 12 năm học văn hóa bằng tiếng Việt, thiết nghĩ đề thi THPT quốc gia không cần ra ra dạng câu hỏi "Đọc-hiểu" nữa. Lúc này, HS đã đương nhiên thuần thục, và yêu cầu đạt trình độ cao trong sử dụng tiếng Việt, đó là khả năng tạo lập văn bản. “Đọc- hiểu” là dạng đề thi dành cho học sinh học Ngoại ngữ”, thầy Hà bày tỏ.
Cô Hương Giang-GV văn THPT tại Nghệ An, cho biết: Trong phần thi “Đọc-hiểu”, có yêu cầu HS làm một bài bình luận (“Anh/chị có cho rằng việc từ bỏ một lối sống an toàn, quen thuộc để phát triển đồng nghĩa với sự mạo hiểm?”); hơn nữa đây là vấn đề khó với HS lớp 12 chưa có nhiều kinh nghiệm sống, khởi nghiệp. Đây là câu hỏi vượt ra ngoài yêu cầu “Đọc-hiểu”. Như vậy, cùng với 2 bài luận trong phần Làm văn, đề này có đến 3 câu Làm văn.
Theo cô Giang, câu 2, phần làm văn (200 chữ), nghiêng về nội dung đạo đức, giáo dục công dân hơn là chuyên môn Ngữ văn (Hãy viết về điều bản thân cần phải thay đổi để thành công trong cuộc sống).
Thầy Lê Văn Vỵ, nguyên giáo viên THPT cấp cao môn Ngữ văn THPT tại Hà Tĩnh cũng còn rất băn khoăn về câu 3 phần Làm văn.
Đề trích dẫn hai chi tiết môt tả ứng xử trong bữa ăn của người “vợ nhặt" trong truyện ngắn "Vợ nhặt" (Kim Lân), rồi yêu cầu thí sinh phân tích "hình ảnh nhân vật" và sự thay đổi của nhân vật này.
Theo thầy Vỵ, chỉ dựa vào 2 câu văn thì không thể phân tích được "hình ảnh nhân vật", rồi "sự thay đổi" của nó, như dữ liệu đề bài yêu cầu. “Sự thay đổi thể hiện qua hai bữa ăn của người “vợ nhặt”, không có tính chất điển hình, không nói lên điều gì về tính cách, số phận nhân vật”, thầy Vỵ nhận xét.
Trong tham luận dự Hội thảo Nhà văn với Giáo dục tổ chức tại Hội trường Hội nhà văn Việt Nam vào cuối tháng 12.2018, thầy Lê Văn Vỵ đã nêu ý kiến cần bỏ phần thi “Đọc-hiểu” và nghị luận xã hội trong đề thi Ngữ văn THPT quốc gia.
