Học sinh có trách nhiệm bảo vệ lớp học
Hai tháng qua, phương án dạy học online qua các ứng dụng trực tuyến để ôn tập và giảng dạy kiến thức mới cho học sinh đã được nhiều trường áp dụng. Trong các phần mềm học trực tuyến, Zoom là ứng dụng được dùng phổ biến không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước. Để tham gia một lớp học trên Zoom, người dùng cần ID (mã số phòng) và mật khẩu.
Những ngày qua, nếu một số quốc gia trên thế giới gặp phải lỗi bảo mật với phần mềm học trực tuyến Zoom, thì ở Việt Nam cũng có hiện tượng người lạ vào quấy phá, trình chiếu các clip phản cảm trong lớp học trực tuyến. Sau khi kiểm tra, rà soát thì phát hiện một số học sinh đã làm lộ những thông tin ID và mật khẩu lớp học.
Hiện trên Facebook cũng xuất hiện nhiều nhóm được lập ra để kêu gọi chia sẻ mật khẩu các lớp học trực tuyến, với hàng trăm thành viên tham gia. Nhiều học sinh vô tư cung cấp các thông tin, lịch dạy học trực tuyến của trường mình. Thậm chí, có trường hợp còn cố tình kêu gọi người lạ vào phá lớp học.
Trước hiện tượng này, TS Quách Tuấn Ngọc - nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ GDĐT) cho rằng, hành động học sinh tiết lộ ID và giao mật khẩu lớp học trực tuyến cho người lạ thuộc về ý thức cá nhân. Ngành giáo dục cần có các biện pháp tuyên truyền để học sinh có trách nhiệm với chính lớp học online của mình.
Còn theo ông Bùi Văn Linh - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Chính trị và Công tác học sinh, sinh viên (Bộ GDĐT), trước những thông tin phản ánh về việc lớp học online bị “quấy rối”, Bộ GDĐT sẽ sớm có văn bản gửi Bộ Công an, Bộ Thông tin và Truyền thông đề nghị kiểm tra, xác minh sự việc.
Xây dựng quy chế, văn hóa học trực tuyến
Về giải pháp lâu dài để khắc phục những sự cố có thể xảy ra với lớp học trực tuyến, ông Nguyễn Sơn Hải - Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin (Bộ GDĐT) cho rằng, về nguyên tắc, trong giáo dục phải có môi trường sạch để dạy học, kể cả với việc dạy học trực tuyến. Để làm được điều này cần nhiều giải pháp, trong đó cần có phần mềm tốt và việc tổ chức thực hiện theo quy trình, quy chế.
“Về vấn đề này, Bộ GDĐT đã có văn bản gửi các sở, hướng dẫn nhà trường rà soát, tổ chức dạy và học trực tuyến đảm bảo. Trong đó vai trò của giáo viên không đơn thuần là người tổ chức các hoạt động dạy và học nữa mà chuyển sang vai trò người chủ tọa, điều hành phòng học trực tuyến.
Bộ nhấn mạnh vai trò của giáo viên và đề nghị các trường xây dựng quy trình, quy chế lớp học trực tuyến. Trong quy chế cũng phải nói rõ học sinh được làm gì và không được làm gì khi tham gia lớp học. Tổng hòa tất cả những yếu tố này sẽ tạo nên một hệ sinh thái dạy và học trực tuyến lành mạnh”- ông Hải cho biết.
Theo Cục trưởng Cục Công nghệ thông tin, ngoài các phần mềm học trực tuyến miễn phí như VNPT-E-learning, Viettelstudy, hiện có thêm khoảng gần 10 phần mềm nữa của các doanh nghiệp trong nước hỗ trợ để phục vụ dạy học trực tuyến. Bộ GDĐT đang tổng hợp để gửi các địa phương, hướng dẫn thầy cô tham khảo sử dụng.
Mỗi phần mềm đều có các tính năng giúp giáo viên điều hành, quản lý lớp học. Ví dụ như tính năng học sinh không thể tự ý chia sẻ màn hình, không thể tự phát âm thanh.
Với Zoom, giáo viên có thể xây dựng các waiting room (phòng chờ) kèm chế độ xét duyệt từ giáo viên; không cho học sinh vẽ lên bài giảng khi để chế độ chia sẻ màn hình (share screeen). Giáo viên với vai trò "host" cũng có thể loại người lạ khỏi lớp học bằng thao tác "remove".
Theo ông Nguyễn Sơn Hải, do trước đây việc ứng dụng công nghệ thông tin mới dừng ở trình chiếu trên lớp học trực tuyến, nên khi bước vào môi trường dạy học trực tuyến, thầy cô sẽ có những bỡ ngỡ.
Chính vì vậy, công tác tập huấn các kỹ năng sử dụng phần mềm dạy học trực tuyến là rất quan trọng. Khi đã có kỹ năng điều hành một lớp học trực tuyến, giáo viên sẽ tự tin và chủ động ứng phó với các tình huống có thể xảy ra. "Mong giáo viên tiếp tục nỗ lực, cùng ngành giáo dục vượt qua khó khăn trong giai đoạn này" - ông Hải nhấn mạnh.